<div class="wpg-element paragraph">
<p><b>Wilders voelt zich ‘gedemoniseerd’ door links naar aanleiding van Breivik. Maar waarom in hemelsnaam?</b></p>
<p>&#8216;<a href="http://www.telegraaf.nl/binnenland/10283815/__Wilders___links_kan_de_boom_in___.html" class="normal" title="http://www.telegraaf.nl/binnenland/10283815/__Wilders___links_kan_de_boom_in___.html">Links kan de boom in</a>,&#8217; stond over de volle breedte op de voorpagina van <i>De Telegraaf</i>. Ruim een week na de slachting in Oslo en Utøya sprak Geert Wilders voor het eerst in meer dan drie alinea&#8217;s over de Noorse killer Anders Breivik, die hem in zijn achtergelaten geschriften meer dan dertig keer noemt. Wilders&#8217; woorden waren, zoals gebruikelijk, niet mals. Niet alleen weigerde hij in debat te gaan over de veronderstelde ideologische verwantschap tussen hem en Breivik, hij greep de gelegenheid aan om linkse partijen te betichten van een hetze. PvdA en GroenLinks zouden hem demoniseren &#8216;met een bijna ziekelijke gretigheid&#8217; en &#8216;politieke munt proberen te slaan uit de vreselijke massamoord in Noorwegen&#8217;.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>De werkelijkheid is een tikje anders. De reactie van linkse politici na Noorwegen was juist buitengewoon geserreerd &#8211; áls er al gereageerd werd. Van de leiders van &#8216;links&#8217; spraken alleen Emile Roemer (SP) en Job Cohen (PvdA) zich uit. Roemer wenste Wilders op geen enkele manier te verbinden met Breivik (&#8216;Als er morgen een moordenaar opstaat die mijn woorden gebruikt, ben ik daar dan ook verantwoordelijk voor?&#8217;) en Cohen deed wat hij al sinds mensenheugenis doet: zeggen dat we met z&#8217;n allen een beetje op onze woorden moeten passen. Maar GroenLinks-leider Sap? Stilte. D66-voorman Pechtold? Stilte. (Van laatstgenoemde volgde pas een reactie ná Wilders&#8217; uithaal in <i>De Telegraaf</i>, en die ging vooral over het ongemakkelijke zwijgen van Wilders&#8217; gedoogpartner Rutte.)</p>
<p>De stevigste critici van Wilders waren geen politici, maar commentatoren. De meest uitgesprokene was Bas Heijne, die in <i>NRC Handelsblad</i> schreef: <a href="http://www.nrc.nl/nieuws/2011/07/27/bas-heijne-aanslagen-noorwegen-dwingen-wilders-tot-duidelijkheid/" class="normal" title="http://www.nrc.nl/nieuws/2011/07/27/bas-heijne-aanslagen-noorwegen-dwingen-wilders-tot-duidelijkheid/">&#8216;Het wordt tijd dat Wilders uitlegt hoe hij zijn strijd tegen de ondergang van Europa precies vorm wil geven.&#8217;</a> Opmerkelijk genoeg is een groot aantal van Wilders&#8217; critici afkomstig uit onverdachte hoek: Bart Jan Spruyt (conservatief denker en voormalig adviseur van Wilders), Mark Verheijen (VVD-vicevoorzitter en gedeputeerde in Limburg), Arend Jan Boekestijn (oud-VVD-Kamerlid en rechtse bijter) en Ronald Buijt (gemeenteraadslid van Leefbaar Rotterdam). Kortom: Wilders&#8217; uithaal is grotesk en nogal bezijden de waarheid. Dat is niets nieuws. Het politieke succes van de PVV is vrijwel volledig gebaseerd op de hyperbool en de vlucht naar voren. Daarbij schuwt Wilders geenszins praktijken die hij bij de tegenstander &#8216;ranzig&#8217; of &#8216;walgelijk&#8217; zou noemen: de smiley die hij aan zijn tweet over het <i>Telegraaf</i>-interview toevoegde (&#8216;Links kan de boom in! :-)&#8217;) zegt wat dat betreft genoeg. Zijn reactie was ook nu weer gebaseerd op het beproefde PVV-recept: anderen uitmaken voor de meest verschrikkelijke dingen, maar een pruillip opzetten zodra de bal teruggekaatst wordt.</p>
<p>De vraag is alleen: komt Wilders er deze keer mee weg? In de afgelopen jaren heeft gematigd Nederland herhaaldelijk gedacht dat de PVV-leider nu écht zijn hand had overspeeld: toen hij de Koran vergeleek met mijn <i>Mein Kampf</i>, toen hij de term &#8216;kopvoddentaks&#8217; muntte, toen hij een in Afghanistan verkrachte journaliste te kijk zette als slappe cultuurrelativiste. Telkens bleek het ijdele hoop. Wilders&#8217; achterban bleek te smullen van zijn grofheden (of neemt het hem in elk geval niet kwalijk). De PVV-leider houdt zich als enige niet aan de ongeschreven regels van het politieke debat, en dat plaatst zijn opponenten voor een neerslachtig stemmend dilemma. Gaan ze er even hard in als Wilders zelf, dan beschuldigt de PVV-leider hen van demonisering. Reageren ze fatsoenlijk, dan doet hij dat ook. Wat werkt er dan nog wel? Het moet Pechtold, Sap en Roemer heel wat zelfbeheersing hebben gekost om de opgelegde kans van &#8216;de kogel kwam van rechts&#8217; niet in het doel te trappen. Maar veel opgeleverd heeft het ze niet.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph-quote">
<blockquote>
<p>&#8211; Wilders&#8217; uithaal is grotesk en nogal bezijden de waarheid</p>
</blockquote>
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Her en der ontstaat een barstje. Zelfs sommige geestverwanten van Wilders ging deze provocatie te ver. <i>De Telegraaf</i> nam daags na het interview in een redactioneel afstand van Wilders&#8217; woorden: de PVV-leider zou &#8216;sterk overdrijven&#8217; en zijn islamkritiek &#8216;er met de haren bij slepen&#8217;. Het rechts-conservatieve weblog <i>Dagelijkse Standaard</i>, dat een jaar geleden tijdens de formatie nog kopte: &#8216;Het komt, het komt, dit mooie kabinet&#8217;, noemde hem in een <a href="http://www.dagelijksestandaard.nl/2011/08/geert-wilders-heeft-slachtofferhulp-nodig" class="normal" title="http://www.dagelijksestandaard.nl/2011/08/geert-wilders-heeft-slachtofferhulp-nodig">vernietigend stukje</a> &#8216;de Gilles de la Tourette van de Tweede Kamer&#8217; en schreef verder: &#8216;Om nu te spreken van een hetze, moet je wel een enorme politieke hypochonder zijn.&#8217; Maar Wilders&#8217; electorale positie lijkt niet te lijden onder de onverkwikkelijke associatie met Anders Breivik. Het zou zomaar kunnen dat hij straks ongeschonden uit de strijd komt.</p>
<p>Toch nog één lichtpuntje: in Wilders&#8217; woedende woordenstroom bleef de echte oorlogsretoriek achterwege. Deze keer geen &#8216;warme oorlog&#8217; tegen de islam, geen &#8216;grote schoonmaak van onze straten&#8217; en niet &#8216;als je niet wilt dat je zelf wordt opgegeten, zal je toch de ander moeten opeten&#8217;. Zou Wilders dan toch een heel klein beetje geluisterd hebben naar zijn critici?</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Lees ook: <a href="http://85.112.25.68:6081/fd/Print/krant/Rubriek/Essay/2011/07/30/breivik-rekent-vooral-af-met-zijn-milieu_bron_fd_krant" class="normal" title="http://85.112.25.68:6081/fd/Print/krant/Rubriek/Essay/2011/07/30/breivik-rekent-vooral-af-met-zijn-milieu_bron_fd_krant">Ad Verbugge in Het Financieele Dagblad</a>. In het essay wordt gepoogd de gruweldaad van Anders Breivik te duiden.</p>
</p></div>


Gerelateerd