Wat hebben de CDA-vergaderingen gemeen met het neerstorten van de Challenger? ‘Groupthink.’

Als ooit wordt onderzocht hoe de CDA-besluitvorming tijdens dit formatieproces eruit zag, luidt de conclusie waarschijnlijk: ‘De consensusdrang was zo sterk dat een kritische afweging van de feiten erbij inschoot.’ ‘Groupthink’, heet dat in de sociaal-psychologie. Dat menen althans socioloog Wilbert van Vree, gepromoveerd op de Nederlandse vergadercultuur, oud-parlementslid Bob van den Bos, gepromoveerd op besluitvorming in de Nederlandse politiek, en hoogleraar sociale psychologie Kees van den Bos.

Groepsdenken is een psychosociaal fenomeen waarbij leden van een groep zo naar onderlinge overeenstemming streven dat ze onwelgevallige informatie opzij schuiven, waarschuwingen negeren, leden niet aanspreken op hun rationaliteit maar op hun loyaliteit, en groepsgenoten die een andere mening zijn toegedaan wegzetten als ‘verraders’. Ook is er sprake van zelfcensuur: twijfelaars slikken hun...