Beschouwing / Veelomvattende pil van Thomas Pynchon

Met de aanleg van de spoorwegen in de negentiende eeuw werd het Amerikaanse corporatis­me geboren. Deze orga­ni­satievorm voor het bedrijfsleven was oor­spron­kelijk gebaseerd op het idee dat groepen die gemeenschappelijke belangen vertegenwoordigen organisch opgaan in een geheel, een corpus of economisch lichaam. Je zou bijna zeggen, dat heeft iets mystieks, en voor zover niemand meer een flauw benul heeft van de werkelijkheid die schuilgaat achter woorden als flexibel, creatief, dynamisch, proactief, spel en strategie, heeft het dat inderdaad.

Maar in haar eerste fase was de corporatie louter een praktisch systeem van tempoversnelling en schaalvergroting. Nuttige delfstoffen zoals goud, zilver, ijzererts, kolen of ruwe olie hoefden niet meer door trekpaarden of muilezels naar een plaats van bestemming te worden gebracht sinds ze voor het eerst konden worden vervoerd in het maximale aantal karretjes achter een...