***** Wieslaw Mysliwski. Steen op Steen. Querido, vertaling Karol Lesman, 526 p., € 24,95

door Aart van Zoest

Roman

Ruige boerenzoon Szymek Pietruszka vertelt in een monoloog van ruim vijfhonderd bladzijden het epos van zijn leven. Hoe hij uit zijn dorp is weggetrokken, nu is teruggekeerd om een graf te bouwen, en wat hij ondertussen heeft meegemaakt. Dat is nogal wat, zoals de inval van de Duitsers in zijn Poolse vaderland, die er op onmenselijke wijze huishielden – Szymek bevocht ze als partizaan en overleefde ternauwernood. Hij vertelt smakelijk over zijn baantjes van na de oorlog: hij was kapper, ambtenaar, politieman. We leren hem kennen als een ruwe bolster, die een fikse knokpartij niet schuwt, van wodka houdt (wanneer ze hem cognac laten proeven, gruwt hij) en zich onparlementair trefzeker uitdrukt. Zijn daden, zijn denken, zijn oordelen en zijn toewijding tonen zijn blanke pit. Hij beoordeelt zijn leefwereld, de veranderingen daarin, met gezond verstand en humor. Aan...