Voordat u de koffers pakt en Europa in trekt nog een bemoedigend woord: kijk de komende weken goed om u heen en geniet van de wegstervende schoonheid, de afscheidsmuziek en de ondergaande zon.

Afgelopen week reisde Dominique Moïsi, adviseur van president Sarkozy, hoogleraar te Harvard, een van Europa’s topwetenschappers op het terrein van internationale politiek en ga zo nog maar een poosje door, langs Europese hoofdsteden om zijn nieuwste boek The Geopolitics of Emotion toe te lichten. Zijn betoog in Den Haag was somber. Wat heet, je werd er niet te stelpen verdrietig van. In antwoord op Samuel Huntington ziet hij geen clash tussen beschavingen, maar een wereld die verdeeld is door emoties, een verontrustende scheiding tussen vernederde, angstige en hoopvolle continenten.

De moslimwereld is vernederd en laaft zich aan haat tegen het Westen. De westerse wereld wordt beheerst door angst. Angst voor immigranten, voor de politici die van die angst profiteren, voor economisch...