<div class="lead">
Ik beloof nooit meer lullig te doen over mensen die koffie zonder cafeïne drinken.
</div>
Ik werkte in een café waar geen cafeïnevrije koffie geserveerd werd, want cafeïnevrije koffie smaakte niet goed genoeg. &#8220;Als ik een écht lekkere decaf koffie vind, dan zet ik &#8216;m op het menu hoor!&#8221; zei mijn baas een keer tegen een verongelijkte klant. Volgens mij zocht hij niet erg hard.
Ik vond het niet zo erg. Zonder decafé hoef je nooit midden in een stormloop van klanten de koffiemachine los te laten om ergens vanonder de toonbank een blikje muf koffiepoeder vandaan te peuteren, voor één lamlendig kopje cafeïnevrije cappuccino. Bovendien deelde ik de bijna ideologische bezwaren tegen cafeïnevrije koffie van mijn baas. Cafeïnevrije koffie is eerder een vloeibare tegenstelling dan een volwaardig drankje. Koffie is cafeïne. Om cafeïne uit koffiebonen te krijgen moet je ze fors behandelen, in water laten weken en/of met <a href="http://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-4643310/Decaf-coffee-chemical-damaged-ozone-layer.html" target="_blank">ozonlaagaantastende</a> chemicaliën besprenkelen. Wat overblijft is een zurige bruine substantie, de schaduw van een koffieboon in poedervorm.
Het leek mij daarom absoluut onlogisch om decafé te drinken. Natuurlijk, er zijn mensen die cafeïne slecht verdragen, die al hartkloppingen en zweethanden krijgen van een koffiebonbon, of die met ernstige bloeddruk- of slaapproblemen kampen. Er zijn goeie redenen om uit te kijken met cafeïne, daar gaat het niet om. Maar waarom dan toch koffie willen drinken? Ik ging ervan uit dat als cafeïnevermijdende mensen toch koffie willen bestellen, ze dat dan doen voor de smaak. Ze willen niet het opwekkende effect, maar wel een lekker bakkie. En daar gaat het mis, want cafeïnevrije koffie smaakt heel anders. De decafédrinker, dacht ik, houdt zichzelf voor de gek.
<q class="pull-left">Decafédrinkers houden zichzelf misschien wel voor de gek, maar daar gáát het juist om.</q>
Maar afgelopen week stond ik voor de koffieautomaat in de kantine van de universiteitsbibliotheek in Parijs, waar ik woon, en er gebeurde iets ingrijpends. De bibliotheek is een enorm gebouw, maar de kantine is benauwd en klein. Behalve de koffieautomaat en een automaat met voorverpakte madeleines en zakjes chips is er eigenlijk niets. Ik drukte op het knopje rechtsboven, zoals ik altijd doe, voor een aangelengde espresso. Er zit ook een rij knopjes aan de linkerkant, maar ik begreep nooit zo goed waarom. Nu vielen me voor het eerst de kleine zwarte lettertjes op, boven de rechterrij.
&#8216;Cafe Décafeiné&#8217; las ik. Mijn wisselgeld viel kletterend in het bakje en in mijn hoofd gebeurde iets soortgelijks. Ik heb zeker een maand lang cafeïnevrije koffie gedronken, in de volste overtuiging dat het gewone koffie was. Elke keer liep ik terug naar mijn laptop met een opgefrist gevoel en een iets verhoogde hartslag. En ik was tevreden.
Eindelijk begrijp ik cafeïnevrije koffie. Decafédrinkers houden zichzelf misschien wel voor de gek, maar daar gáát het juist om. Koffie is er niet alleen voor de cafeïne, maar ook niet alleen voor de smaak: het is een ritueel, een bezigheid, een manier om een beetje orde te scheppen in de chaos van het leven. Cafeïne is een prettig stofje, maar we hebben het niet per se nodig om haar effect te voelen. Cafeïnevrije koffie getuigt van de veerkracht van de mens, en ik beloof plechtig daar nooit meer lullig over doen.