Komrij over kunst

De dichter Paul Valéry verontschuldigde zich nog dat hij over schilderkunst schreef. Niet omdat hij zijn onderwerp geringschatte, integendeel. Hij voelde zich schuldig omdat hij begreep dat hij de kunst met zijn beschouwingen onrecht aandeed. Het kunstwerk vertalen betekende de reductie van beeld tot taal, de verbleking van kleurnuances tot het strakke zwart-wit van het woord. Een proces van ongrijpbaar kijken, ervaren en denken werd omgezet in de regels van de grammatica. In een van zijn Cahiers schreef Valéry dat het oog het oneindig bijzondere ziet maar dat de geest dat alledaags en bekend maakt: dat wil zeggen half onzichtbaar.

In zijn stukken over beeldende kunst wordt Gerrit Komrij door dergelijke poëtische overpeinzingen niet geplaagd. Als satiricus zoekt hij er in de vereenvoudiging het tegenovergestelde van. Uitvergroting en generalisaties zijn de vaste ingrediënten van zijn karikaturen. Hoe sterk dat kan werken hebben klassiekers als Horen, Zien en...