Doen en laten

Een onbetwistbaar voordeel van begraven boven cremeren is de concreetheid ervan. Je staat met z’n allen om het graf heen, de kist zakt naar beneden, iedereen gooit er een schepje aarde of een bloem op – er wordt echt fysiek afscheid genomen van de overledene. Vergeleken hiermee is een crematieplechtigheid abstracter en killer, althans het moment dat de kist eenzaam achterblijft, terwijl de aanwezigen zich naar de condoleanceruimte begeven voor de nabespreking.

Vorige week kwam er een eind aan het leven van mijn moeder en organiseerden mijn zus en ik haar uitvaart. Dat zij gecremeerd zou worden, stond vast – dat was haar wens. Het probleem van het koude moment werd onverwachts opgelost doordat de grotendeels seculiere plechtigheid zich niet in het crematorium afspeelde, maar in een katholieke kapel (de godsdienst van haar jeugd), nabij het huis waar zij was opgegroeid. Na afloop van de bijeenkomst droegen de zes kleinkinderen haar kist de kapel uit en plaatsten...