Eenzaamheid onder ouderen heeft volgens Beatrijs Ritsema niet te maken met de doorgeschoten individualisering van de samenleving: ‘Wie geen contact heeft met zijn kinderen moet vroeger iets helemaal verkeerd hebben gedaan.’ Nee, het probleem ligt ergens anders.

‘Help, ik ga straks in m’n eentje dood!’ riep een vriendin met wie niets aan de hand is maar die kort daarvoor overvallen was door het angstvisioen om zomaar om te vallen (hartaanval, herseninfarct, een of andere embolie), te overlijden zonder iemand te kunnen bellen en daarna nog dagenlang dood in huis te liggen.

‘Een snelle dood is een barmhartige dood,’ zei ik ter geruststelling, maar haar echte angst bleek niet zozeer dit specifieke scenario te betreffen als wel het veel plausibeler vooruitzicht van wegkwijnen aan een slopende ziekte, steeds meer hulpbehoevendheid en er dan alleen voor staan, want geen partner. ‘Je kinderen en je vrienden zullen je heus niet in de steek laten als je op je sterfbed ligt,’...