<div class="lead">
<p>Facebook weet beangstigend veel over ons, en veel ervan is openbaar. Dit komen we zo te weten over aanhangers van Donald Trump, Geert Wilders en Zwarte Piet.</p>
</div>
<p>Spreekt Donald Trump namens het Amerikaanse volk? En namens welk volk dan precies? Natuurlijk, hij staat bovenaan in de peilingen van de Republikeinse partij. Maar wat zegt dat over zijn precieze aanhang?</p>
<p>Om daar iets meer over te weten te komen probeerde de Amerikaanse reclameman Rob Leathern deze week iets <a href="https://medium.com/@robleathern/who-is-the-average-donald-trump-supporter-3e2c44e37cce#.xyajzvemt" target="_blank">geinigs</a> uit. Wat nu als we Facebook daarvoor gebruiken? Immers: Facebook heeft een van de meest geavanceerde advertentiesystemen en verdeelt al haar gebruikers daarvoor op in heel specifieke doelgroepen. Handig, voor adverteerders die zich bijvoorbeeld specifiek willen richten op hockeyliefhebbers tussen de 15 en 25 die in de buurt van Heerhugowaard wonen. Ook op basis van politieke voorkeur &#8216;target&#8217; Facebook, en zo kun je kijken welke groep mensen Facebook als Trump-aanhangers heeft aangemerkt.</p>
<figure id="post-309220 media-309220" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-14.31.33.png" alt="" /><figcaption>De uitkomsten van de analyse van Leathern. In groen of rood het percentage waarin de Trump-aanhangers afwijken van de gehele Amerikaanse Facebook-populatie.</figcaption></figure>
<p>Hierbij is natuurlijk wel een flinke disclaimer vereist. Lang niet alle Amerikanen hebben een Facebook-account, en of de groep die er wel een heeft representatief is voor alle Amerikanen is natuurlijk maar de vraag. Bovendien weten we ook niet of de gebruikers die Facebook als Trump-geïnteresseerde heeft geselecteerd ook daadwerkelijk dezelfde zijn die op hem zullen stemmen. Sterker nog, als je <a href="https://www.buzzfeed.com/katienotopoulos/heres-how-to-find-out-what-facebook-thinks-you-like" target="_blank">bekijkt</a> welke advertentievoorkeuren Facebook voor jou heeft geselecteerd kun je op rare dingen komen te staan. Bij zaken waarin ik geïnteresseerd zou zijn staat bij mij bijvoorbeeld onder andere: ijshockey (?) en Marie Antoinette (???).</p>
<div class="figure--right">
<figure id="post-309142 media-309142" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-13.22.321.png" alt="" /></figure>
</div>
<p>Maar toch: dat Facebook beangstigend veel over ons weet is duidelijk. Dan is het toch in elk geval interessant die gegevens eens te bekijken om wat meer te weten te komen over de aanhang van Trump. Overigens is deze manier van online direct &#8216;targeten&#8217; op kiezersgroepen, bijvoorbeeld op Facebook, iets dat politieke partijen in Amerika al veel langer doen. Maar ook zelf kun je er een blik op werpen.</p>
<p>Nog leuker: precies zo&#8217;n analyse kunnen we natuurlijk in Nederland maken. Geïnspireerd door Leathern deed ik met de speciale ‘Audience Insights’-tool een mini-onderzoekje naar de Nederlandse gebruikers die Facebook ‘target’ op twee veelbesproken thema’s: de PVV/Geert Wilders en Zwarte Piet. Dat lukt tot op zekere hoogte: in tegenstelling tot in de VS is een analyse van de samenstelling van het huishouden en het inkomensniveau voor Nederlandse gebruikers helaas nog niet mogelijk. En nogmaals: of dit daadwerkelijk PVV-stemmers of Zwarte Piet-propagandisten zijn is niet zeker, en ook is het géén representatieve steekproef onder de PVV-aanhang.</p>
<div class="figure--right"></div>
<h5>PVV en Wilders</h5>
<p>De termen die ik invoerde voor mijn doelgroep zie je hier, en daarmee filterde Facebook een gebruikersgroep van 150.000-200.000 mensen uit. Onder die gebruikers relatief veel mannen: 59 procent, tegen 49 procent bij alle Nederlandse Facebookers.</p>
<figure id="post-309164 media-309164" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-13.28.06.png" alt="" /></figure>
<p>&nbsp;</p>
<p>Als we kijken naar banen, dan zit volgens Facebook veel van de doelgroep PVV/Wilders in het leger, de landbouw, het transport of de bouw. De minst voorkomende sectoren zijn de juridische, het onderwijs en de gemeente.</p>
<figure id="post-309158 media-309158" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-13.29.31.png" alt="" /></figure>
<figure id="post-309162 media-309162" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-13.29.44.png" alt="" /></figure>
<p>Wat betreft gemeente lokaliseert Facebook de PVV-aanhang vooral in Kerkrade, Stadskanaal, Veendam en Volendam. Het minst zitten ze in Hoofddorp, Hilversum en Amsterdam.</p>
<figure id="post-309168 media-309168" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-13.30.09.png" alt="" /></figure>
<figure id="post-309172 media-309172" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-13.30.19.png" alt="" /></figure>
<p>Ten slotte de vind-ik-leuks van deze doelgroep. Daarin zitten weinig verrassende dingen als Geert Wilders-fanpages. Maar ook de bladen <em>Playboy</em> en <em>Panorama</em>, artiesten <em>Frans Bauer</em> en <em>Gerard Joling</em> en Hart van Nederland en Powned.</p>
<figure id="post-309176 media-309176" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-13.31.23.png" alt="" /></figure>
<h5>Zwarte Piet</h5>
<p>Ook &#8216;Zwarte Piet&#8217; is een target-trefwoord van Facebook, waarmee het dus een specifieke doelgroep onderscheidt. Maar liefst 450.000 tot 500.000 gebruikers vallen onder de term en uit de vind-ik-leuks van deze groep maken we op dat dit volgens Facebook voorstander van zwarte piet zijn. Onder hen bovengemiddeld veel vrouwen.</p>
<figure id="post-309184 media-309184" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-14.13.47.png" alt="" /></figure>
<p>Bij functie zien we vooral veel &#8216;schoonmaak&#8217;, maar ook &#8216;leger&#8217; en &#8216;voeding en horeca&#8217; komt hier veel voor.</p>
<figure id="post-309190 media-309190" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-14.14.00.png" alt="" /></figure>
<p>Voorstanders van Zwarte Piet zitten volgens Facebook vooral in Stadskanaal, Landgraaf en Kerkrade. In Amsterdam, Haarlem en Zaandam zouden ze juist niet zitten.</p>
<figure id="post-309196 media-309196" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-14.15.18.png" alt="" /></figure>
<figure id="post-309200 media-309200" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-14.15.34.png" alt="" /></figure>
<p>Tenslotte dan de interessegebieden van de Zwarte Piet-adepten. Ook hier zien we Gerard Joling, net als overigens Gordon en Nick en Simon, en verder onder andere McDonald&#8217;s, Mora, Jumbo en Lidl.</p>
<figure id="post-309216 media-309216" class="align-left"><img decoding="async" src="https://www.vn.nl/wp-content/uploads/2015/12/Schermafbeelding-2015-12-09-om-14.14.33.png" alt="" /></figure>
<h5>Alwetend?</h5>
<p>Dit is pas een heel snelle inventarisatie, en zoals gezegd zitten er een heleboel haken en ogen aan het op deze manier analyseren van een achterban. Maar het is op z&#8217;n minst een interessante toevoeging aan andere technieken die we hebben. Facebook heeft nu eenmaal vreselijk veel gegevens van een nog altijd groeiende groep gebruikers uit alle lagen van de bevolking.</p>
<p>Misschien is het daarom juist grappig dat veel van de data hierboven helemaal niet zoveel afwijken van de bestaande analyses van Wilders&#8217; aanhang en de Zwarte Pieten discussie. Je kunt je daarom afvragen: is Facebook nu alwetend of juist niet?</p>


Gerelateerd