<div class="lead">
Het kabinet liep ontspannen over het strand, maar er hoeft maar íets te gebeuren of de coalitie is haar meerderheid in de Tweede Kamer kwijt. Dat bleek gisteren al tijdens het Griekenland-debat.
</div>
Het besluit om als enige VVD-er tegen het hulpprogramma voor Griekenland te stemmen had Joost Taverne gisteren ‘uiteindelijk, na heel lang wikken en wegen’ genomen. Wat de jongensachtige liberaal daartoe precies had gebracht wilde hij niet zeggen. Alleen dat hij zijn besluit ‘op het juiste moment’ aan fractievoorzitter Zijlstra had medegedeeld.
Het zijn mededelingen die fractievoorzitters van coalitiepartijen doorgaans niet graag horen. Taverne had er lak aan. Hij geldt als een van de achterste backbenchers uit de VVD-fractie, die volgens ingewijden geregeld tot de orde moet worden geroepen omdat hij zich zo eigenwijs zou gedragen. Een nieuwe verkiesbare plaats zal hem vermoedelijk niet gegund worden, veel had hij dus niet te verliezen.
De dissidente stem van Taverne had geen rechtstreeks gevolg omdat D66 het kabinet bleef steunen. Toch betekent die wel een ferme waarschuwing aan het adres van de coalitie. Tavernes opstelling kwam aan het licht tijdens een van de twee hoofdelijke stemmingen na afloop van het debat. Dat zijn doorgaans nogal langdradige en stomvervelende rituelen, maar we zullen ze vaker gaan zien in de Tweede Kamer. De parlementaire basis onder het kabinet Rutte II is zo wankel dat de oppositie die steeds vaker zal willen testen.
In november 2012 trad het kabinet van VVD en PvdA nog aan met een redelijk comfortabele meerderheid van 79 zetels, al ontbrak er een meerderheid in de senaat. Maar eind vorig jaar zette fractieleider Diederik Samsom de dissidente leden Kuzu en Östurk uit zijn PvdA-fractie omdat zij geen vertrouwen in het integratiebeleid van minister Asscher uitspraken. En dit voorjaar werd de vacante Kamerzetel van Mark Verheijen ingenomen door Johan Houwers, die niet welkom was in de VVD-fractie. Daar was de Achterhoeker eerder uitgestapt vanwege een inmiddels afgedaan onderzoek naar hypotheekfraude.
Door het optreden van deze ‘<a href="https://www.vn.nl/de-zetelrovers-hoe-doen-ze-het/" target="_blank">zetelrovers</a>’ daalde de meerderheid van de coalitie naar 76 zetels, een luttele zetel meer dan de helft. Daar kan een kabinet mee regeren, maar dan mag er eigenlijk niks gebeuren. En dat is nu juist het punt. Een ongeluk zit in een klein hoekje en in de fracties van VVD en PvdA zitten nog wel meer Tavernes met weinig kansen en grote ambities.
Het kabinet maakte eerder deze week een ontspannen wandeling op het strand bij Wassenaar. Tussen de bewindslieden zit het wel snor, zo lijkt het, maar het gevaar loert in de Tweede Kamer.

Gerelateerd