<div class="wpg-element paragraph">
<p>Stephan Sanders duidt zijn nieuws.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Kan een zwarte man een coming out beleven – ik bedoel als zwarte man? Obama’s huidskleur kan niemand ontgaan, de eerste Afro-Amerikaanse president van de Verenigde Staten, en dan ook nog eens letterlijk eerste generatie African American. Maar tijdens zijn nu al klassiek geworden toespraak in Charleston, waar Obama met een diepe bariton die voor de gospel gemaakt lijkt ‘Amazing Grace’ inzette, kwam de president als <span class="Cursief">brother </span>uit de kast. De tweede coming out: het diep religieuze karakter van zijn speech. Je kunt je van een Europees staatshoofd geen toespraak voorstellen die zo door en door gelovig is. Nee, het land waarvan de inwoners willen geloven dat God het zelf gezegend heeft, kent geen traditie van laïcité. En zeker de zwarte gemeenschap is zeer kerkelijk, waarbij de politicus klinkt als een voorganger en de voorganger als een profeet. Ik heb Obama nooit zo zwart gehoord als daar, met die opzwepende ritmische speech, waarin hij het leven van zijn persoonlijke vriend Clementa Pinckney herdenkt, de man die niet alleen voorganger was van de Mother Emanuel kerk, maar ook een collega-politicus, Senaatslid voor South Carolina. De namen van de vermoorde kerkgangers werden genoemd, ondersteund door de ‘amens’ van de gemeente, en zo werd dat wat was gedood opnieuw leven aangezegd.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Die toespraak had Obama twee jaar geleden niet zo durven geven; de zwarte religieuze man die alle neutraliteit laat varen, en tegelijkertijd – dat was de ingenieuze draai – een moreel beroep doet op alle Amerikanen. Ooit zorgde het Veertiende Amendement van de Amerikaanse grondwet ervoor dat voormalige slaven burgers werden, mensen dus met onvervreemdbare rechten, en niet langer ruw materiaal dat handig van pas komt bij het productieproces. Die geschiedenis van zwarte emancipatie, waarin zoals de president stelde ‘the fatigue of despair’ wordt ingewisseld voor de ‘the buoyancy of hope’ belichaamt niet een detail, maar het hart van de Amerikaanse revolutie. </p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Obama was eerder ook uitgesproken politiek toen hij stelde ‘dat geen ander ontwikkeld land zo vaak en zo veel schietincidenten kent als Amerika’ vanwege de alomtegenwoordigheid van wapens in het land.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>En toen waren daar de moordpartijen in Tunesië, Koeweit en Frankrijk, en leken die woorden te worden gelogenstraft. Je hoorde het de wapenlobby bijna tevreden vaststellen. ‘Wapens doden geen mensen. Mensen doden mensen. Kijk naar Sousse.’ <br />Dat terroristen altijd aan hun schiettuig komen, hoeft geen wonder te heten. Maar dat tamelijk gewone, tamelijk lamlendige jongemannen die net de puberteit zijn ontgroeid met het grootste gemak hun driften kunnen uitleven met pistolen en geweren maakt dat Amerika een land is waar elke burenruzie in principe dodelijk kan zijn. Mensen met wapens zijn geneigd die ook te gebruiken, zoals automobilisten hun auto niet graag werkeloos voor de deur laten staan. Het is lang geleden dat de archetypische Amerikaan verveeld om zich heen kon schieten in een zo goed als lege prairie. Nu staat al dat wapentuig uitgestald in de drukst bevolkte gebieden ter wereld. Tel uit je trefkans.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>En na die zwarte dag in Charleston kwam dus die ongelooflijke uitspraak van het Hooggerechtshof: alle Amerikanen, homo of hetero, hebben het recht om te trouwen, ook in staten waar tien jaar geleden homoseksualiteit nog gold als een criminal offense. Die niet te stuiten opmars van seksuele gelijkberechtiging maakt dat homo’s in tien jaar bereiken waar de zwarte Amerikaanse bevolking eeuwen over heeft gedaan. Zou het kunnen dat het snelle succes te maken heeft met het feit dat iedere homo het zelf moet leren en het van huis uit juist <span class="Cursief">niet</span> meekrijgt? De Afro-Amerikaan neemt van zijn familie meteen ook het diepe wantrouwen over ten opzichte van blank Amerika. In die zin wordt de homo zonder traditie geboren, zonder erfzonde, elke generatie weer opnieuw. </p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>stephan.sanders@vn.nl</p>
</p></div>


Gerelateerd