<div class="lead">Op 13 oktober beslist de Afrikaanse Unie of ze nog langer met het Internationaal Strafhof wil meedoen. De Keniaanse campagne in Afrika, om het Hof de rug toe te keren, dreigt te slagen.</div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Den Haag is de legal capital of the world, de plaats waar conflicten door rechters en niet door krijgsheren worden beslecht.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>Dat gaat niet van een leien dakje, want dat het recht zijn loop moet hebben wordt in veel landen breed geïnterpreteerd en, als het zo uitkomt, liefst ondergeschikt gemaakt aan machtsoplossingen.</p>
<p>Het Internationaal Strafhof (ICC) is het Haagse kroonjuweel van de internationale rechtsorde. Opgericht in 2002, probeert het personen ter verantwoording te roepen die zich schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden, genocide, misdaden tegen de menselijkheid of agressie. Dan heeft het bloed helaas al gevloeid, maar je mag hopen dat dat steeds minder gaat gebeuren als de dader weet dat zijn eindbestemming Den Haag is. Maar kort gezegd, iedereen weet dat de Omar al-Bashirs en Assads niet uit zichzelf naar Den Haag komen. Dat landen als de Verenigde Staten, India, China en Rusland het Statuut van Rome – dat in 1998 de basis voor dit strafhof legde – niet hebben geratificeerd, helpt trouwens ook niet mee.</p>
<p>Het zit nu even nóg minder mee, sterker nog, er dreigt een ongeluk. Op 13 oktober is er in Addis Abeba een bijzondere top van de Afrikaanse Unie, waar op de agenda staat of Afrika überhaupt nog langer aan het Hof wil meedoen. De achttien gevallen die het Hof tot nu toe in zijn bestaan heeft behandeld (inclusief acht lopende) waren allemaal tegen Afrikaanse leiders. Dan is de klacht gauw geboren dat het om een neokoloniale, zelfs ‘raciale’ jacht gaat.</p>
</p></div>
<div class="wpg-element streamer">
<blockquote>
<p>Iedereen weet dat de Omar al-Bashirs en Assads niet uit zichzelf naar Den Haag komen</p>
</blockquote>
</div>
<div class="wpg-element paragraph">
<p>In mei rommelde het al op een AU-top en kwamen er boze Ethiopische en Oegandese boodschappen dat de maat vol was. Aanleiding was de jongste dagvaarding tegen de Keniaanse leiders Kenyatta en Ruto, die van massaal etnisch geweld en moord worden beschuldigd na de verkiezingen in 2007. Uhuru Kenyatta is een half jaar geleden tot president van Kenia gekozen. Hij is daarmee voorbestemd het eerste zittende staatshoofd te worden dat in de Haagse beklaagdenbank terechtkomt. Hij heeft de tegen hem ingezette vervolging tijdens zijn verkiezingscampagne flink gebruikt om stemming te maken tegen het Strafhof. Dat is in zoverre al coulant geweest dat het de start van processen al een keer heeft uitgesteld en ook niet gelijktijdig zal voeren om te voorkomen dat Ruto (vicepresident) en Kenyatta hun wankele land stuurloos achterlaten.</p>
<p>Het parlement van Kenia nam een maand geleden het besluit om alle banden met het Strafhof te verbreken. De terroristische aanval op winkelcentrum Westgate in Nairobi heeft het Strafhof nog verder in het nauw gedreven. Het drama zette de binnenlandse twisten in Kenia even opzij en bood president Kenyatta de kans om een nationale rol te spelen. Vicepresident William Ruto, die al in Den Haag zat, kreeg een week verlof van het Strafhof om zijn president in Nairobi bij te staan.</p>
<p>Die prees na de bloedige afloop alle Kenianen om hun moed en eensgezindheid. Hoewel er van alles was misgegaan bij het aanpakken van de gijzeling, werd Kenyatta niet moe te verklaren dat de Keniaanse natie de vijand had verslagen ‘en de wereld had getoond wat wij kunnen volbrengen’ in de strijd tegen het terrorisme. De bedoeling was duidelijk: Uruhu Kenyatta, de held die schouder aan schouder met de goede volken in de wereld de strijd tegen het kwaad van Al-Shabaab voerde, de opperbevelhebber van de strijdkrachten die de natie door de terreur loodste, die zelf een neef verloor bij de moordpartij in Westgate, is degene die zich begin november in Den Haag moet melden.</p>
<p>Kenia vecht al sinds 2011 tegen Al-Shabaab, heeft vierduizend militairen in Somalië, en nu dreigt het beeld te ontstaan dat het Strafhof een bondgenoot tegen Het Kwaad, het vuur aan de schenen legt. Misschien wordt hem toegestaan in Nairobi te blijven en zich per videolink te verantwoorden. Nog ernstiger is de mogelijkheid dat de Keniaanse campagne om het Strafhof de rug toe te keren in Addis Abeba slaagt. Het begint de reddingsboei van schurken te worden: kampioenbestrijder islamitisch terrorisme worden om je immuun te maken voor het Strafhof.</p>
</p></div>


Gerelateerd