Hoe kon juist in Europa een wetenschappelijke revolutie plaatsvinden? Floris Cohen komt met een niet geheel bevredigende verklaring.

Na dertig ellendige jaren van oorlog, moord en plundering, begon het bijna doodgebloede Centraal-Europa met de wederopbouw. Het is 1648, de Vrede van Westfalen. Maar de cultuur die vervolgens opbloeide, verschilde van wat er geweest was: een nieuwe, pragmatische geest heerste in de internationale politiek, een geest die ook de onderhandelingen had gekenmerkt. Voor de eerste keer in de geschiedenis spraken de ambassadeurs niet over ‘het christendom’ om hun regio te beschrijven, maar over ‘Europa’, een geografische en culturele constructie die religieuze belangen opzij schoof, zoals noodzakelijk was na een lange periode van religieuze oorlog.

Achter dit kleine, terminologische verschil gaat een intellectuele aardverschuiving schuil. In zijn erudiete en vaak provocerende boek De herschepping van de wereld – het ontstaan van de moderne...