Onze nationale vogel, de grutto, is in gevaar. Een onwaarschijnlijke coalitie van Wereld Natuur Fonds, boeren en bankbazen schiet te hulp. ‘De grutto is de kanarie in de kolenmijn van de intensieve melkveehouderij.’

Het is vroeg in de ochtend als Theunis Piersma, een rijzige man met grijzende krullen, vanuit zijn huis in het Friese dorp Gaast de wildroosters oversteekt en de dijk op loopt die zich uitstrekt langs de Workumerwaard. Het statief van zijn vogelkijker hangt losjes over zijn schouder. Kikkers kwaken, zwaluwen dartelen door de lucht, een aarzelend zonnetje doet zijn best om door te breken. ‘Ik weet wat jullie denken: móói hier,’ zegt Piersma. ‘Maar ik weet hoe het vroeger was, wat we kwijt zijn geraakt. Het stikte hier van de vogels en insecten. De velden stonden vol bloemen. Daar is bijna niets van over. En ik maak me grote zorgen dat wat er nu nog is, ook verloren zal gaan.’

Piersma (58), vorig jaar winnaar van de prestigieuze Spinoza-prijs, is hoogleraar...