Fictie

‘U kunt bijvoorbeeld de dromen van de doden dromen die zij zelf niet meer hebben kunnen dromen. Of de dromen van hen die nog geboren moeten worden’, zegt de verteller in de grootse roman Over het doppen van bonen van de Pool Wieslaw Mysliwski (1932). Niets in deze roman is zoals men veronderstelt dat het is, wat wij voor zwart aanzien kan evengoed een andere kleur hebben. De kleur van het lot, de willekeur, maar vooral van het toeval.

In die zin doet deze roman denken aan het werk van Mysliwski’s iets ouder collega, de dichteres Wislawa Szymborska. In haar poëzie is alles in het leven, maar ook de dood, louter een kwestie van toeval. In Mysliwski’s roman zijn het de geschiedenis van oorlogen, de absurditeit van wisselende regimes met wisselende nationale feestdagen, de censor en de alom aanwezige verklikkers die ertoe leidden dat je maar beter de dromen van de doden kon dromen. Wieslaw Mysliwski, geboren in het oosten van Polen, is vooral bekend als de veel geprezen auteur...