Beschouwing / De jonge jaren van gangster Stalin

Passages over seks in biografieën doen het altijd goed. Voor wie meende dat Jozef Stalin op dit gebied even grauw en grijs was als een vergeten brok beton op een verregend veldje in een Hollandse nieuwbouwwijk bevat het jongste meesterwerk van de jonge historicus Simon Sebag Montefiore, Stalins jeugdjaren, een bokaal vol smakelijke pareltjes die getuigen van het tegendeel.

De tientallen miljoenen doden, de terreur die de voormalige schoenmakerszoon en oud-seminarist uit Georgië Jozef Dzjoegasjvili – alias Soso, Koba, de Melkboer en nog een reeks andere schuilnamen – op het gezicht der aarde heeft uitgesmeerd mogen bekend zijn. Maar dat hij het als dertiger en balling in Siberië aanlegde met een dertienjarig weesmeisje, bij haar twee kinderen verwekte, en daarna als zingende, dichtende, brandstichtende, bankrovende en dodende promiscue revolutionaire schoft verder ging, is een beeld dat velen zal verbazen.

In Montefiores vorige...