Wereld

Tijd is een cruciale factor in de internationale politiek, gelijktijdigheid nog meer.

Die wijsheid zit mooi verstopt in de uitdrukking ‘schaken op tien borden tegelijk’ maar het is vaak moeilijk om er de voorbeelden bij te verzinnen. Het gezegde suggereert dat er allerlei kwesties zijn die niets en toch alles met elkaar te maken hebben, de geleerden reserveren er het woord linkage politics voor. Als je de vuilnisbak voor buurvrouw buiten zet, kun je haar vragen of ze jouw katten in de vakantie wil verzorgen. Kwesties die niets met elkaar te maken hebben worden ineens aan elkaar geknoopt. Dat heeft minder met het schaakspel dan met de gelijktijdigheid te maken. In de dagelijkse werkelijkheid kun je soms met problemen schuiven in de tijd. Daarmee manipuleer je je linkage mix, en de kansen op een compromis. Je kunt besluiten je kat mee te nemen naar Frankrijk omdat je de oplossing voor een gemeenschappelijk schoorsteenprobleem in de winter belangrijker vindt.

Dat geschuif...