Interview

1. Wees fanatiek

‘Ik ben van nature geneigd tot fanatisme en vind dat een goede zaak. In de jaren zeventig leerde ik als tolk Palestijnse terroristen kennen die een vliegtuig hadden gekaapt en vervolgens de gevangenisstaf hadden gegijzeld. Ik vond ze aardig, ondanks hun daden. Ik heb sympathie voor de zuiverheid, de aangebrandheid waarmee ze dingen proberen te veranderen en herken dat in mijzelf. Je moet niet leven als de ezel die tussen twee hopen voedsel staat en niet kan kiezen. Dan takel je mentaal en fysiek af, en uiteindelijk sterf je van honger en verdriet. Kies een kant en strijd ervoor, met overgave. Fanatisme duidt op inzet.’

2. Vermom jezelf

‘Met een beetje vermomming kom je verder. Gebruik in een bepaald milieu geen woorden die daar fout of ongebruikelijk zijn en kleed je zoals zij. Doe je tammer of juist vlotter voor dan je bent naargelang je omgeving. Dat heb ik geleerd toen ik studeerde. De universiteit is een upper-middle-classgebeuren, waar je je...