Dagboek van een keeper: Het WK voetbal 1974 van Jan Jongbloed

Vrijdag 7 juni
Na het eten voor de tweede keer poseren in WK-kostuums. Eerste keer was mislukt. In plaats van 22 stonden er maar 16 op. Er dreigde nog even een staking, want de groep wilde weten waarvoor en voor wie de te vervaardigen posters zouden zijn, i.v.m. reclame e.d.
Hierna het gebruikelijke huiswerk, conditietraining etc. Na het eten en de rust ’s middags een voetbalwedstrijd tegen selectie van rijkspolitie. Piet stond eerste helft bij de rijkspolitie in het doel, ik in de selectie. Kreeg precies drie ballen, hetgeen me de opmerking ontlokte, dat ik 45 minuten een politiemacht in bedwang hield.
Na het eten een bespreking over de verdiensten tijdens de WK. ‘Een en ander draaide uit op een dreigement van de spelers tot niet spelen. Het is namelijk zo, dat de begroting van de KNVB 1,6 miljoen tekort inhield. Dit bedrag willen ze aanvullen uit de recettes van de WK. Tevens wilden ze de premies, uit de voorronden verkregen, hieruit betalen. Voor het spelen van de eerste drie wedstrijden zouden we dan bruto (onkosten en alles erbij) 9000 gulden verdienen. De volgende ronde zou ca. 6000 gulden opleveren en in totaal, als we wereldkampioen zouden worden, zouden we 25.000 gulden bruto verdienen. Hiermee ging niemand akkoord. Sommige spelers stonden al op om hun koffers te gaan pakken. Nieuwe mogelijkheden waren er niet. Een vergadering van het bondsbestuur zou veel te veel tijd in beslag nemen. Toen werd het plan geopperd om de 45 procent die aan de clubs ten deel zouden vallen, min of meer op te vragen. Dus de clubs niets en dat geld bij onze premies. Johan zit nu de consequenties met Michels te bespreken. Afwachten maar.

Zaterdag 8, zondag 9 en maandag 10 juni
Vrij.

Dinsdag, 11 juni
Begin van de WK wat mij betreft. Helaas vergat ik mijn lieve dagboek mee van huis te nemen. Dat is logisch. Als ik namelijk van het trainingskamp thuis kom word ik (gelukkig) zo in beslag genomen door mijn winkel en gezin, dat ik het voetbal compleet naar de achtergrond dring. Ik speel in clubverband op Puma, maar het Ned XI is tijdens de WK gekleed in Adidas. Men houdt het niet voor mogelijk wat een moeite er gedaan wordt om spelers op een bepaald merk te laten spelen.
Dinsdagmorgen huiswerk gemaakt en ’s middags gespeeld tegen amateurclub Vaassen. Weer een complete verrassing aangaande de opstelling. De achterhoede speelde bij de amateurs en bestond uit Jongbloed, Suurbier, Rijsbergen, Haan en Krol.
Voorhoede tegen ons Rep, Cruijff, Rensenbrink.
Ontsteking in de elleboog gaat vooruit. ’s Avonds een zeer leuke verrassing namelijk een officieus afscheid van Max Tailleur, wat hij bij ons in Zeist deed. Het was niet lang, maar verrukkelijke humor, en niet álleen in zijn moppen. Als je dan hoort dat zo’n man het met z’n reuma zo erg moeilijk heeft gehad, denk je weleens dat je nog blij mag zijn dat je zo afgebeuld kan worden. Na Max nog iets gekaart en toen geslapen.

Woensdag 12 juni
Twee uur afgereisd naar Hiltrup. Het hotel is zeer sjiek, mooie kamers, maar slecht weer.
Politie-escorte vanaf Zeist tot hotel. Ook bewaking in ’t hotel. We stonden te wachten na aankomst op de trainingspakken, en toen waagde een fotograaf het om naar de derde verdieping te komen.
Hij was nog niet boven of de politie stond voor zijn neus. Michels was er niet bij, die was ’s morgens naar Barcelona gegaan, want die moesten ’s avonds een bekerwedstrijd spelen.
Ik ben wel blij dat we uit Zeist zijn, want dat begon me mijn keel uit te hangen.
Je doet vaak periodes niets, en dan ga je toch weer aan thuis denken. Dat je vrouw al die weken de winkel moet beheren, haar huishouden doen, kinderen verzorgen, dan denk ik weleens dat zij de grootste opoffering moet getroosten.
Gelukkig duurt het maar hooguit vier weken.

Geen houvast

Donderdag 13 juni
’s Morgens gegeten en getraind. Baloefeningen en een partijtje 9 x 9. De spanning begint iets te stijgen hetgeen merkbaar is in mopperen en gauw aangebrand zijn tijdens dat partijtje. Een en ander is logisch en goed. Een teken dat iedereen toch al aan zaterdag denkt. De bewaking blijft zeer streng en er werd na de televisiewedstrijd Joegoslavië-Brazilië nog eens extra de aandacht op gevestigd. Als je wil tennissen of vissen, moet dat in groepen gebeuren en met bewaking.
Tijdens het eten kwam Michels met de mededeling dat de jongens één voor één bij hem moesten komen voor een praatje. Hier hoorde ik definitief dat ik tegen Uruguay zou moeten spelen. Zelfs Michels was ietwat verbaasd, dat je als 33-jarige toch nog moest spelen.
Op dat moment beginnen bij de voetballers die kriebels te komen. Vanaf zo’n moment ben je onbewust ieder moment al met de wedstrijd bezig.
De moeilijkheid is echter dat je geen enkele houvast hebt aan je tegenstander. Het enige dat je namelijk van Uruguay weet, is van horen zeggen. Je kon dus wel zeggen, ik moet hierop letten, ik moet zus of zo doen, maar iets concreets weet je niet.
Op die momenten spookt er van alles door je gedachten, je denkt aan je vrouw, je zoon, dat je voor hen geen fouten mag maken enz. Eén geluk heb ik dan altijd, ik slaap ondanks alles als een os.
Ik wil even terzijde toch iets over het medisch team zeggen. Dr. Kessel, Pierre van den Akker en vooral Hans Wolf, de fysiotherapeut, voor wie ik een grote bewondering en sympathie heb opgevat. Dat krijg je in zo’n samenzijn toch, dat je voor de een meer sympathie hebt dan voor de ander. Ik bewonder deze man niet alleen vanwege zijn enorme eetlust, maar vooral om zijn geduld en sportmanship. Hij staat iedere morgen om zeven uur op en gaat dan een paar kilometer in een flink tempo lopen. Hij heeft o.a. ook aan die elfstedentocht in Noorwegen meegedaan. Dat vind ik klasse.
Heb ook nog met dr. Kessel een gesprekje gehad over doping. Hij vindt het ook voor voetballers een overbodige zaak die alleen maar op den duur nare verschijnselen met zich meebrengt.

Zaterdag 22 juni
’s Morgens ontbijt, om 11 uur training. Je houdt het niet voor mogelijk waar al die mensen en kinderen vandaan komen voor handtekeningen.
Om half vier heb ik me goed laten masseren, want ik kreeg een beetje last van de dijbenen door die harde velden. In de massagekamer (een grote hotelkamer speciaal ingericht met alle apparaten uit Zeist) even een leuk gesprek gehad met Pleun, Johan Cruijff en Wim van Hanegem. Over kinderen, de vrouwen en allerlei huiselijke zaken.
Daarna de wedstrijd Joegoslavië-Schotland op tv gezien. Goede wedstrijd 1-1. Schotland uitgeschakeld.
Na ’t eten weer een wedstrijd, die heb ik niet gezien want ik ben gaan vissen. Om tien uur ’s avonds gaf Michels de opstelling, die gelijk was aan Zweden met uitzondering van Keizer, hiervoor speelde Rensenbrink.

Tegen Bulgarije

Zondag 23 juni
Nederland-Bulgarije. ’t Is prachtig en warm weer. De spanning in de groep neemt behoorlijk toe. Ik zie Johan Cruijff soms minutenlang voor zich heen kijken, en volgens mij denken aan de wedstrijd. Johan is toch ook voor de wedstrijd erg nerveus. In de bespreking zei Michels dat het zonde van het Nederlandse elftal zou zijn als we het niet haalden, want daarvoor speelden we te goed. Na de bespreking op weg.
Voor de wedstrijd werden de noppen geïnspecteerd en de handen, door een scheidsrechter uit Australië. Een onbeschoft mannetje, die Johan als eerste naar binnen stuurde voor nieuwe noppen, want de spijkers kwamen erdoorheen. Johan is vier minuten in de kleedkamer geweest en kwam met dezelfde noppen terug.
Bij het betreden van het veld liepen de rillingen over onze rug, zulk een geweldig publiek.
De wedstrijd weer zeer verdiend gewonnen.
Na de wedstrijd was werkelijk iedereen zielsgelukkig, alleen op die momenten besef je dan hoe vervelend het is voor de jongens die niet spelen. Je voelt je er pas echt bij betrokken als je speelt.
‘s Avonds was er een diner met een aantal vrouwen van de spelers. Jullie weten waarom Dien niet is gekomen. Na het diner was er een gezellig samenzijn in de bar, waar ik niets van kan vertellen, want we zijn met acht vrijgezellen via de keuken weggeslopen en in Willem van Hanegem z’n auto naar de stad gereden. Daar hebben we ’m behoorlijk geraakt moet ik zeggen. Je krijgt namelijk na zo’n overwinning en het feit dat je in ’t Nederlands elftal speelt een gevoel over je, dat niemand je iets kan maken.

Enfin, we waren precies op tijd om de ochtendkrant mee naar binnen te nemen.

Maandag 24 juni
Vrij laat opgestaan na een zeer slechte nachtrust. Ik heb de laatste drie dagen al erg slecht geslapen. Ben vanmorgen even naar het zwembad geweest, want om twaalf uur was de persconferentie, en daar had ik weinig zin in. Een hoop jongens, waaronder ook ik, beginnen nu echt naar huis te verlangen. Misschien slaap ik daarom wel zo slecht. Ik betrap me er zelf op, dat ik erg stil begin te worden. Het begint nu ook wel te vervelen ook, zo’n hele dag in ’t hotel en dat al twee weken.
De meeste vrouwen zijn er nu wel, maar die hebben met de jongens alleen een uurtje in ’t zwembad gezeten, want om half twee moesten we eten en om half vier trainen en om zeven uur eten en dan om elf uur naar bed.
Michels is naar Barcelona, maar heeft wel al deze instructies achtergelaten. Ook mogen we vanavond niet in de bar zijn. De training stelde niets voor, alleen de jongens die geen hele wedstrijd gespeeld hadden, moesten behoorlijk trainen.
Nog steeds geen berichtje van FC Amsterdam gehad – buiten Tom en Chris (Dekker).
Piet zijn vrouw was vanmiddag even gekomen en die heeft een paar flessen cola en een fles cognac meegenomen. Dat is hier in ’t hotel niet te betalen. Een fles cola kost hier (een grote) ƒ 10, kan je nagaan wat de cognac kost. Het werd me kwalijk genomen, dat ik niet op de persconferentie was geweest. Ze zeggen nu dat ik een vedette bent, en dan verplicht ben om te verschijnen, waarop ik zei: jullie hebben me zolang niet weten te vinden als vedette, dat ik niet van plan ben jullie nu op te zoeken.
Na ’t eten zijn we gaan tennissen, voor het eerst dat ik een racket vast heb gehouden. Zeer moeilijke maar fijne sport. ’s Avonds nog Dien in AVRO’s Televizier gezien in de winkel, met wat reacties van de klanten.
Ik ben vroeg naar bed gegaan met een slaappil na een heet bad, en heb geslapen als een blok.

Dinsdag 25 juni
’s Morgens heb ik me verslapen, wat wel lekker was. Eindelijk bericht van ’t bestuur van FC Amsterdam gehad. In De Telegraaf stond dat ik al rond was met Ajax voor twee jaar. Maar Stoop beweerde, dat ik niet wegging, omdat ik nog een jaar tegoed had. Volgens mij is dit echter een duidelijk geval van positieverbetering
Ik kreeg ook een telegram van Jan en Ria Franz. Dat was echt het fijnste bericht wat ik kon krijgen, want in de twee jaar dat ik Jan nu ken, heb ik hem leren waarderen als een erg fijne gozer, niet alleen in, maar nog meer buiten het veld. Jan was ook altijd overtuigd, dat ík zou spelen in de WK.
We zijn nu eigenlijk weer opnieuw begonnen met voetballen. We krijgen weer een serie van drie wedstrijden en moeten weer bij de eerste twee komen, dus de vorige ronden kunnen we eigenlijk vergeten. Af en toe verlang ik naar een dinsdag, dat ik helemaal alleen op ’t water kan zitten. Nog twee weken gelukkig.
De jongens hebben er lucht van gekregen dat we een flesje cognac op de kamer hebben, dus nu moeten we de kamer afsluiten als we er niet zijn.
De middag hebben we wat rondgekeken, gekaart en ik ben met Eddy Treytel de sauna in geweest.
Om zes uur was er persconferentie. Toch geef ik de jongens van de kranten op mijn leeftijd een hoop te schrijven, eerst mijn selectie bij de 22, toen mijn opstelling als nationale doelman, en nu weer mijn mogelijke overgang naar Ajax. Tevens beginnen de journalisten ook in te zien, dat ze de keeper Jongbloed eigenlijk altijd verkeerd hebben beoordeeld en dat geven ze nu ook toe.

’s Avonds hadden we een bespreking met Michels. Hij gaf een uitgebreide analyse over de drie gespeelde wedstrijden die volgens hem positief was uitgevallen. Behoudens enkele organisatiefouten (in ’t elftal) waar hij uitgebreid op in ging. Hij stelt dan, dat je natúúrlijk als elftal fouten maakt maar hamert er altijd weer op. Als het namelijk zes keer gebeurt en je kan het terugbrengen tot vier (het aantal foute dingen) dan heb je in ieder geval alweer iets gewonnen.
Van de Nederlandse Credietbank kregen we een certificaat van 2.000 gulden aan toonder.
‘s Avonds had ik Hans Kraay nog aan de telefoon. Hij had met Stoop gebeld en een transferbedrag van ƒ 200.000 geboden, toch een hoop geld voor een grijsaard. Stoop ging hier niet mee akkoord. Dat vind ik toch een rotstreek, ondanks dat ik nog een jaar tegoed heb. Hij heeft altijd tegen me gezegd dat als ik me goed kon verbeteren, hij me min of meer als dank voor vijftien jaar trouwe dienst, niets in de weg zou leggen. Maar als ’t moet gooi ik ’t voor de arbitragecommissie. Maar dat komt wel na de WK. Eerst morgenavond tegen Argentinië.

Tegen Argentinië

Woensdag 26 juni
Weer een wedstrijddag. Ik ben steeds minder gespannen voor een wedstrijd. Toen ik naar Duitsland toe ging, had ik als keeper grotere moeilijkheden verwacht, dan ik tot nu toe gekregen heb. Het werk dat ik te doen kreeg verschilt in wezen weinig van hetgeen je in de Nederlandse competitie krijgt, en dat had ik anders verwacht.
Heb een lang telegram van Stoop gehad betreffende uitspraak over hem en overgang naar Ajax. Hij vond het niet fair van me dat ik had gezegd nog niets gehoord te hebben. Ik kreeg het eerste bericht van FC na twee weken en drie wedstrijden. En ik vond dat ze me best hadden mogen feliciteren na de eerste wedstrijd.
Tevens vond hij het geen stijl dat ik over wilde gaan naar Ajax, omdat hij zei dat ik, als FC A’dam vorig jaar kapot was gegaan, ook niet naar het Nederlands elftal was gegaan. Dat vind ik onzin… Als er alleen maar roltrappen waren hoefde hij ook geen liften te bouwen. Misschien is het ook wel zo, dat als ik niet zo goed gekeept had dit jaar, Amsterdam nu al kapot was. Ik vind dit trouwens geen reden om mezelf te verplichten bij A’dam te blijven, of ze moeten zeggen dat ik veel meer kan verdienen.
De jongens van de niet-spelende reserveploeg hebben eigenlijk een mooi leven hier, die trainen wat en kunnen dan rustig hun gang gaan, met tennissen, zwemmen etc.
Ik word de laatste dagen wel een beetje kriegel van m’n blessure aan de elleboog, en denk dat ik me bij terugkomst in Nederland meteen laat opereren.
‘t Weer begint op ’t moment slechter te worden en ik ben bang dat het vanavond niet zo best zal zijn. ’t Zou toch prachtig zijn als we in deze poule nummer één eindigen, want dan zit je automatisch in de finale. Te gek hè?
Om half vier heb ik m’n elleboog weer in ’t schuim laten zetten. Op ’t moment is gelukkig iedereen weer fit en vol vertrouwen over de afloop van Argentinië. Onder de sportmaaltijd (een speciaal samengesteld menu zonder veel vet e.d.) hebben we dr. Fahdronc weer aan ’t zingen gekregen, en tevens gedold over ’t feit dat hij in de sauna was en dat er ineens een vrouw binnenkwam. Hij zei dat hij zo was geschrokken dat hij als een jachthond was weggerend. Ik dacht toen, misschien snuffelde hij wel als een hondje. Na de sportmaaltijd hebben we de eerste helft van West-Duitsland-Joegoslavië gezien.
Toen in de bus naar Gelsenkirchen, ongeveer een uur rijden.

Voor de wedstrijd brak er een wolkbreuk los. De wedstrijd zelf was van onze kant formidabel: 4-0, maar 8-0 had ook gewoon geweest. Tijdens de tweede helft weer een wolkbreuk met onweer, ’t was vreselijk. Als je ziet hoe makkelijk dit elftal loopt te voetballen, ben je geneigd te zeggen dat je zomaar wereldkampioen wordt.
Na de wedstrijden zeer fijne verrassing voor mij. Voor ’t eerst sinds twee weken zag ik m’n vrouw weer eens. Ze zei wel dat m’n dochter erg naar me verlangde. De arme schat denkt, dat ik nooit meer thuis kom, en op die momenten vind ik die voetballerij niet waard om m’n gezin zo lang in de steek te laten.

Ik heb op ’t punt gestaan om aan Michels te vragen of ik één dag naar m’n kinderen mocht, maar je weet toch van tevoren, dat hij nee zegt.
Na de wedstrijd waren we om twaalf uur terug, waarna we nog tot half twee een borrel aan de bar gedronken hebben. De stemming is op ’t moment zo geweldig dat het net lijkt of je bij een clubelftal bent. Ondanks de geweldige resultaten, tot nu toe, krijg je bij terugkomst toch te horen dat je om elf uur ’s morgens moet trainen. ’t Is nu al twee uur en ik ga slapen.

Donderdag 26 juni
’s Morgens, zoals altijd, door de verzorger wakker gemaakt. Piet is al beneden als ik eruit kom, want ik heb altijd wel een half uur nodig om wakker te worden. Na ’t eten zouden we gaan trainen maar toen ik beneden kwam na m’n enkel gezwachteld te hebben, had Michels besloten om alleen met diegenen te gaan trainen die niet gespeeld hadden, vanwege het zeer slechte weer.
In die tussentijd ben ik even naar WK-persbureau gegaan om te proberen kaartjes te verzorgen voor Dien en de kinderen. Dat bleek een probleem, omdat de Duitse bond had verwacht dat West-Duitsland in z’n poule als eerste zou eindigen. Dat had ingehouden dat zij zondag in Gelsenkirchen hadden gespeeld en zodoende waren alle kaarten al van tevoren uitverkocht. Dus bel ik Dien maar op, dat ze naar de finale moet komen.
Om elf uur persconferentie. Ik werd meteen bestormd door journalisten, die uiteraard weer over Ajax en mij wilden praten. Tevens was Dé Stoop tegen die tijd gearriveerd, om met mij te praten. Nou, dan weet je het wel. Ze worden ook steeds nieuwsgieriger naar m’n dagboek en ze blijven maar vragen wat er nou precies in komt.
Om één uur moesten we eten met de groep, maar ik heb van Michels toestemming gehad om met Stoop te lunchen en tegelijkertijd te kunnen praten over een contract. Ik moet eerlijk zeggen, dat ik blij was weer eens met m’n voorzitter te kunnen praten.

Ik had met Stoop een erg eerlijk gesprek. Hij zinspeelde niet op sentimenten en armoede van de club, maar vroeg naar de condities die ik bij Ajax bedongen (gekregen) had. En tot mijn verrassing vond hij ze redelijk, waar ik in m’n hart erg blij mee was. Op dat moment besloot ik in m’n hart bij FC Amsterdam te blijven, maar voor de gehele rust heb ik afgesproken te wachten met een besluit tot na de WK. Dat had ik ook met Kraay afgesproken. ’s Middags zijn we naar Dortmund naar de bios geweest. De bedoeling was dat we ’s avonds na het eten naar een bowlingcentrum zouden gaan. Helaas werd het eten zo traag opgediend dat daar niets van is gekomen. De bewaking wordt nu al zo ver doorgevoerd dat de politie zelfs meegaat naar de bioscoop, en mee zit te eten. Kan leuk worden als de jongens hun vrouwen weer over laten komen.
Terug in de bus werd er zeer luid met de muziek meegezongen, onder aanvoering van altijd Wim Suurbier en Johan Neeskens. Onder het eten heb ik nog een tijd met Johan Cruijff zitten praten over Ajax en heb ik me tevens voor laten lichten over geld e.d.

Trainersruzie

Vrijdag 28 juni
Na het eten ’s morgens training. Vier groepen. Twee groepen positief spel, twee groepen koptennis en twee trainers met drie keepers. Die twee trainers gaan eerst een kwartiertje ruziemaken wat ze nu wel zullen doen, de een wil met een keeper apart, de ander wil de drie keepers tegelijk aan de gang houden. Er kwam gelukkig een oplossing en we hebben prettig getraind, ruim een uur.
Vreemd genoeg wordt er nu gedurende de dagen tussen de twee wedstrijden weinig over de komende tegenstander gesproken, dat begint meestal pas de dag voor de wedstrijd. Tot één uur hebben een paar jongens even op de tennisbaan gekeken, maar dat is op den duur ook geen doen meer, want je wordt bestormd door handtekeningenjagers. De mensen hier zijn erg aardig, want ze vragen of je mee wilt tennissen, of biljarten.
Om zes uur de pers. Ik had ditmaal een interview met een reporter van een Engelse krant, en van een Oostenrijkse. Het valt de mensen in ’t buitenland erg op, dat ik zo veel en goed met m’n voeten werk.
Daarna het eten en gebeld met Dien, Eric en Nicole. De winkel heeft een enorme duw omhoog gekregen en ze wordt de laatste dagen zeker honderd keer opgebeld vooral over Ajax en ook veel door Ajaxsupporters, die het geweldig zouden vinden. Nicole doet niets anders dan zeggen dat ik niet zo lang meer weg mag blijven, en ik verlang ook erg naar haar.
Na gebeld te hebben heb ik m’n kolom voor Het Parool gemaakt en ben met Piet Schrijvers gaan vissen in een boot. ’s Avonds hebben we een video gezien van Brazilië-DDR, en dan denk je bij jezelf dat de finale toch haalbaar moet zijn.

Stromingen

Zaterdag 29 juni
’s Morgens getraind. Partijtje meegespeeld en lekker geweest. Terug in ’t hotel lag er weer veel post voor mij van de jongens en vrouwen van FC A’dam en een brief van iemand uit Duitsland met ingesloten een zilveren ketting of ik die de komende wedstrijden als talisman wilde dragen. Tevens kreeg ik een enveloppe met twintig mark van ene Margret Jongbloed. Bij nader inzien bleek die echter bestemd te zijn voor ene Wilfried Jongbloed, die hier ook in ’t hotel logeerde.
Om één uur persinstuif, die ik echter links heb laten liggen, ik weet voorlopig toch niets meer te zeggen. ’s Middags na de rust wat gewandeld, wat ook al niet prettig meer is vanwege de handtekeningen.
Daarna hebben Johan, Ruud Krol en Wim Suurbier en ik in het restaurant een hele tijd zitten praten. Vooral over contracten en stemmingen bij bepaalde verenigingen. Zo hoor en leer je nog eens iets, en als ik dan hoor hoeveel stromingen je bijvoorbeeld bij Ajax hebt, en hoe weinig je daar begeleid wordt, dan was mijn besluit ook genomen om bij FC A’dam te blijven. Ik vind namelijk dat veel geld verdienen prachtig is, maar als je dan op geen enkele manier geadviseerd wordt hoe dat geld min of meer rendabel te maken, dan heb je zo kort maar iets aan geld, mede in verband met de belasting.
‘s Avonds zijn Piet, Robbie en ik vroeg naar boven gegaan en hebben koffie boven laten komen. Heerlijk een kaartje gelegd met koffie. De sfeer in de ploeg is nog steeds prima. Alleen jammer dat Wim Suurbier geblesseerd is. Ik hoop dat hij speelt, maar dat zie ik somber in.
Vandaag hoorde ik dat in september de strijd om de Europese titel voor landenteams begint. Misschien kan ik dat ook meemaken. Maarten de Vos wilde een stukje met me maken, maar dan eens iets anders dan het gewone. Dat lijkt me echter heel moeilijk, want in deze WK weten de mensen al meer van me dan in de voorgaande vijftien jaar.
Nu ik dit schrijf denk ik onderwijl aan de wedstrijd van morgen, en dan begint dat onzekere gevoel toch weer een beetje te knagen. Ik ben verschrikkelijk bang om een fatale fout te maken, die er misschien voor zorgt dat je in feite alles voor niets hebt gedaan. Want het bereiken van één van de finaleplaatsen geeft uiteindelijk pas voldoening.
Ik heb maar weer eens een slaappil genomen, want ’s avonds kom ik erg moeilijk in slaap. Alles woelt dan door je gedachten. München, vrouw, kinderen, winkel, Ajax, FC A’dam. Als je vijftien jaar voor je plezier gevoetbald hebt, en je maakt dat dan allemaal in vier weken mee, plus de grote druk die op je schouders rust, dan is het toch logisch, dat je af en toe gaat twijfelen. Het zal wel weer overgaan.
Ik hoor uit Amsterdam dat ze met een actie ‘Jongbloed moet blijven’ bezig zijn. Ik hoop dat het lukt.

Tegen DDR

Zondag 30 juni
Belangrijkste punt tijdens de bespreking was zuinig spelen, vanwege het feit dat de Oost-Duitsers conditioneel toch niet kapot te krijgen waren.
Het leek mij dat de ploeg zeer gespannen was. Er werd weinig gedold en gelachen en tijdens het eten was het buitensporig rustig.
Het weer tijdens de wedstrijd was slecht. Niettemin speelde Nederland tactisch weer een zeer sterke partij. Ik verbaas me telkens weer. De ploeg kan alles, mede door de voortreffelijke rapporten van Cor van der Hart. Helaas moeten we nog één wedstrijd in de zenuwen zitten, want Brazilië won met 2-1 van Argentinië. Woensdag hebben we aan een gelijkspel genoeg om de finale te spelen.
‘s Avonds werd er een feestje gegeven vanwege het feit dat we in één van de finales zouden spelen, en speciaal hiervoor waren The Cats overgekomen. Het was erg gezellig.

Maandag 1 juli
Vanmorgen getraind, rustig koptennis. Slecht weer. Om twaalf uur persconferentie. Interview met De Tijd. Na het eten rust van twee tot vier uur. ’s Middags gepokerd en verloren. ’s Avonds feestavond met Johnny Jordaan, Willy en Willeke Alberti, Lenny Kuhr, Rita Corita en anderen. Enorm gezellige avond, met als sluitattractie een optreden van Michels als zanger. Nu begrijp ik waarom de jongens hem vanaf de bank zo goed verstaan. Als enige artiest had hij geen microfoon nodig, en hij zong nog goed ook.

Dinsdag 2 juli
’s Morgens getraind na het eten. Bij aankomst weer veel mensen voor handtekeningen. Er wordt betrekkelijk weinig over de wedstrijd tegen Brazilië gesproken. Iedereen dacht er wel aan, dat kan je aan die bleke gezichten zien. Er schijnt van Duitse kant een hetze tegen het Nederlands elftal aan de gang te zijn. Er komen vreemde berichten binnen over spelers met vreemde vrouwen, dit is echter onmogelijk, daar niemand het hotel uit of inkomt. Dat hoort er zeker bij.
‘s Middags was er weer een verplichte rust. Iedereen is gelukkig fit. Na de rust hebben we een wandeling gemaakt, waarna er weer een persinstuif was. Veel Braziliaanse tv en reporters, die vooral aan mij vroegen hoe ik dacht over de vrije trappen van Brazilië. Hierop zei ik dat wíj méér gewone goals maakten, dan Brazilië uit vrije trappen.
We hoorden vandaag ook, dat de vrouwen uitgenodigd zijn om de finale mee te mogen maken.
Ik moet nu iedere avond een slaappil nemen, want zodra ik in bed lig begint de wedstrijd tegen Brazilië door mijn hoofd te spoken, en dan verdwijnt ieder spoor van slaap.
De slaappil begint te werken, dus houd ik er maar mee op.

Tegen Brazilië

Woensdag 3 juli
Het grote spel gaat beginnen. Wel of geen finale en meer niet. Goeiedag. Ik moet zeggen dat ik me rustiger voel dan voor de andere wedstrijden, waarom weet ik niet. De ploeg is niet bang, maar wel zeer gereserveerd ten opzichte van Brazilië. Om elf uur hebben we een wandeling gemaakt. Tijdens die wandeling zei Michels tegen mij dat hij blij was dat het weer zover was. De dagen voor een wedstrijd, dat nietsdoen, die nervositeit, dat is geloof ik helemaal niets voor Michels. Voor het eten hebben we een vrij uitgebreide bespreking gehad, waaruit naar voren kwam, dat Brazilië een zeer onberekenbaar elftal had. De grote kracht vond Michels dat ze van het individueel ingestelde Brazilië zo’n enorm sterke eenheid hebben kunnen maken.
Michels stelde dat degeen die de wedstrijd zou dicteren, de beste kans had. Voor mezelf verwacht ik niet veel werk, maar wel erg moeilijk. Het elftal is ongewijzigd, alleen de reserves zijn aangepast. Mocht het namelijk mis gaan tijdens de wedstrijd dan moeten we duidelijk pressievoetbal gaan spelen. Dit kan je merken aan het feit, dat René van de Kerkhof en Ruud Geels zijn toegevoegd. Laten we hopen dat dit niet nodig is.
Ik ga nu rusten, en straks is er een sportmaaltijd. Het wordt voor mij steeds moeilijker om een hap door mijn keel te krijgen.
Vandaag kreeg ik bericht van FC Amsterdam, waarin zij mij dezelfde financiële condities aanboden als Ajax. Ik wil beide verenigingen niet tegen elkaar uitspelen, om nog meer geld te krijgen, daar is FC Amsterdam me te lief voor. Ik denk dat ik het dus maar accepteer.
Tijdens de rit naar het Westfalenstadion was het angstig rustig in de bus. Iedereen besefte duidelijk, dat een foutje de finale de neus voorbij kon laten gaan.
We waren anderhalf uur van tevoren in de kleedkamer, zodat iedereen rustig behandeld werd. Volgens mij vindt Michels dit ook de moeilijkste uren, want hij loopt maar in en uit de kleedkamer. Op die momenten begint bij mij de nervositeit te verdwijnen. Ieder heeft zijn nervositeit en uit dit op verschillende manieren. Wim Suurbier bijvoorbeeld maakt altijd drukte. Johnny Rep en Rob Rensenbrink hoor je helemaal niet en van Neeskens weet je niet eens dat hij in de kleedkamer zit, zo rustig hij is.
De wedstrijd verliep godzijdank gunstig en daar was ik de eerste helft wel bang voor want Brazilië speelde zeer goed.
In de tweede helft speelden we wat dieper, hetgeen de Brazilianen gelijk onder druk zette. Als dat gebeurt, dan doen ze van alles wat niet mag. Neeskens kreeg een kopstoot, Suurbier werd nagetrapt, ik kreeg een directe op mijn kin en dan nog alle kleine geniepigheidjes. Het leverde zowel twee gele als een rode kaart op en ons een finaleplaats.
Na de wedstrijd word je gelijk door allerlei onbekende mensen gefeliciteerd en ook meteen door de jongens die niet bij de selectie zijn. Op die momenten denk je weleens, dat je het eigenlijk toch maar getroffen hebt, want deze jongens moeten op den duur toch de idee krijgen, dat ze er toch niet helemaal bijhoren. Dit bedoel ik vooral op de wedstrijddagen.
Ook Michels was na afloop op z’n eigen ingetogen manier toch zeer opgetogen. Hij lachte breeduit en zijn handdruk duurde iets langer dan normaal.
Na de wedstrijd tv-opnamen gedaan, journalisten te woord gestaan, jullie eigen Frits Barend gefeliciteerd met de geboorte van zijn kind en met Pim (van der Meent, de trainer van Amsterdam – VN) gesproken. Uiteindelijk ben ik nog van FC Amsterdam.
In het hotel sandwiches gegeten, met elkaar getoost met champagne. En daarna in de bar nog een gezellige borrel gedronken. Voor het eerst sinds dagen heb ik zonder slaappil geslapen.

Donderdag 4 juli
We mochten vanmorgen tot elf uur uitslapen. Om elf uur licht getraind en om twaalf uur persconferentie, waar ik op een gegeven moment door drie verslaggevers werd benaderd toen ik met Frits Barend zat te praten. Ik maak echter eerst rustig het gesprek af waar ik mee bezig ben. Ik werd ook gevraagd voor een persoonlijk portret wat voor de tv uitgezonden zou worden. Toen ik naar de financiële consequenties vroeg zeiden ze dat dit een afspraak met de KNVB was. Alvorens toestemming te geven, heb ik me even tot Johan Cruijff gewend om te vragen of dit waar was. Want ’s morgens hoorde ik dat alle interviews voor kranten en tv betaald zouden worden. Het bleek allemaal in orde.
Na het eten zijn we naar de sauna gegaan en hebben we gezwommen. De sfeer blijft optimaal, hoewel iedereen naar het einde verlangt. Straks om vijf uur gaan we in Munster naar de bios.
Spijt dat we gegaan zijn, wat een rotfilm. ’t Was een oorlogsfilm over Japanse piloten, maar de Duitsers synchroniseerden alles na, zodat je de helft niet verstaat. Daarna in het restaurant à la carte gegeten. Ik heb maar weer heerlijke tong genomen. ’s Avonds zijn we na het eten met Piet en Robby meteen naar boven gegaan en hebben wat gekaart. Tijdens het eten kwam Van Wamelen naar me toe en vroeg of ik het konijn van de AMRO-bank mee ’t veld op wilde nemen. We krijgen voor ieder doelpunt geld van de AMRO-bank, en als ik het konijn zou dragen, dan wilden ze ook het doelpunt van Ruud in eigen goal uitbetalen. Dat zal ik dan maar doen. Eigenlijk opvallend is dat de ploeg praktisch nog niet met de finale bezig is. Het is nu half elf en ik ga lekker vroeg slapen.

Bildzeitung

Vrijdag 5 juli
Prima geslapen, zonder hulpmiddel. Na het eten getraind. Na de training de mensen van het terrein hartelijk bedankt en wat geld gelapt. In ’t hotel aangekomen vast ’s een en ander gepakt, want morgen gaan we naar München. Gisteren zat ik te praten met verslaggevers, waar ook een verslaggever van Bild bijzat. Toen vroegen de jongens van De Telegraaf hoe ’t met m’n blessure was, waarop ik zei dat ’t helemaal niet goed was. Ik had echter niets, maar ’s morgens stond het wel uitgemeten in de Duitse krant. Vandaag maakten we ons in orde voor München. Daarom was er geen persconferentie, dus heb ik me maar eens lekker laten masseren. Het is hier de laatste tien dagen al rotweer, dus je komt nergens meer toe, en daarom zal de verhuizing naar München een welkome afwisseling zijn. De jongens zitten op ’t moment te pokeren. Ze doen ’t gelukkig meer voor de gezelligheid dan voor de poet. ’s Middags was de gebruikelijke wandeling, terwijl het begint te regenen.

Carel Akerman, de rechterhand van Michels, verzorgt ook de kaartjes voor de jongens. Dit gebeurt echter niet altijd tot volle tevredenheid (waar Carel ook niets aan kan doen).
Toen het dus begon te regenen werd er gezegd: ‘Carel, dat je nou die kaartjes niet zo best regelt is oké, maar je kan weleens voor behoorlijk weer zorgen.’ ’s Middags officieus afscheid van de familie Krautkrämer. Met gebak en koffie of thee. Speeches van Krautkrämer, de Chef van Politie en Hogewoning. Plus geschenken. Tevens geschenk van KNVB aan Ruud Krol voor 25 wedstrijden: niets anders dan een tafelaansteker met inscriptie KNVB. Zoiets krijgt een scheidsrechter ook en ik vind dat je iemand die 25 keer in het Nederlands elftal speelt wel iets passenders kan geven. Vanwege de taart werd het eten uitgesteld tot acht uur.
‘s Middags werd de overbodige bagage ingepakt, die naar Zeist werd gereden. Na het eten zaten er in een keer zomaar een aantal spelers, onder wie Cruijff, Haan, Keizer, Michels en ik te praten over de eventuele speelwijze van Duitsland. Het al dan niet wijzigen van het Duitse elftal, het schaduwen van Cruijff enz. kwamen ter sprake. Mijn idee is dat Schön het Duitse elftal niet zal veranderen na Polen. Michels moet dacht ik noodgedwongen één wijziging toepassen, door de blessure van Rensenbrink. Ik denk, dat hij René van de Kerkhof pakt.

De avond was dit keer korter dan gewoonlijk, omdat we om 8 uur aten. Ik voel me zelf voor de eerste keer in dit toernooi erg rustig. Waarom weet ik niet, maar ik denk doordat we de finale gehaald hebben, en we dus eigenlijk niet meer kunnen falen. Ook telt mee, dat ik voor de speelwijze van Duitsland weinig angst heb. Het is natuurlijk wel goed, maar niet zo onbekend als bijvoorbeeld in het Zuid-Amerikaanse voetbal. Het is niet zo geraffineerd en technisch lang niet volmaakt. Volgens mij moeten we de finale kunnen winnen. Ik ga nu aan de laatste nacht in Hiltrup beginnen.

Zaterdag 6 juli
’s Morgens na het eten met de bus naar Düsseldorf. Daarvandaan dan een uur vliegen naar München. Na een uurtje vertraging om circa vier uur dan in het hotel aangekomen. Een schitterend hotel, in een even prachtige omgeving. Ook hier weer een strenge bewaking. Voor de rest was het vandaag wachten en reizen. Ontzettend veel mensen bij aankomst in ’t hotel bij München. Ik zal blij zijn als alles voorbij is en we eindelijk aan de finale kunnen beginnen, want van het geven van handtekeningen krijgen we zo langzamerhand een misvormd handje. Het hotel hier bestaat uit een groot aantal gebouwen, en is zeer duur. Het goedkoopste is geloof ik ƒ 90 zonder ontbijt. We hebben om acht uur voortreffelijk gegeten. De sfeer is zeer rustig en ontspannen. Heel weinig uitbundigheid zelfs weinig vrolijkheid. Wel een sterke gebondenheid. Rensenbrink heeft vanavond met Wolf (fysiotherapeut, VN) nog wat rondjes gelopen, en het gaat beter. Morgenochtend om acht uur beslist Michels na een training. Buigen of barsten, anders speelt Keizer. De jongens zitten nu naar de sport op Duitsland te kijken. Ik ga heerlijk slapen, want het was toch een vermoeiende dag. Morgen moeten we ook anderhalf uur in de bus, en dan moeten tegen Duitsland de billen bloot. Iedereen lijkt me zeer rustig en vol vertrouwen. Nog geen bespreking gehad, dat zal morgenochtend na het ontbijt wel gebeuren. Gute Nacht.

De finale tegen West-Duitsland

Zondag 7 juli
Vreemd genoeg heerst er nog steeds een rustige sfeer, hoewel bij sommige spelers duidelijk meer gespannenheid naar voren komt. Bespreking gehad, waarbij Michels ervan uitgaat dat Vogts op Cruijff zal spelen en Schwarzenbeck rechtsback. Iedere speler van Duitsland kwam aan de beurt. Dit nam de grootste tijd in beslag, want, zei Michels, het geheel, de manier waarop Duitsland speelt, is bekend en dat is wederzijds. Na de sportmaaltijd vertrokken naar München.
De kleedkamers vielen me tegen, veel te klein, want de massagetafels moesten naar de doucheruimte.
Over de wedstrijd hoef ik niet veel te vertellen, dat heeft uitgemeten in de krant gestaan. Volgens mij was het louter een kwestie van geluk, zeker in de tweede helft. Dit keer was ik met Ruud Krol en Wim Suurbier uitgeloot voor de dopingcontrole. Dat gaat als volgt: je moet je binnen een half uur na afloop met dr. Kessel bij de dopingcontrole melden. Daar staat een bak met bekertjes, waaruit je er één moet kiezen. Hierin doe je je plas, waarna je twee flesjes moet uitkiezen. In bijzijn van jezelf en de dokter wordt het uit de beker in de twee flesjes overgegoten. Hierna krijg je een kaart met vijftig nummers. Eén van deze nummers kies je en zet je handtekening er overheen. Dit nummer wordt met een soort glassnijder in de flesjes gekrast. Het ene flesje gemerkt met het nummer + een A, het andere met het nummer + een B. Daarna kies je twee dopjes die op de flesjes gedrukt worden en met een tang wordt het flesje dan gesloten. Op de dop komt dan nog eens een zegel met je naam en nummer. Daarna wordt er een formulier gevuld overeenkomstig je Ausweis hetgeen je moet ondertekenen. Wat ze er voor de rest mee doen, weet ik niet, misschien naar een Weinstube.
‘Na de wedstrijd een korte teleurstelling, die overging, langzaam, in een toch wel tevreden zijn met het zilver. Boven hebben we de vrouwen even ontmoet, die vlug weggingen naar een diner en wij gingen naar het banket. Michels zat dit hele banket ook met lede ogen aan te kijken, want de bedoeling was om half tien te verdwijnen en in ons eigen hotel Bachmaier een borrel te drinken onder elkaar. De vertrektijd werd intussen zo’n elf uur door allerlei speeches van Raus, Neuberger, de voorzitter van het WK-comité die Stanley Raus voor zijn afscheid het Grootkruis aanbood.
‘s Avonds laat hebben we toch nog wat gefeest, wat uitliep tot twee uur en ’s morgens moesten we op om zes uur. In de bus naar München kwam ik tot de ontdekking dat ik m’n zilveren medaille van de WK in ’t hotel had laten liggen. Er is meteen politie op afgestuurd, ze zouden hem naar Zeist opsturen. Na de laatste huldiging, in Rotterdam, naar Zestienhoven gegaan om bagage op te halen, naar Schiphol gereden, een taxi gepakt en naar huis gereden, waar ik om half negen afgepeigerd aankwam met een even vermoeide vrouw. Dat was dus een onafgebroken serie van reizen, huldigen, en zwaaien naar de mensen die ruim veertien uur duurde. Ik ben op en blij dat het afgelopen is. De groeten van J.J.