Sinds het begin van de verhoren van de Parlementaire Enquêtecommissie Opsporingsmethoden onder leiding van Maarten van Traa is er van alle kanten deskundig commentaar gekomen. Van één kant nog niet. Charles Z., veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf wegens hasjhandel en leiding geven aan een criminele organisatie, volgde de verhoren in de cel.

Woensdag, 6 september
Zit klaar met mijn blocnote. Helaas kan ik niet de hele dag kijken want tussendoor moeten we ook luchten. Prof.dr. C. Fijnaut over de georganiseerde criminaliteit. Hij geeft een redelijk goed beeld van de werkelijkheid. Wat hij zegt over de zeven criminele organisaties is een juist beeld, naar wat ik altijd hoor. Ik herken ook een aantal van de groepen waar hij het over heeft.

Vijf kan ik er thuisbrengen. Maar ze opereerden los van elkaar. Het is niet één hele grote organisatie, zoals De Telegraaf indertijd schreef. Wat Fijnaut opmerkt over die cocaïne, dat klopt volgens mij niet. Dat de criminele organisaties zich concentreren in Amsterdam klopt ook niet helemaal. Want bijvoorbeeld die Marokkanen zitten niet in Amsterdam, maar ergens anders. Wáár, zeg ik natuurlijk niet. Toch vind ik Fijnauts verhaal heel redelijk, zeker als je bedenkt dat hij alleen op de politiedossiers kon afgaan. Hij zit het dichtst bij de werkelijkheid. Ik zou ook wel eens een middag met Fijnaut willen praten.

Aan de cocaïne heeft de politie de afgelopen jaren bitter weinig gedaan. Die handel speelt zich af in de geweldssfeer, cocaïne is slecht voor de gezondheid. De politie heeft nu als prioriteit de centjes.

Wat prof.dr. F. Bovenkerk zegt over de Marokkanen klopt ook niet helemaal. Er zijn meer dan honderdduizend Marokkanen in Nederland. En zo’n vijfduizend zitten in de hasjhandel. Een paar procent. Daar kan en mag je niet zo’n hele bevolkingsgroep op aankijken. Hetzelfde geldt voor de Turken. Bovendien hebben die Marokkanen uit de handel weer contacten met Nederlanders.

En toen kwamen er nog J. Wilzing en mr. R.A. Gonsalves. Heel intelligente personen maar wel wat vergeetachtig. Merkwaardig toch zo’n geheugenverlies. Je zag Wilzing ook erg zweten en op zijn stoel zitten schuiven.

Donderdag, 7 september
Politiechef P.D. IJzerman, een van de eerlijksten. Toch liet hij voor de commissie niet het achterste van zijn tong zien. Een helder verhaal komt weer van de wetenschapper, prof.mr. G.J.M. Corstens. Alles wat geen wettelijke onderbouwing heeft, is onrechtmatig. Daar kan ik me in vinden want anders worden allerlei strafzaken ongeleide projectielen.

Mijn aantekeningen op de post gedaan.

Maandag, 11 september
Drukke dag: luchten, sporten (ik wil in conditie blijven en mijn record als ‘fietskampioen van de toren’ houden), bezoek en televisiekijken. Ik kan dus niet alle verhoren volgen.

Mr. R.A.F. Gerding, plaatsvervangend hoofdofficier in Rotterdam. Leuk om het eens van anderen te horen: Rotterdam werkt niet zoals Amsterdam dat heeft gedaan in de zaak met Z. In Amsterdam wilde het OM ten koste van alles de zaak-Z. binnenhalen. Het maakte niet uit hoe er gestraft werd, als er maar gestraft werd.

Het is goed dat de enquête er is, want nu wordt duidelijk hoe groot de chaos is. Officieren van justitie namen rechters in de maling en nu vertrouwen rechters hen niet meer.

En toen kwam dus de recherchechef van Amsterdam, B.J.A.M. Welten. Om van je stoel te vallen, die arrogantie! Eerherstel vragen voor de Amsterdamse politie! Ze zouden nooit deals met criminelen hebben gesloten. Maar hoe moet je dat dán noemen. Als iemand wordt gepakt, dreigt de politie dat hij vijf, zeven jaar gevangenisstraf zal krijgen. Daarna volgt de Belastingdienst die zo iemand ook flink wil pakken. En als de politie die persoon daarna vraagt of hij niet als spierinkje wil dienen om een kabeljauw te pakken? Wat moet zo’n man dan zeggen? Welten houdt vol dat de Amsterdamse politie niet met criminelen werkt. Alleen hoe kan het dat in mijn zaak A., die 27 ton hasj invoerde, maar tien maanden straf krijgt en niet wordt aangeslagen door de belasting? En hoe zit het met V.? Ik weet zeker dat ze met criminele informanten werken. En bij zulke transporten gaat het wel om tien miljoen gulden. Ik word daar gek van: aan de ene kant bestrijden ze criminelen en aan de andere kant wordt andere criminelen de hand boven het hoofd gehouden.

Echt, mijn broek zakt op mijn knieën, als ik Welten hoor. Geen inkijkoperaties! Waarom boren ze dan gaatjes in loodswanden om naar binnen te kijken, waarom zijn er foto’s genomen? Waarom gaan ze met een huisbaas een loods in?

Welten is slim, hij werd ook niet zo rood als Wilzing vorige week, toen die stond te draaien. Welten kwam zelf pas in dienst in april 1992. Hij praat dus alleen over de tijd erna, terwijl de enquête een langere periode beslaat.

De Amsterdamse politie kan haar verhaal altijd kwijt bij de verslaggevers van De Telegraaf en die publiceren dan braaf die onzin die zij voorkauwen, zoals bijvoorbeeld over Octopus. De Amsterdamse politie doet nooit iets fout, het is altijd de schuld van Utrecht of Haarlem. En díé politiemensen staan niet dagelijks op de stoep bij deze politieverslaggevers. Het vervelende is dat dat soort verhalen altijd een eigen leven gaat leiden en dat andere kranten die onzin dan napraten.

Snel nog mijn waarnemingen naar VN verzonden.

Woensdag, 13 september
W.C. van Amerongen, recherchechef uit Eindhoven, zegt dat peilzenders gewoon in een proces-verbaal worden gemeld. Maar ik ben dat nog nooit tegengekomen, terwijl in mijn zaak veelvuldig met peilzenders is gewerkt, zowel in de proactieve fase als tijdens het gerechtelijk vooronderzoek.
Van Amerongen maakt een eerlijke indruk. Hij vertelt dat ze boeven zowel met de Fiod als met het openbaar ministerie aanpakken. Commissielid De Graaf vindt dat zoiets als dubbel straffen!

Van Amerongen vindt ook dat informanten door de politie moeten worden gerund en niet andersom. In Amsterdam en Haarlem is dat wel het geval.

Na de Rommy- en de Ramola-zaak is de politie pas voorzichtig geworden en zich aan de regels gaan houden. Van 1991 tot 1993 was het echt een vrijgevochten bende en bepaalde de officier wat er gebeurde en wat wel en niet kon. Gelukkig zijn niet zoveel officieren veel te ver gegaan. Het voorstel tot besloten raadskamerzittingen om te toetsen, zal niet werken. Want wie controleert dat, als de politie, net zoals ze nu doen, een onjuiste voorstelling van zaken geeft en verkeerde gegevens voorlegt? Hoe kunnen ze dan tot een eerlijk en juist besluit komen?

H.A. Jansen is recherchechef in Rotterdam. Hij schreef de geheime bijlage bij het rapport-Wierenga. Hij gaf aan dat de betrouwbaarheid van de CID moeilijk te toetsen is. Maar dat wist ik – uit ervaring – allang! Hij nam aan dat informanten betaald worden door de overheid. Dit gebeurde en gebeurt. Maar hiervoor is toestemming nodig en er moet geld voor worden vrijgemaakt. En dat is niet zo makkelijk, en wat is er dan een snellere en simpelere manier om een informant te belonen? Ze laten de informant de hasj houden of laten een paar transporten door. Het is ook goedkoper, want anders wordt de hasj toch vernietigd.

En dan komt A. Kloosterman. Niet om halfvijf, maar precies om vijf uur. Dus geen televisiebeelden. ‘s Avonds in Nova is hij wel te zien met pruik en stemvervormer. Maar veel helpt het niet. Geen Haags of Rotterdams, maar een duidelijk Amsterdams accent. En dat zielige gedoe over die apparatuur. Ik denk dat het W. is, van het Amsterdamse opsporingsteam. Ze zouden geen gebruik maken van peilzenders. Maar in de jaren 1991, ’92 en ’93 werd er wel veelvuldig gebruik van gemaakt. Ook in de zaak-Z, zowel bij luxe- als bij vrachtauto’s. Hij kletst over te weinig geld. Twaalfhonderd gulden voor een portofoon? Je kan communiceren via een GSM. Zo’n apparaat kost zeshonderdvijftig gulden en kan bovendien niet door de contra’s afgeluisterd worden. Als de korpsen gezamenlijk zouden inkopen, kan de prijs zelfs zakken tot vijfhonderd gulden inclusief btw. Dus hou toch op met dat gejammer. De politie lijkt een beetje op een bok ‘die tot zijn strot in het vreten staat, en toch blijft blèren’.

‘Kloosterman’ zei ook nog dat iedereen gebruik maakt van digitale GSM en dat je die niet kunt afluisteren. Kletspraat! Als zijn officier het aan de rechter-commissaris vraagt, kunnen ze zo afluisteren. Alleen niet per scanner, zoals ze vroeger zo leuk deden en waar nagenoeg nooit toestemming voor werd gevraagd. Het is ook moeilijk in de proactieve-CID-fase, zoals indertijd altijd door Van Capelle werd aangeduid (toen officier van justie in Amsterdam, nu in Groningen).

Rotterdam en Gelderland werken veel openlijker mee met de commissie-Van Traa dan Den Bosch of Amsterdam. In het verleden is ook gebleken dat er in Rotterdam zorgvuldiger met ‘onder ede’ werd omgesprongen. Wat me vooral opvalt is dat de politiemensen sinds een jaar wel overal notitie van maken en toestemming vragen. Hieruit blijkt dat ze ervan doordrongen zijn dat ze niet kunnen handelen zoals begin jaren negentig. Ze geven zelfs toe dat veel methoden achteraf gezien niet juist waren en het wordt dan ook niet meer gedaan.

Mr. J.J.Th.M. Pieters, openbaar ministerie Den Bosch, maar niet alleen hij, ook anderen mensen van het OM praten niet over de periode 1991, ’92 en ’93, toen het meeste scheef is gegaan, maar over de drie jaar daarna toen ze zijn gaan bijschaven en voorzichtiger zijn geworden. Pieters gaf, in tegenstelling tot Amsterdam wel toe dat er informanten werden gebruikt en deals gesloten. Wat mij vooral opviel en zeer bekend voorkwam was het volgende: Pieters zei dat wanneer een informant als getuige op een zitting moest verschijnen en hij bang was de rechter de zaak wel eens niet-ontvankelijk zou kunnen verklaren, hij ervoor zou zorgen dat de man niet te vinden was.

Als de rechter in mijn zaak, mr. Willems, dit verhoor ook gezien heeft, moet hem dat bekend in de oren klinken. Officier van justitie mr. J. Valente had namelijk dezelfde trucs. Tijdens de zitting bleek de getuige, de criminele informant P.A., ook niet te bereiken. Hij was naar Italië. Maar Valente en de politie wisten waar hij woonde, in Scheveningen, maar ‘konden hem niet vinden’. Een journalist in de rechtszaal hoorde dat A’s bodyguard, die werd gehoord, het telefoonnummer van P.A. noemde. Hij liep snel naar de perskamer en draaide het nummer en kreeg P.A. direct aan de lijn.

In de pauze meldde hij dit aan de rechter. Maar wat zei deze? Dat hij de journalist niets gevraagd had en dat hij zijn mond moest houden. Anders werd hij verwijderd. Maar daarna eiste de rechter wél dat het OM de getuige zou ophalen. Voorgeprogrammeerd verscheen hij voor de rechter. Ook de andere getuige, de criminele informant G.V., verscheen niet. Hij was op aanraden van het OM, mr. Valente, echt het land uitgegaan. Terwijl mr. P. Doedens, mijn advocaat, het hof had gewaarschuwd dat deze man zou verdwijnen. Deze man is niet gehoord, maar ik ben wel op zijn verklaring veroordeeld. Maar het kan lang of kort duren: de waarheid komt toch wel boven tafel. Pieters pleitte ervoor om de proactieve fase zo kort mogelijk te houden. Valente dacht daar indertijd anders over. Bijna een jaar duurde die in mijn zaak. Ik vind ook dat die periode zo kort mogelijk moet zijn en onder toezicht van de rechter-commissaris. Die ook echt RC is en in het midden zit en niet een halve officier die klakkeloos alles van de andere officier overneemt. De praktijk heeft nu wel geleerd dat de RC’s veel politiepraktijken niet zijn verteld.

Nog even over de deals. Het dreigen met een hogere straf en daardoor informant worden. Dat gebeurt op veel grotere schaal dan iedereen zich kan voorstellen. Nova gaf daar zaterdag al een redelijk beeld van.

Donderdag 14 september
A.A.M. Hellemons, Dienst Technische Ondersteuning – sectie Stiekem – vertelde dat Amsterdam de beste klant is en was van DTO. Ze maken en maakten gebruik van alle technische hulpmiddelen, al dan niet bij wet geregeld. Richtmicrofoons hebben ze ook. Maar de politie uit Amsterdam die tot nu werd gehoord, schetste een heel ander beeld – alsof Amsterdam nooit wat verkeerd doet. Ook wat de zogenaamde getuige Kloosterman zei, staat haaks op Hellemons getuigenis. Volgens Kloosterman werden hoofdzakelijk ogen en oren gebruikt omdat de apparatuur verouderd was! Vreemd?

P.C. van Duijne van het WODC, het wetenschappelijk bureau van het ministerie van Justitie, geeft goed aan hoe overtrokken het vorige kabinet en dan vooral Hirsch Ballin reageerde. De criminelen die Van Duijne gesproken had, probeerden zichzelf vrij te pleiten, zei hij. Maar dat is niet alleen een gewoonte van criminelen, dat doen meer mensen. Niet iedereen natuurlijk.

Aparte bewoording heeft deze professor, maar hij weet wel waar hij het over heeft. Hij ziet ook heel goed het verschil tussen het geweld in de hasjwereld en dat in de hard drugs en waarom geweld wordt gebruikt. Wat hij zegt is volkomen juist. Het is ook dezelfde filosofie die ik al tien jaar heb: geld verdienen en geen cowboytje spelen! Aandacht van de politie door schietpartijen of andere narigheid, daar kan je buiten. Kan je missen als kiespijn. De narigheid, moorden et cetera, wordt veroorzaakt door rippers, verklikkers of mensen met met narcistische trekjes, die de macht willen hebben! En willen afdwingen! Wat Van Duijne over de Hollandse netwerken verteld is volkomen juist. Niemand, tenminste de meesten, willen geweld of hard drugs, maar gewoon geld verdienen. Hij noemde ook mijn naam en dat klopt niet. Ik heb nooit een aandeel gehad in of ben betrokken geweest bij inbraken, bedreiging of wat dan ook. Er is ook geen enkele aanwijzing. Het OM mag wat dat betreft een leugendetector op me uitproberen. Ze moeten het mij dan alleen niet kwalijk nemen dat als er dan onfrisse praktijken van officier of politie naar voren komen, ik die in mijn zaak gebruik. Ik zou respect voor het OM kunnen hebben als ze met zinnige dingen gekomen waren in plaats van met de lulverhalen over zichzelf verrijkende criminele politie-informanten.

Volgens Van Duijne valt de infiltratie van de onderwereld in de bovenwereld wel mee. Zijn beeld is juist en beter dan de fantasie van van professor Van Dijk, die op verzoek van het OM wel mooie dingen schrijft om geld voor onderzoeken los te krijgen, maar ver bezijden de waarheid zit.

Het is ook zeer opvallend dat de professoren, rechtsgeleerden en deskundigen een heel ander beeld van de zware georganiseerde misdaad hebben dan de politie. Hirsch Ballin hield de politie dan ook voor dat je boeven met boeven moest vangen. Hoe jullie dat doen, maakt niet zoveel uit, ik dek jullie wel. Waar zijn zijn ‘normen en waarden’ gebleven bij de bestrijding van de misdaad? Het is een zegen dat deze man weg is. Hij had Italiaanse toestanden gekweekt. Mevrouw Sorgdrager staat veel meer in de werkelijke wereld. Zij laat zich niet van de wijs brengen door politieke partijen die nog niet eens verschil tussen hard en soft drugs willen maken en meezeuren met Frankrijk. Van alle drugs in Nederland komt zesenveertig procent via Frankrijk ons land binnen. Daar vallen we de Fransen toch ook niet mee lastig?

Maandag 18 september
J. van Teijlingen, chef CID Amsterdam-Amstelland en zijn rechterhand J. van Looijen. Van Teijlingen zei dat officier van justitie Valente in 1995 niet meer wou hebben, in verband met de privacy, dat specifiek banken werden benaderd. Dat deed hij niet voor niets. Want in Valentes wilde periode in 1991 hadden twee financiële rechercheurs K. en S. informatie ingewonnen bij banken. In de uitzending van Brandpunt gisteren bleek uit interne politiedocumenten dat justitie en politie in het vooronderzoek, de proactieve fase, bankrekeningen van mij hadden ingezien. Toch werd dit verzwegen tijdens mijn proces. Het werd niet gemeld in het proces-verbaal dat politiechef Woelders op last van rechter Willems moest maken over al hun onderzoeksmethoden.

Amsterdam doet zich heilig voor als het gaat om deals en het runnen van infiltranten. Van Looijen hield vol dat er geen burgerinfiltranten werden gebruikt. Dat Valente dat niet wilde. Maar dat is niet juist. De infriltranten G.V. en P.A. hebben criminele handelingen verricht waar de politie weet van had, en zouden door Valente niet vervolgd worden, terwijl het toch om grote transporten ging. Toch aardig.

Van Teijlingen en Van Looijen houden nu steeds vol dat deals nu niet meer gebeuren. Maar half 1993 gebeurde het nog wel. Is van Looijen dan niet op de hoogte dat Unit 1, bij monde van P. zo’n voorstel deed, zelfs Valente kwam toen mee. Het is in de zaak-Z vier keer gebeurd. Er is minder straf gegeven in ruil voor verklaringen of er is in het geheel afgezien van vervolging.

In juni, juli 1993 werd de criminele informant G.V. aangestuurd door de CID’ers G. en V. om een hasjtransport te organiseren om op deze manier een andere transporteur te kunnen oppakken met het doel een verklaring tegen Z. te krijgen. Weet Van Teijlingen dan niet dat zijn verklaring dat er niet of nauwelijks gebruik werd gemaakt van technische hulpmiddelen, niet klopt met de werkelijkheid? Video-observatie, peilzenders, inkijken, gebeurde dus half 1991 en eind 1993.

Er waren meer U-bochtconstructies. Uit de gepubliceerde politietaps over de zaak-Z bleek dat W. en D. en P voorstelden om iets maar als CID-informatie te klassificeren. Want dan kunnen we Z. onderuit halen. Dat gebeurde begin 1994. Maar Van Looijen hield vol voor de commissie dat dit na 1992 niet meer voorkwam.

Zoals Amsterdam te werk gaat nu in Den Haag lijkt op afgesproken werk. Dat merk je aan alle verhoren. Zo weinig mogelijk vertellen en wij hebben nooit iets fout gedaan.

Maandag 9 oktober
Geen televisieverbinding. Twintig minuten gemist van mr. Fred Teeven (vroeger douanerecherche, Fiod, nu officier van justitie in Amsterdam. Hij deed de afgelopen maanden onderzoek naar het Haarlemse CID-schandaal).

Teeven kijkt nu, in 1995, anders tegen de dingen aan. Hij vindt dat officier en chefs CID’s toestemming en goedkeuring geven voor doorleveringen en dat de CID-chefs de verantwoordelijken zijn geweest. Hij meent ook dat De Jong (gedetacheerd Fiod-man in Haarlem. Hij zorgde voor iemand die de containers wel wilde rijden. Hij is nog niet door de commissie gehoord omdat hij ziek thuis zit) heeft dingen gedaan waar Teeven achteraf niet blij mee was. De officier: ‘Toen ik in 1994 in Amsterdam kwam, schrok ik van wat ik hoorde over het op de markt komen van de doorgelaten partijen.’ Mij viel vooral op dat er nu wéér andere cijfers werden genoemd over het aantal containers (drieëntwintig, eenenvijftig). Teeven noemt: achtenzestig. Hij neemt ook nog zijn collega, officier van justitie mr. Jo Valente, in bescherming tegenover de Hilversumse ex-CID-chef Van Putten, die met zijn verhaal suggereerde dat Valente meineed pleegde.

Met zijn opmerking over informanten heeft Teeven gelijk. Hij zegt dat ze de baas waren en niet andersom. Hij is duidelijk en draait niet om de dingen heen.

Klaas Langendoen, ex-CID-chef Kennemerland. Sorry voor deze tekst: maar dit is de meest idiote figuur die ik gezien heb sinds de commissie is begonnen. Hij vertelt dat de IRT-officier van justitie verantwoordelijk is voor het toestemming geven voor het doorlaten van de containers. En dat hij, als er strafbare feiten moesten worden gepleegd, om toestemming vroeg. Maar in de voorfase van een onderzoek blijkt er geen toestemming gevraagd te worden en werd alles in eigen huis geregeld! Vreemd dus: je gaat allerlei werk verrichten terwijl je nog niet weet of je wel toestemming krijgt voor het echte onderzoek?? Het komt er gewoon op neer dat ze bij de CID maar deden wat ze dachten dat goed was. Langendoen legt aan de commissie ook uit dat ze precies konden vaststellen wat er in de containers zat. Van Traa zei toen tegen hem dat hij, Langendoen, dan ook precies kon weten hoevéél er doorgelopen was. Maar Langendoen zit maar te draaien en probeert zijn tijd vol te kletsen zonder dat hij wat concreets antwoordt. Als ik hem zo hoor praten, had hij het liefst nog vijftig containers door laten lopen. Hij zegt ook niet te weten hoeveel de informanten hebben verdiend. Maar dat weet hij drommels goed. Hij wil het alleen niet vertellen. Terwijl bij meer mensen toch bekend is dat één informant negen miljoen heeft overgehouden. En die heeft nog pijn in de buik van het lachen.

Uit het verhoor van Langendoen komt ook naar voren dat met geld van criminelen auto’s en communicatiemateriaal zijn betaald. Langendoen doet nog voorkomen alsof het om een paar tonnetjes ging. Zou de Haarlemse supertapkamer dan toch betaald zijn met de opbrengsten van soft drugs?

Nog iets leuks bij Van Traa: tipgeld voor informanten wordt niet bij de belasting opgegeven. De overheid vervolgt Van der Valk voor het zwart betalen van personeel, maar zelf doet ze het dus ook zwart. Langendoen werkt voor geen meter mee bij zijn verhoor. Mijn mening is dan ook: dit soort mensen moeten ze meteen ontslaan, hij is een rommelaar van de bovenste plank en zorgt voor een slechte naam van het OM.

Joost van Vondel (naaste medewerker van Langendoen bij de CID Kennemerland; hij heeft nu een privé-detectivebureau) gaf net als zijn ex-chef aan dat met geld van criminelen apparatuur is aangeschaft, zonder dat hier op enige manier verder controle over mogelijk was. Als agenten onderweg eten, moeten er voor die paar tientjes bonnetjes worden getoond, maar hier wordt gegoocheld met grote bedragen en staat er niks op papier. De Haarlemse officier van justitie mevr. Gonzales had er verstandiger aan gedaan als ze, in plaats van het bekijken van de belastinggegevens van journalisten, deze vrijgevochten bende had gecontroleerd.

Van Vondel zei steeds tegen de commissie: ‘Hier zit een politieman.’ Ja, een die medeverantwoordelijk is voor het overspoelen van de markt met soft drugs, iets waarvoor anderen jaren de gevangenis ingaan.Tijden terug werd er door de politie in de Verenigde Staten ook crimineel geld aangewend voor eigen doeleinden. Daarbij ging het van kwaad tot erger. Daarom zijn ze in Amerika daar allang mee gestopt. De onderzoeken werden te gecompliceerd, te duur en te tijdrovend.

Opmerkelijk is ook het horen van de Haarlemse CID-officier van justitie, mr.ing. P. Snijders, die na Langendoen en Van Vondel voor de commissie staat. Hij kan, in tegenstelling tot hen, wel een bedrag noemen. Het punt is dat Snijders niets te verbergen heeft. Hij heeft het over acht miljoen terwijl de CID’ers met moeite twee miljoen over de lippen krijgen.

Maar even nog Van Vondel. Hij geeft ook aan dat de containers werden nagekekeken door de CID. Dat zullen ze wel gedaan hebben om te kijken of er geen coke in zat, wat, wanneer die vracht uit Colombia kwam, niet geheel uitgesloten mag worden.

Op de vraag van Van Traa: ‘Hoeveel verdiende een informant?’ zei Van Vondel: ‘Een paar miljoen. Dat moest kunnen.’ Want, zo had hij even daarvoor gezegd, hij had een afspraak gemaakt dat al dat geld terug zou komen. Hij wilde het vertrouwen van de informanten niet schenden, zo klonk het herhaaldelijk. Maar de informanten zaten daar verder niet zo mee: ze droegen dat geld nooit af. De politie als loopjongen die je handel binnenbrengt, gegarandeerd door de douane, uitpakt en aflevert. Dat is de droom van een smokkelaar, en waar vind je zulke gekken? In Haarlem!!

Van Vondel vond ook dat de rechter niet alles hoefde te weten van het CID-werk. Als Van Traa hierop doorvraagt, wijst Van Vondel naar de televisiecamera en zegt: ‘Meneer Van Traa, die boeven kunnen allemaal meekijken.’

Nou, dat meekijken is het punt niet. De zogenaamde boeven weten precies wat er aan de hand is, en ook dat níét de CID maar de boeven bepaalden hoe het ging. En de CID trapte daar met open ogen in. De hele Delta-geschiedenis was een obsessie. Ze jagen een niet meer bestaande droomschim na.

Aan het eind van het verhoor drukte Van Vondel zich wel erg voorzichtig uit door de te zeggen: ‘Ja, ik ben naïef geweest.’

Woensdag, 11 oktober
Ton Lith, de voormalige teamleder van het IRT Noord-Holland Noord/Utrecht. Uit zijn verhoor komen de volgende punten naar voren: er zijn vijf containers onder zijn verantwoording doorgegaan. Raar toch, die verschillende aantallen (drieëntwintig, eenenvijftig, achtenzestig). Verder blijkt dat de officieren van justitie mr. Van Capelle en mr. J. Wortel hiervan ook op de hoogte waren. Lith praat over een vrij recente zaak, niet dé xtc-zaak, waarbij in tankwagens in Driebergen peilzenders werden aangebracht. Deze auto werd afgeleverd door agenten en is later gepakt in Engeland. De verwevenheid van de politie is hier wel heel erg vreemd. In hoeverre is de politie zelf medeplichtig omdat ze over het smokkelvoertuig kunnen beschikken?

Lith merkt op dat in de voorfase van het onderzoek de officier van justitie beslist wat wel en wat niet kan. Het Engelse systeem is anders: laten doorlopen mag daar niet. Daardoor blijft het ook overzichtelijker wie de echte smokkelaars zijn.

Lith heeft het ook over Klaas Bruinsma, de supercrimineel en zijn miljardenhandel. Ik zeg daarop: dat is een droomvisie en het is onzinnig. Bruinsma was nagenoeg leeg toen hij doodging. Omzet is geen winst. Alles ging fout de laatste jaren. Daarom gebruikte hij ook overmatig poeder. Het foutgaan was te wijten aan een paar zeer rotte appels in die club. En als er al een almachtige Delta-organisatie bestaan heeft, dan heeft justitie deze zelf kunstmatig in leven gehouden en was de CID Haarlem de reddende engel op financieel gebied. Ook hier zie je weer: het vier, vijf jaar najagen van een persoon die ze koste wat kost willen laten bloeden. Dan gaat geen methode te ver. Het is goed dat dit nu gestopt is. De volgende stap was geweest om bijvoorbeeld vijftig kilo coke in huis of auto te laten deponeren door de politie om iemand toch maar te kunnen veroordelen. Of net als bij mij: ‘criminele informanten’ feiten op papier laten zetten, die niet zo zijn maar die wel tot een veroordeling leiden.

De Haarlemse officier van justitie mr. Onno van der Veen (de tweede officier die belast werd met het IRT-onderzoek). Hij zegt dat hij met niemand inhoudelijk had gesproken over het overgaan tot deze werkwijze! Hij is zeer zenuwachtig en blijft vaag. Het komt erop neer dat hij alleen handelde. Vreemd toch, zo’n opgeblazen zaak, en deze man beslist alleen! Peilzenders in de proactieve fase waren ook bij hem geen probleem. Er was wel geen ‘officiële’ verdachte, maar het dagelijks volgen met een observatieteam kon. Van der Veen probeert de waarheid af te zwakken en draait overal omheen, bijvoorbeeld om de aansturing van informanten door de CID. Die is veel intensiever dan Van der Veen doet voorkomen. Hij zegt geen verdenking, geen aanwijzing nodig te hebben om artikel 27 te gebruiken! Maar waarom laat je dan een observatieteam achter iemand aan rijden of plak je een peilzender op iemands auto? Ook Van der Veen houdt van gesloten CID-acties, die hij ook buiten de rechterlijke instanties wil houden. Zodat de onfrisse, of zoals zijn collega’s al aangeven, strafbare feiten gepleegd door de CID uit het zicht blijven. Van Traa merkt terecht tegen hem op: u bent de BVD niet!

Op de vraag van Van Traa of Van der Veen zelf niet denkt of begrijpt dat de criminelen blij waren met de methode, antwoordt hij: ik denk van niet. Deze man is of erg naïef of oliedom.

Van der Veen vergelijkt het Delta-onderzoek met een bokswedstrijd. Maar volgens mij had het OM in Haarlem geen enkel probleem met onder de gordel te slaan. Niks faire knock-out.

Nog een leuke op een vraag van Van Traa: ‘Hoeveel is er nu ingevoerd onder uw regie?’ Van der Veen: ‘Geen gram!!’ Van Traas wenkbrauwen zaten daarna van verbijstering boven op zijn hoofd. En terecht, want als je tegen de douane zegt: laat maar door, dan zet je toch bewust de deur open. En hoe je het wendt of keert, je bent dan gewoon medeplichtig aan invoer. Mijn conclusie is: het zou beter zijn als Van Traa het rapport van de rijksrecherche afwacht. Dat zal veel duidelijkheid geven: de Haarlemse komieken vallen dan door de mand.

Donderdag 12 oktober
De Haarlemse hoofdofficier van justitie, mr. jonkheer L. de Beaufort. Ik heb van dit verhoor zeer weinig gezien. Het viel me tegen dat deze man zo slecht op de hoogte was van hetgeen er speelde.

Procureur-generaal graaf mr. R. van Randwijck. Hij weet niet wat er in zijn eigen bedrijf gebeurt. Hij zou er goed aan doen een maand met Timmer van Philips mee te lopen, een stage, om te zien hoe het werkelijke leven in elkaar zit.

Tijdens deze verhoren wordt weer geschoven met verantwoordelijkheden. Van Randwijck spreekt zichzelf tegen. Hij zit in een moeilijk parket omdat hij niet alleen voor Amsterdam maar ook voor Haarlem verantwoordelijk is.

Ook blijkt nu dat Van Randwijck voor de Delta-zaak nooit toestemming heeft gegeven. Van der Veen deed dit op eigen houtje.

Langendoen en Van Vondel deden het voorkomen alsof wanneer een partij hasj door de politie of douane wordt opgepakt, de transporteur/informant dit moet betalen. Je reinste onzin is dit. Er wordt door Langendoen gezegd – en dat werd geloofd door De Beaufort en Van Randwijck – dat onlangs, in 1994, nog eens zesduizend kilo moest worden doorgevoerd in verband met het feit dat anders de informant gevaar liep. Het is duidelijk wie er aan het roer stond. Niet de politie in ieder geval. Van Randwijck vindt het onaanvaardbaar dat een informant de buit mag houden. Maar de commissie merkte daarop terecht op: ‘Als dit niet het geval is, wie wil er dan nog informant worden?’

Van Randwijck wil geen oordeel geven waarom een informant het zou doen, murmelt een beetje over tip- en toongelden voor een informant. Maar voor een informant is de keuze niet zo moeilijk als hij tienduizend van de politie krijgt of miljoenen van criminelen. Elk weldenkend mens zal dan weten welk kamp de informant dan kiest.

Even over het informant worden. De politie kijkt wie contacten heeft of ooit heeft gehad met het target waarop de politie jaagt. Die wordt daar dan op ingezet. Ze pakken een crimineel op, bijvoorbeeld iemand met een hasjtransport. De man bekent 20.000 gedaan te hebben. Daarna begint het spel. Politie en Fiod. De rechercheurs maken hem wijs: ‘Jij, je krijgt vijf jaar en de belasting gooit er nog een miljoenenaanslag overheen.’ Wanneer die crimineel een buitenlandse vrouw heeft, wordt er nog gedreigd die vrouw het land uit te zetten. Dat gaat een paar weken zo door. Daarna komt er een aardige rechercheur, hij is alleen en doet de crimineel dan het voorstel. Het komt in feite neer op kiezen of delen. Een paar weken later naar huis of jaren zitten. Iemand met karakter zegt dan: donder op. De rechter maakt het wel uit. De slapjanus maakt de deal. De consequenties daarvan worden niet goed uitgelegd. Want het zal de politie worst wezen wat er met die informant gebeurt als ze hem niet meer nodig hebben. De laatste vijf jaar zijn er ook de nodige ex-informanten verdwenen. Of vermoord teruggevonden. Dat aantal is veel groter dan iedereen zou denken. Is het dat allemaal waard?

Mr. H.Vrakking, de Amsterdamse hoofdofficier, is open en eerlijk en werkt mee zoals het behoort. Helaas is hij tot nu toe een van de weinigen. Hij ziet het ook op veel punten juist. Alleen is hij door zijn ondergeschikten niet altijd volledig voorgelicht.

Mr. Jo Valente liet in de proactieve fase, acht maanden voor er een gerechtelijk vooronderzoek kwam, mijn bankrekeningen bekijken. Vrakking antwoordt op de vraag van Van Traa hierover, dat dat niet kan in de CID-fase.

‘Navragen bij banken, moet je daar verdachte voor zijn?’ vraagt Van Traa. Het antwoord van Vrakking is ja. Hij geeft als voorbeeld van rechercheren van onderaf: de zaak-Z., en zegt dat er voorafgaand vijftien à zestien andere zaken zijn opgepakt. Ik kan tellen wat ik wil, maar ik kom niet op deze getallen.

Vrakking vindt dat als je opsporingsmethoden toepast, er sprake moet zijn van een verdachte. Ik werd in de dertien maanden proactieve CID-fase gevolgd met observatieteams, peilzenders, video-opnamen van ingang van woonhuis, diverse inbraken, scannen vanaf een vaste post: en dat gebeurde allemaal terwijl er nog geen verdachte was?

In het gesprek voor de commissie-Van Traa komt naar voren dat Vrakking meer informatie heeft over Haarlem. In- en uitvoer-front-stores et cetera, dekmantelbedrijfjes in binnen- en buitenland. Hij zei ook: laten we wachten op het onderzoek van de rijksrecherche. Ook gaf hij aan dat ze in Italië al terugkomen op de spijtoptantenregeling.

Vrakking vertelde de commissie ook dat geen haar op zijn hoofd kon vermoeden wat zich allemaal afspeelde rond het IRT-onderzoek en toen hij erachter kwam, heeft hij het afgeketst. De gevolgen zijn bekend. Ik vraag me af waarom Vrakking Valente al niet in 1993 heeft gestopt, toen er gelijksoortige methoden werden gebruikt met G.V. en de verdwenen vierduizend kilo. Of heeft Valente Vrakking hierover niet ingelicht? Dat laatste lijkt me het waarschijnlijkst.

Vrakking zei: ze moeten mij dingen vragen of melden. Unit 1 heeft in mijn zaak vergeten dingen te vragen, vooral omdat Vrakking niet zomaar akkoord gaat. Vrakking is ook tegen een gesloten CID-traject. Maar waarom gebeurde dit dan toch en werden rechters niet juist voorgelicht? Vrakking vertelt ook dat officier van justitie Wortel het CID-traject geheimhield in de xtc-zaak. Wortel deed ook samen met Valente mijn zaak, ‘maar toen ging alles correct’. Je zou het als leek zo geloven! Het IRT-probleem kwam toen pas langzaam uit, maar in de jaren 1991-’92-’93 mocht alles. Ome Ernst gaf de rugdekking: probeer maar uit hoever de wet kan worden opgerekt.

Tot slot van de dag is er de Rotterdamse officier van justitie, mr. R. de Groot. Hier worden de deals wel verteld. In Rotterdam hechten ze waarschijnlijk meer waarde aan het afleggen van de eed dan in Amsterdam. De Groot vertelt dat ze liever werken met burgerinformanten dan met infiltranten van de politie. Ook in verband met de risico’s. In de Rotterdamse zaak ging het om hard drugs en verdenking van moorden.

Na weer een week televisie is het duidelijk dat het er bij het OM niet zo fris toegaat. Ik wist dat al nadat ik mijn dossier had gelezen.

Drie dagen en dertien personen deze laatste week, waaronder een paar interessante. Uit hun verhalen kwam toch veel verschil van mening naar voren. Wat ik in de enquête vooral heb gemist, zijn de verhoren van de advocaten. Nog geen vijf procent van het totaal aantal personen dat voor de commissie verscheen, terwijl dit toch de groep is die het dichtst met zijn neus op de feiten zit en ook het meest gebaat is bij correct politieoptreden en regelgeving.

Of ik moet in de war zijn, of even niet hebben opgelet, maar ik heb ook de heer De Jong van de Fiod niet gezien terwijl dit toch een belangrijke sleutelfiguur tussen Fiod en CID was die veel geregeld zou hebben met de doorleveringen. Het hoofd van de Fiod gaf een tijdje terug al aan dat De Jong was uitgeleend aan de CID Haarlem. De Jong was ziek en kon niet gehoord worden door de commissie. Waarom heb ik hierover niets meer gelezen of gezien? Het ging toch om een zeer belangrijke getuige? Ik neem maar aan dat Van Traa via de rijksrecherche het nodige over deze persoon uitvindt.

Maandag 6 november, 1995
Mr. J.J.H. Suyver, secretaris-generaal op het ministerie van Justitie, vertelt dat hij een voorstander is van doorleveringen en de toetsingcommissie, het CTC moet dit dan controleren.

Ik zeg: dit zal nooit werken omdat ze niet weten wat en hoeveel erin gestopt wordt. Of ze moeten het in de bronlanden zelf regelen, maar dan komt het Thalon-criterium (niet mogen uitlokken) al snel om de hoek kijken. Misschien lijkt zo’n methode op papier heel wat, maar de controle in de praktijk is zeer moeilijk of al haast onmogelijk.

In het verhoor van Suyver komt naar voren dat ex-minister Ernst Hirsch Ballin (E.H.B.) het allemaal prima vond (zolang er maar ‘boeven’ gevangen werden). Op de vraag van Van Traa of er nu beter zicht is op het politiegebeuren, durft de secretaris-generaal geen duidelijk antwoord te geven over wat er heden ten dage bij de politie speelt en hij geeft aan dat door het rijksrechercheonderzoek in Kennemerland dingen boven water zullen komen.

Van Traa merkt droogjes op: ja, dat is enkel Kennemerland. Maar hoe krijgt u nu zo goed mogelijk de informatie?

Suyver: ja, die moet van het OM komen, die moeten de gegevens aandragen. Verder geeft de SG toe dat hij vindt dat de politie te zelfstandig is geworden.

Van Traa merkt daarop op dat dat ook kwam doordat E.H.B. het goed vond.

Na hem komt mr. A.W.H. Docters van Leeuwen, oud-BVD-chef en nu super-PG. Als deze man meent wat hij zegt, ziet onze rechtsstaat er eerdaags een stuk gezonder uit. Op een paar kleinigheden na ben ik het volkomen met hem eens. Deze man is geen slappe hap en als binnen het OM en politie al die betweters eens ‘beter’ luisteren naar mensen als D.v.L. en bijvoorbeeld prof.dr. Cyrille Fijnaut, mr. Petrus van Duijne – en er zijn er nog wel een paar met een juiste visie – dan komt er weer lijn in het justitieapparaat en kan het zijn geloofwaardigheid bij de gewone burger weer terugverdienen. Want het is nu zwaar beschadigd door onze ex-minister en een handvol overspannen officieren van justitie, die niet eens weten wat zware georganiseerde criminaliteit is!

Maar ik dwaal af. Terug naar D.v.L. Hij gaf aan dat het opsporingsapparaat in het verleden veronderstelde dat alle middelen geoorloofd waren in de strijd tegen de misdaad. ‘Alleen de missie telde, als er maar verdachten achterover werden getrokken.’ Volgens D.v.L. kan dit echt niet, want verantwoording mag niet achterwege blijven, daarom moet ook de controle over de politie worden verbeterd, zeker in de grijze CID-proactieve fase. Hij wijt dit ook aan onduidelijke wet- en regelgeving en wil dan ook de Politiewet op diverse punten gewijzigd zien. D.v.L. gaf ook aan dat als een zaak al is aangebracht (op de rol geplaatst) die er ook weer af te halen moet zijn.

Van Traa vraagt hem: hoe bedoelt u dat?

D.v.L.: nou gewoon, als het niet goed zit, er afhalen.

Van Traa: en dan?

D.v.L.: nou gewoon: over en uit. De zaak is gewoon voorbij. Op naar de volgende zaak.

D.v.L. heeft ook niets op met burgerinfiltranten en vindt dat de CID’s deze niet moeten inzetten. Hij pleit ook voor bijvoorbeeld vier zeer goed gecontroleerde CID’s voor zeer zware zaken. De overige CID’s moeten alleen informatie aandragen, zonder dat ze burgerinfiltranten aansturen. Verder wil D.v.L. een soort wetgeving (althans tegen de technische hulpmiddelen van de contra’s). Ik zeg: dat is een moeilijke materie. Ik begrijp wat D.v.L. bedoelt: een soort wet tegen het gebruik van scanners door contra’s! Maar waarom, vraag ik me af: met die scanners kan een scannerfreak de politie niet afluisteren. Alles is gecodeerd en gaat in crypto. Het enige wat de freak er aan heeft, is dat hij kan zien aan de hand van de frequentie welk team er actief is en aan de hand van de sterkte kan hij bepalen waar ze ongeveer zitten.

D.v.L. vindt ook dat er ‘geen ongetoetst domein’ mag zijn. Er moet altijd getoetst kunnen worden in een democratisch bestel door rechter of regering. Hij wil niet de identiteit van de informant vrijgeven. Ik vind dit moeilijk. Hoe wil je de waarheid dan toetsen? Het kan, als die verklaring het enige bewijs is, bijvoorbeeld bij bankoverval. Dan is er ook duidelijk iets gebeurd. Maar anders niet.

D.v.L. zegt duidelijk dat hij vindt dat de minister in de paar echt grote zaken moet beslissen en niet de toetsingscommissie. Hierin heeft hij volkomen gelijk. Ook met het begrip toekomstige verdachte is hij niet happy. Over ‘voorbereidende handelingen’ ontspint zich een interessante discussie. Het komt erop neer voor welk delict je het gaat gebruiken en dat deze wet eigenlijk gemaakt is voor bankovervallen. Van Traa merk op dat het vaker voorkomt dat wetten gebruikt worden voor andere doeleinden dan waar ze oorspronkelijk voor bedoeld zijn.

Mr. A. Patijn van het ministerie van Justitie heeft E.H.B. gewezen op de inbreuk op de privacy, dat de rechter daar wel eens problemen over zou kunnen maken en dat er wettelijke regels moesten komen voor bijzondere opsporingsmethoden. Maar E.H.B. was niet geïnteresseerd in wetgeving op die punten. E.H.B. voerde oorlog tegen de misdaad en daar pasten geen politiebeperkingen bij.

Donderdag 9 november
Van Traa begint het verhoor van E.H.B. met de vraag: wat wist u van criminaliteit? Uit het antwoord van de ex-minister blijkt: van verhalen uit de kranten. E.H.B.: ‘We konden enkel de kleine jongens pakken en wilden de groten,’ en refereert aan wat in bladen is geschreven, bijvoorbeeld over de Bruinsma-organisatie. Ook herinnert hij zich dat prof. J. van Dijk een nota geschreven had over de misdaad en de verwevenheid met de bovenwereld.

Verder dat hij veel nieuwe wetten had gemaakt.

Van Traa: waarom dan geen wetgeving gemaakt om de politiebevoegdheden te regelen?

E.H.B. houdt een lang verhaal en zegt eigenlijk niets. Draait om de feiten heen.

Van Traa confronteert hem daarop met een opmerking van een van E.H.B.’s vroegere topambtenaren, Wooldrik (hij verklaarde eerder voor de commissie dat er geen goede wetgeving is gemaakt over wat de politie wel en niet mag. En ook: waarom die wetgeving er niet was gekomen). Maar E.H.B. geeft weer niet thuis. Hij kletst onzin. E.H.B. geeft aan dat hij een voorstander is van microfoons en richtmicrofoons en wil dat zo snel mogelijk bij wet geregeld zien: ‘Dat wel.’ Hij denkt dus echt niet na! Hoe wil je de politie hierop controleren? Die nemen op een gegeven moment die dingen in het weekend mee en gaan de buren beluisteren. Een rechter-commissaris heeft hier toch geen enkele vat op.

E.H.B. heeft oogkleppen op en was gefocust op boevenvangen. De waarborg van een eerlijk proces of juiste manier van handelen van politiezijde maakte daarbij niets meer uit.

Op de vraag van commissielid Rouvoet of hij, E.H.B., het regelen van de proactieve fase bij wet op advies van de commissie Moons ‘bewust geschrapt heeft’, antwoordde E.H.B. opnieuw met een heel verhaal dat kant noch wal raakt. Rouvoet stelt de vraag daarom nog een keer. Hij smeekt bijna om een gewoon simpel antwoord. Maar nee, E.H.B. is onverbiddelijk en draait weer verder. Later blijkt uit antwoorden op vragen van Van Traa dat E.H.B. nooit gevraagd heeft naar methoden en zich op het standpunt stelde, net als procureur-generaal Van Randwijck: als ze wat te melden hebben, komen ze maar naar mij.

Wel middelen dus, maar geen wetgeving. Niets was deze fanatiekeling volgens mij te veel: als je politie bent, mocht je van hem alles. Als bestuurder moet je een wijde view hebben en dingen van twee kanten bekijken (maar dat is moeilijk met die oogkleppen op).

De Graaf vraagt E.H.B. naar de betaling van tipgelden en of hij daar specifiek van af wist. Weer veel gedraai en dan komt het erop neer dat hij, E.H.B., dat niet hoefde te weten.

Van Traa: van doorlevering van hard drugs had u toch moeten weten?

E.H.B.: ja, dat had ik moeten weten, maar het is me niet verteld. (De hoogste baas die niets weet, niet strak leiding geeft, maar een halfzacht zwak beleid voert. Een echte baas weet wat er in zijn tent speelt.)

Van Traa: als u het geweten had, had u het dan goed gevonden?

E.H.B.: ja.

Van Traa: ook als het om grote hoeveelheden hard drugs ging?

E.H.B.: ja, als we daar grote boeven mee kunnen vangen.

Van Traa vraagt nu of er ooit gesproken is over doorlevering?

E.H.B.: nee, nooit over gesproken

Volgens mij minimaliseert E.H.B. zijn verantwoordelijkheid. Het komt erop neer dat er van alles gebeurde en dat hij, E.H.B., nooit gevraagd heeft wat er gebeurde, niet in Rotterdam (officier De Groot), Amsterdam (IRT), Den Haag (Copa), doorleveringen overal. E.H.B. wist niks en vroeg niks. Als je dit verhoor volgt, is de rotzooi bij OM en politie goed te begrijpen. Een inconsequente leider, gebrek aan management en geen overzicht, duidelijkheid. En dan is er nog zijn streven naar een politiestaat waarin de rechten van de burgers totaal niet meer gewaarborgd zijn. Samengevat is het een geschenk geweest dat deze man is weggestuurd. Als E.H.B. nog een paar jaar zijn gang had kunnen gaan, had dat geleid tot Italiaanse toestanden. Het valt echt wel mee in Holland. Ze moeten hier alleen iets voorzichtiger zijn met het predikaat zware georganiseerde criminaliteit. Tijdens E.H.B.’s ambtstijd heette alles maffia (kinderbijslagmaffia en dergelijke).

Op de vraag van Van Traa over het feit dat hem niets is gemeld, antwoord E.H.B. dat hij geen reden heeft om officier Van der Veen en anderen iets te verwijten. E.H.B. voer blind op de rapportage van Wierenga, daar waar gesteld werd dat de methode deugde.

Na E.H.B. kwam de huidige minister van Justitie, mevrouw mr. W. Sorgdrager. In tegenstelling tot E.H.B. ging zij zich oriënteren op wat er gebeurde. Ze zei dat ze in haar maag zat met de uitlatingen van officier Blok omdat hij iets totaal anders zei dan zij. Ze komt echt honderd procent oprecht en eerlijk over. Deze vrouw draait nooit om de punten heen en als ze al fouten maakt, zal ze ook de eerste zijn die de hand in eigen boezem steekt en uitleg geeft.

Uit haar gesprek met de commissie kwam naar voren dat CID Haarlem-officier Van der Veen drugstransporten, xtc, liet doorlopen naar Engeland met een door de politie aangebrachte peilzender eronder en informant. In deze zaak is het vermoeden groot dat men bewust de chauffeur in Engeland liet pakken omdat de politie er zelf bij betrokken was en het te ingewikkeld werd als deze dingen zouden uitkomen.

Deze Van der Veen wilde dat dit CID-traject gesloten bleef, ook voor de minister. Op vragen van Van Traa over vormfouten in verband met het vrijwaren van informanten zei Sorgdrager dat ze er geen voorstander van is en niet wil dat het gebeurt.

Maar de praktijk is, dat weet ik, dat er gedeeltelijk voorwaardelijk wordt geëist en minder punten op de dagvaarding worden geplaatst, waar ook minder hoge straffen op staan. Zo worden criminele informanten, die precies hetzelfde doen als de verdachte en ook nog de winst opstrijken, gematst omdat de politie andere zaken niet rondkrijgt.

Sorgdrager zegt ook dat officieren op eigen houtje dingen doen die op de grens liggen en dat dit niet kan. Ze geeft aan dat de reorganisatie er niet voor niets is en dat er een betere controle van het OM op de politie moet komen. Ze zei ook dat zij het idee had dat de informant de politie runde en niet andersom.

Nu maar afwachten waar al die verhoren toe leiden. Er zijn tenslotte zoveel verschillende meningen, dat je bijna met de commissie-Van Traa te doen hebt. En dan: wat zal de Kamer doen met het advies?

Gerelateerd