Van Mierlo was nog niet begraven of D66 brak al met het adagium ‘We kiezen voor de PvdA’.

In het eerste grote interview dat Vrij Nederland met hem had (op 11 maart 1967) zei Hans van Mierlo: ‘Als ze vragen: ben je links of rechts, dan ligt de onduidelijkheid in de vraagstelling.’ Hervormingspartij D66, in één klap met zeven zetels in de Kamer gekomen, wenste zich niet te vereenzelvigen met verouderde ideologieën als het liberalisme of het socialisme. Het was een pragmatische groepering die van keer tot keer zou beoordelen met wie zaken konden worden gedaan.

Toch kwam de bankierszoon Van Mierlo uiteindelijk altijd aan de linkerkant uit. Staatsrechtelijke vernieuwingen als de gekozen minister-president waren makkelijker aan de man te brengen bij progressief Nederland dan bij de christen-democraten en conservatieven, vermoedde hij: ‘Met het pistool op de borst kies ik voor de PvdA.’ Dus kwam er een gezamenlijk verkiezingsprogramma (Keerpunt ’72) en steunde de ‘protestpartij...