Charles den Tex: ‘Die nerd mijn alter ego? Nee!’

In ‘Bot’ maken we kennis met beveiligingsbedrijf Willhold. Grootscheepse privacyschending dreigt, maar behalve de bedenker ervan heeft niemand nog toegang tot het computersysteem. Maakt u zich ook daadwerkelijk zorgen over dit soort zaken en probeert u een waarschuwing in uw boek te stoppen?
‘Ik probeer over het algemeen moraalloos te schrijven en dat terrein niet te betreden. Maar ik wilde wel, op de achtergrond, de dilemma’s aanstippen waar uitvinders tegenaan kunnen lopen. Denk aan de atoombommakers: dat waren geniale natuur- en scheikundigen die zich bezighielden met atoomsplitsing. Maar hoe die ontdekking gebruikt is en wie uiteindelijk verantwoordelijk is voor de atoombom en alle slachtoffers en consequenties, dat is vers twee.

Tegen die grens loopt de IT’er Bas, hoofdpersonage uit Bot, aan. Hij is degene die het computersysteem bedenkt, ontwikkelt en beheert, maar hij wordt meegezogen in iets dat hij niet heeft voorzien. Lang denkt hij dat hij daarin een buitenstaander kan blijven, maar dat blijkt onmogelijk.’

Hij probeert zelfs de keuze tussen zijn vader en moeder, tussen wie een scheiding dreigt, in een algoritme te stoppen.Wat fascineert u zo in de IT-wereld?
‘We kennen allemaal het cliché van de autistische computernerd. Stieg Larsson heeft het nog verergerd door met Lisbeth Salander de nerd neer te zetten als een misbruikt, autistisch én gewelddadig figuur. Dat heeft de digitale gemeenschap geen goed gedaan. Terwijl mijn ervaring is dat het doorgaans heel vriendelijke en zachtaardige mensen zijn. Kijk bijvoorbeeld naar Anonymous, dat collectief nerds of “hacktivisten”, dat vaak in de publiciteit komt. Ze doen erg hun best afschrikwekkend te zijn met maskers en dreigende teksten als “We are Legion. We do not forgive. Expect us”, maar in wezen doen ze geen vlieg kwaad en hebben ze het beste voor met de wereld.

Het enige is: ze zien de werkelijkheid anders. Dat heeft helemaal niets met autisme te maken. Computernerds zijn een soort “superbèta’s”, ze benaderen de wereld technisch. En vanuit hun standpunt doen al die maffe alfa’s heel moeilijk over de wereld. Die zijn gewend overal betekenis achter te zoeken, terwijl zo’n programmeur denkt: hoezo? Als dit – dan dat. Anders dit-plus-1.’

Uw vorige vaste personage Bellicher heeft alleen nog een bijrol in ‘Bot’. Is de IT’er Bas uw nieuwe alter ego?
‘Ja dahag! Nee, ik ben helemaal geen nerd, ik begrijp daar niks van. Het was ook een enorme worsteling met dat technische gedoe. Iedereen heeft het over algoritmes, maar wat is dat? Ik hoef ze niet te kunnen schrijven, maar ik wil het wel een beetje begrijpen. Kijk, ik wilde een nerd als hoofdpersoon, een aardige gast. En ik wilde laten zien hoe dat werkt in zo’n hoofd. Hij probeert zelfs de keuze tussen zijn vader en moeder, tussen wie een scheiding dreigt, in een algoritme te stoppen. Maar dat loopt spaak en intussen is hij ook nog hopeloos verliefd.’

Samen met uw vrouw Anneloes Timmerije schreef u de historische roman ‘Het vergeten verhaal van een onwankelbare liefde in oorlogstijd’. Zit er ook een gezamenlijke thriller in het vat, ofwel: kunnen we een Nederlandse Nicci French verwachten?
‘Wie weet. Het was heel leuk om samen aan een boek te werken. Maar ik vond het ook erg fijn om daarna weer in m’n eentje te schrijven en vooral om alles weer gewoon zelf te kunnen verzinnen. Ons boek ging over het waargebeurde verhaal van de piloot die na de Tweede Wereldoorlog zijn vrouw in een jappenkamp terugvond, we moesten ons aan de historische feiten houden. Ik merkte dat ik enorm de neiging had dingen erbij te verzinnen, ik ben toch echt een fictieschrijver. Gelukkig was het een roman, dus we hebben er toch een kleine plot in kunnen schrijven.’