Den Haag

Europa, best belangrijk. Met die weinig overtuigende leus ging het tweede kabinet-Balkenende in 2004 het referendum over de Europese Grondwet in. Geestelijke vaders van de slogan waren communicatieadviseurs als Ton Elias, nu VVD-Kamerlid, en Robbert Baruch, nu kandidaat-lijsttrekker bij de PvdA voor het Europarlement. De bedenkers kregen bakken kritiek. Omhelsde Nederland de Europese gedachte nou wel of niet? Als Den Haag de EU maar een beetje belangrijk vond, waarom moest er dan een nieuwe grondwet inclusief vlag en volkslied komen? SP, Geert Wilders en columnist Ronald Plasterk liepen te hoop tegen de grondwet waaraan de huidige minister van Buitenlandse Zaken Timmermans had meegeschreven.

Het kabinet-Balkenende reageerde onhandig op de ‘Stem nee’-campagne. Minister Donner van Justitie zinspeelde op nieuwe oorlogen die bij een tegenstem konden uitbreken: ‘Joegoslavië was meer geïntegreerd dan de Unie nu, maar de onwil en het onvermogen om onderlinge irritaties en...