Rotblaadje

Op de burelen van Vrij Nederland hangt een portret van Henk Kooistra. Een jongeman met een blonde kuif gestoken in net pak met opbollende rode stropdas kijkt ons onbevangen aan. Boven hem op het schilderij staat de eerste zin van het geuzenlied: ‘O Nederland, let op u saeck’.

Kooistra was degene die in 1941 het hoofd van de school waar hij werkte, overhaalde om voor het illegale Vrij Nederland te schrijven. ‘Dat rotblaadje,’ vroeg Henk van Randwijk. ‘Dacht je dat ik daar mijn leven voor waagde?’ ‘Nou,’ zei Kooistra, ‘dan moet je dat rotblaadje beter maken.’ Van Randwijk overlegde met zijn vrouw Ada. Zij vond dat hij het moest doen.

Kooistra stierf in 1942, tweeëntwintig jaar oud, in een concentratiekamp. Henk en Ada van Randwijk overleefden het na vele benauwde momenten.

In oktober vorig jaar belde Ada van Randwijk, inmiddels achtennegentig jaar, de redactie om te zeggen dat zij wel te spreken was over het zojuist vernieuwde VN. Er volgde een afspraak: thee met de...