Zekerheid

De strijd binnen de FNV over de pensioenen wordt snel samengevat in gemeenplaatsen, merkt Kees Kraaijeveld op (p. 19). Het verzet tegen het pensioenakkoord van Agnes Jongerius zou vooral afkomstig zijn van vakbondstijgers die, gespeend van elk realisme, krampachtig vasthouden aan rechten die niet meer van deze tijd zijn. Ten onrechte, betoogt Kraaijeveld. Het akkoord betekent meer risico omdat pensioenen afhankelijker worden van beleggingsresultaten, maar voor de meeste mensen is de zekerheid van het pensioen het allerbelangrijkste.

De druk op collectieve regelingen neemt toe. De solidariteitsgedachte wijkt voor de belijdenis van de individuele vrijheid. Het bezwaar tegen verplichte pensionering is daar een voorbeeld van. Er zijn mensen die langer willen werken omdat zij dat leuk vinden of omdat zij het extra geld goed kunnen gebruiken. Maar de meeste cao’s blijven op dit punt onverbiddelijk, omdat werkgevers vrezen dat de kosten hoger zijn dan de baten, zolang andere...