Het is herfst, maar de zomer van 2014 is nog lang niet achter de rug. De wereldbranden en Zwarte Piet wakkeren onaangename tegenstellingen aan. Elma Drayer schrijft dat het haar ‘na deze zomer nogal zwaar valt om te blijven geloven dat anti-Israëlisch enthousiasme iets héél anders is dan antisemitisch enthousiasme’ (p. 34-39).

De burgemeester van Amsterdam, Eberhard van der Laan, haalde zondag in de door Trouw georganiseerde Abel Herzberglezing de schrijver aan: ‘Waar Joden zijn, zal antisemitisme zijn.’ Van der Laan stelde zich de vraag: hoe te ‘vechten tegen de haat en onverzoenlijkheid zonder zelf onverdraagzaam te worden?’ Lastig in een stad waarin zoveel mensen op verschillende morele kompassen koersen. Zoals zijn voorganger wil hij overal begripvol zijn oor te luisteren leggen, maar hij wil ook een grens trekken: ‘Wie niet luisteren wil, en zich veroorlooft de ander bang te maken door te discrimineren of haat te zaaien, die moet dat merken. Dan stellen we...