Plaats van leven

Wat trof u aan in Nederland?

‘Er heerste een sfeer van openheid en tegelijkertijd verwarring. Ik kwam hier net na de moord op Pim Fortuyn en men wist niet hoe het nu verder zou gaan. Nederland zat in een fase van hard nadenken. Het had iets vertederends. Ik vond het verbazingwekkend dat Fortuyns opvattingen na zijn dood plotseling gewillig werden omarmd. Het was tegencultureel, zo hoorde Nederland niet te zijn. Voor een buitenstaander als ik was het alsof de bevolking in één nacht van mening was veranderd. Wat mij ook verbaasde, was dat alles hier zo dichtgetimmerd is. Dat merkte ik vooral op de universiteit. Als ik bijvoorbeeld de lesstof wilde aanpassen, kon dat niet vanwege allerlei regels. Dat dichtgetimmerde zorgt er wel voor dat Nederlanders geen verheven verwachtingen hebben van de werkelijkheid. Het zijn pragmatische mensen die niet denken dat ze hemel en aarde kunnen bewegen.’

Wat mist u?

‘Amerikanen zijn beleefder. Vaak wordt dat vriendelijke door...