Literaire kroniek

Literaire Kroniek: Het woeste rationalisme van Theo van Doesburg

Author

De stroming die bekend werd als De Stijl (1917-1931) heeft de moderne kunst, de vormgeving en architectuur blijvend beïnvloed. Maar over Theo van Doesburg, de onmogelijke maar ook onmisbare spil in het web van vernieuwende kunstenaars, bestond nog geen biografie.

Author
Auteur
Carel Peeters

Schilderij Theo van Doesburg / ANP

7 tot 9 minuten leestijd

Het begrip ‘modern’ is wel verworden tot een nietszeggende aanduiding van alles wat niet van donker eikenhout is gemaakt, maar wie bereid is terug te keren naar de bron weet dat ‘modern’ staat voor helder, strak en fris. Dat komt door de kleuren rood, geel, blauw en wit die hoorden bij de De Stijl, de stroming in de schilderkunst, de vormgeving en de architectuur, die van 1917 tot 1931 in alle poriën van de kunstwereld wist door te dringen. Modern werd alles wat fris en niet meer figuratief was.

Een van de oprichters en door de jaren heen de belangrijkste redacteur van het maandelijkse tijdschrift De Stijl, Theo van Doesburg (1883-1931), bevond zich rond het jaar van de oprichting 1917 in een overgangsfase van figuratief naar abstract. Dat is goed te zien aan het schilderij De kaartspelers waarop de figuren nog niet volledig verdwenen zijn in de abstractie. In die tijd was Van Doesburg bevriend met de uit Hongarije afkomstige Vilmos Huszár. Die kreeg, net als Van Doesburg, via de architect J.J. Oud opdracht tot het maken van glas-in-loodramen voor een aantal particuliere huizen. Huszár had daar al ervaring mee, voor Van Doesburg was het werken in glas-in-lood nieuw.

Cultuur
Gerelateerd