Carel Peeters' Literaire Kroniek
Literaire Kroniek: Heel Europa was schuldig aan de Holocaust

Het is geen toeval, schrijft de Engelse historicus Dan Stone in zijn boek De Holocaust, dat de terugkeer van radicaal-rechts plaatsvindt in een tijd dat de onthullingen over pan-Europese medeplichtigheid aan de Holocaust aan het licht zijn gekomen.


Fotografie Uitgeverij Atlas Contact

6 tot 8 minuten leestijd

Het is maar één van de honderden boeken over een familie die te maken kreeg met het nazisme in andere landen dan Duitsland: Wir Sind So Weit… The Story of a Jewish Family in Nazi Europe. Daarin schrijft Menachem Mendel Selinger hoe hij wist te ontsnappen uit het door de Duitsers onveilig gemaakte Polen en naar Hongarije vluchtte. Daar bracht hij een bezoek aan de Joodse Raad in Boedapest. Hij kwam om de raad te zeggen dat ze de Joden in Hongarije moest vertellen wat er écht aan de hand was. Hef u als Judenrat op. U weet of hebt een sterk vermoeden wat de Duitsers van u verlangen: mee te werken aan de massamoord op ons volk. Opheffen, dat heeft geen zin, antwoordde de Joodse Raad, dat zou alleen maar tot chaos leiden. ‘Chaos!’, riep Menachem, ‘Chaos is juist de oplossing! Stap niet op die transporttreinen, accepteer dat je ter plekke wordt doodgeschoten als je geen andere keus hebt. Chaos is onze enige kans!’ In juni 1944 wachtte 400.000 Joden in 170 getto’s op deportatie, met behulp van 22.000 Hongaarse gendarmes. Dat de Joodse Raad niets met Menachems suggestie deed ontslaat de Duitsers niet van hun daderschap. Hier werd duidelijk dat niet alleen Nederland een Joodse Raad had die in een onmogelijke positie werd gedrongen door de Duitsers.

Cultuur
Gerelateerd