Het verschijnsel ‘volgers’ is een nieuw fenomeen in de geschiedenis van massa’s en collectiviteiten. Kim Kardashian en Kylie Jenner hebben er respectievelijk 360 en 326 miljoen. Wat te denken van zoveel volgers? Hebben we hier te maken met een lonely crowd, een menigte die zich collectief aan hetzelfde laaft?

Vroeger, in de christelijke tijd, waren volgers volgelingen. Er is wel verschil. Voorwaarde voor het hedendaagse volgen is dat de lichamen van de Kardashians (Kim en haar kinderen) in perfecte staat blijven en dat aan die perfectie permanent voor het oog van de volgers wordt gewerkt. Hun perfecte lichamen zijn garant gaan staan voor de perfectie van de wereld. Een kraaienpootje kan voor een beurskrach zorgen.

dubbelheid

Massa’s en collectiviteiten zijn altijd mengsels van dwang en vrijwilligheid geweest. Die dubbelheid vormt er de motoriek van. Men denkt zich met hart en ziel vrijwillig ergens bij aan te sluiten, maar het is ondenkbaar dat men zich niet zou aansluiten....