Tegenwoordig schamen we ons er niet meer voor ons te schamen. Schaamte is sympathiek. En comfortabel. Want wie toegeeft aan vleesschaamte te lijden, laat zien dat zij of hij de impact van de vleesindustrie op het milieu onderkent – zonder het eten van vlees per se af te zweren. Vliegschaamte werkt op een vergelijkbare manier: je erkent dat vliegen schadelijk is, maar blijft voor bestemmingen die verder weg liggen dan pakweg Berlijn toch het vliegtuig gebruiken. Uit de cijfers van Schiphol blijkt althans niet dat de opkomst van vliegschaamte tot minder Nederlandse luchtreizigers heeft geleid.

Schrijfster Susan Smit introduceerde dit voorjaar de ‘meer dan twee kinderen-schaamte’. ‘Een taboe, ik weet het,’ schreef ze. ‘Maar de aarde gaat kapot aan te veel mensen. Dat is het kale, naakte feit dat niemand durft te benoemen.’

Lees ook Minderen met kinderen: zo doe je...