Ik zie me nog zitten op een matrasje op de grond in mijn Amsterdamse etage. Het was juni 1994 en het boek was tien jaar eerder uitgekomen onder de duidelijke titel Not in Our Genes: Biology, Ideology and Human Nature. Ik las het van kaft tot kaft en maakte driftig aantekeningen.

Auteurs Richard Lewontin, Steven Rose en Leon Kamin richtten zich in duidelijke taal tegen het biologisch reductionisme, in het bijzonder tegen de toen dominante sociobiologie, die het gedrag van mensen verklaarde vanuit de natuur. In het boek ontleden ze een groot aantal studies waarin criminaliteit, intelligentie, verschillen tussen etnische of sociaaleconomische groepen en natuurlijk de verschillen tussen de seksen als het resultaat van onze hersenen en genen worden gepresenteerd.

Lewontin en zijn collega’s zagen een verband tussen het brede onthaal van de sociobiologie en de overheersende ideologie van de dag: een neoliberaal economisch beleid gecombineerd met een nadruk op conservatieve en...