We weten nooit precies waarover we het hebben wanneer we het over de ziel hebben, maar het is wel zeker dat er zoiets is. Iets dat zich ergens diep in ons bevindt. Soms is het geen probleem: wanneer iemand op andermans ziel gaat staan is meteen duidelijk wat die voet aan het doen is.

Die gaat op iemands gekoesterde overtuigingen staan. Een toneelvoorstelling kan ‘ziel’ hebben wanneer er sprake is van een zinderende samenhang die er voor zorgt dat alle onderdelen optimaal tot hun recht komen. Ziel is een extract, een essence, het beste wat iemands geest aan élan, inspiratie en initiatief in zich heeft. Het is een combinatie van vitale eigenschappen en vermogens. En van de ambitie om iets verder te gaan dan men verwacht. Vandaar ‘bezield’. En toch, erg makkelijk gebruik je ‘ziel’ niet.

Roel Bentz van den Berg heeft het pas tegen het einde van zijn boek De straatwaarde van de ziel over de ziel als iets dat zich van de straat en de stad meester moet maken. Daarvóór heeft...