Hoera! De PVV bestaat 12,5 jaar en de partij van sterke man Geert Wilders ligt onverminderd op een rechts-populistische ramkoers met het establishment. Wilders en consorten hebben de afgelopen jaren internationaal navolging gekregen. Moeten we ons zorgen gaan maken om jaren ’30-achtige taferelen?

Voor critici van Geert Wilders was de timing van een sublieme ironie: uitgerekend tijdens het Catshuisberaad in maart 2012, toen VVD, CDA en PVV het eerste wankele kabinet van Mark Rutte overeind probeerden te houden, publiceerde filosoof en VVD-senator Sybe Schaap zijn boek Het rancuneuze gif. De opmars van het onbehagen. In een van de hoofdstukken in zijn doorwrochte studie betoogde Schaap dat het rechts-populisme van de Partij voor de Vrijheid in menig opzicht deed denken aan de jaren ’30. ‘Ten tijde van de NSB bleken de instituties nog zo sterk te zijn dat deze beweging kon worden geïsoleerd en gemarginaliseerd,’ schreef Schaap. ‘Dit zou thans weleens problematischer kunnen...