Volgens Frits Bolkestein heeft het jihadisme alles met de islam te maken: wie dat miskent doet aan ‘praatjes voor de vaak’. Hij kan nog iets leren van het milde pragmatisme van oud-premier en oud-onderzeebootcommandant Piet de Jong.

‘Voor sommige mensen is de kust het einde van het land, voor anderen het begin van de wereld.’ Dat zei Piet de Jong, oud-premier en oud-onderzeebootcommandant, toen ik hem in 2010 vroeg hoe hij kon verklaren dat Nederland zich steeds meer achter de dijken leek terug te trekken. Het was aan de vooravond van de samenwerking van zijn CDA met de VVD en de PVV van Geert Wilders. Het waren fiere woorden, die herinnerden aan de tijd dat Nederland nog bekendstond als internationaal georiënteerde, verdraagzame handelsnatie.

Maar wie hoopte dat de verbeten discussie over immigranten en de islam die rond dat mislukte kabinet opvlamde nadien wel weer tot bedaren zou komen, vergiste zich. Zo betoogde Frits Bolkestein deze week nog in de Volkskrant dat de...