‘Je kunt je door talloze dingen ingeperkt voelen’, zegt Paul van der Velde. ‘Door wat er in de samenleving gebeurt, wat er in de politiek gebeurt, wat er in de wereld gebeurt. Door je eigen lichaam, door je afkomst. Er is geen persoon op de wereld die niet al dit soort inperkingen met zich meedraagt. Maar tussen al die oriëntatiepunten kun je een mentale staat bereiken die ik als vrijheid ervaar.’ Hij wijst om zich heen, naar zijn met honderden boeddha’s en duizenden boeken gevulde werkkamer: ‘Vijf dagen per week zit ik hier. De universiteit is een instituut met regels en voorschriften en protocollen waar ik me aan te houden heb. Maar ondertussen verblijf ik op een kamer met een uitzicht dat tot Duitsland reikt, en mag ik die inrichten zoals ik wil.’
Interview
‘Mijn eigen passies mogen nooit ten koste gaan van andere wezens’

We leven in een vrije samenleving, maar wat betekent het om ‘vrij’ te zijn? We vroegen het aan Paul van der Velde (66), hoogleraar boeddhisme en hindoeïsme: ‘Het grote geluk van het níet hebben van een stofje achter je contactlens, ken je pas als je wél een stofje achter je contactlens hebt.’