‘Wonderpil’ van Galapagos komt niet op de Amerikaanse markt

Het ‘wonderpilletje’ van het Vlaams-Nederlandse biotechbedrijf Galapagos komt definitief niet op de Amerikaanse markt. Farmaceut Gilead, grootaandeelhouder en investeerder, ziet geen mogelijkheden en trekt zijn handen van het reumamedicijn filgotinib af. Terwijl de Amerikaanse markt juist cruciaal is om de miljarden die in de pil zijn geïnvesteerd terug te verdienen.

Gisteravond kwam er een persbericht met het nieuws, vanmorgen dook het aandeel meteen in het rood. ‘Ik lig niet wakker van de beurskoers’, suste Galapagos-directeur Onno van de Stolpe deze week nog in het kerstnummer van Elsevier Weekblad. Hij verdiende in 2019 een record-salaris van 4,4 miljoen euro vanwege de megadeal met Gilead.

grote problemen

De Amerikaanse farmaceut kocht voor 4,5 miljard euro een belang van 22 procent, waardoor Galapagos ineens 5,5 miljard in kas had. Gilead zou filgotinib gaan vermarkten in de Verenigde Staten.

Dit jaar bleken de verkooprechten echter minder waardevol dan verwacht: afgelopen augustus besloot de Food and Drug Administration (FDA) filgotinib niet toe te laten op de Amerikaanse markt. De toezichthouder wilde eerst meer studie zien naar de impact op sperma van de pil.

‘Dit besluit is volkomen onverwacht,’ zei Van de Stolpe destijds. Maar onderzoekscollectief Spit ontdekte dat hij al twee maanden wist dat er grote problemen waren. Op 25 juni had Gilead een alarmerend gesprek met de FDA. Ook Galapagos wist dit. Alleen besloten de bedrijven de eisen van de toezichthouder niet te delen met de aandeelhouders, waardoor de indruk werd gewekt dat er weinig de goedkeuring van het medicijn in de weg stond.

de stekker eruit

Na het negatieve besluit van de FDA ging Gilead in gesprek met de toezichthouder. Van de Stolpe suggereerde dat een nieuwe aanvraag een zeer reële optie was. Hij zweeg echter over de andere optie: Gilead kon ook de stekker uit filgotinib trekken. Zakenbank Morgan Stanley liet eind oktober weten dat in een dergelijk geval de waardering voor Galapagos met zo’n 20 procent zou dalen.

Filgotinib is het goudhaantje waar het bedrijf op draait – dát medicijn moet na twintig jaar ontwikkeling geld opbrengen.

Gisteren werd dat zwarte scenario waar Van de Stolpe over zweeg werkelijkheid. Zijn pil komt niet op de felbegeerde Amerikaanse markt. Ook binnen Europa en Japan – waar het middel wel is goedgekeurd – zal Galapagos het zonder zijn Amerikaanse partner moeten stellen.

Van de Stolpe bracht het verpakt als goed nieuws op zijn blog. ‘We zijn verheugd aan te kondigen dat we met Gilead een sterk verbeterde Europese marketing- en commercialiseringsovereenkomst voor filgotinib zijn overeengekomen. Dit is in lijn met de Europese commerciële toekomststrategie en visie voor Galapagos.’

Het is precies het verbloemende taalgebruik waar Van de Stolpe groot mee is geworden. Al twintig jaar lang geldt zijn pil als ‘revolutionaire wonderpil’ tegen reumatoïde artritis. Daarmee lijkt het steeds meer op een grote belofte die niet kan worden waargemaakt. Galapagos teert op een zogeheten ‘pijplijn’, een vat vol kandidaat-medicijnen in de beginfase. Veel concreets is daar nog niet uitgekomen. Zo werd onlangs bekend dat het atrose-medicijn Roccella van het bedrijf niet werkt.

definitief mislukt

Het was een tegenslag, maar filgotinib is het echte goudhaantje waar het bedrijf op draait – dát medicijn moet na twintig jaar ontwikkeling geld opbrengen. En dat is nu definitief mislukt. Aandeelhouders reageren onthutst. Op het beleggersforum IEX.nl spuien de kleine aandeelhouders hun gal.

‘Het feit dat dit nieuws positief wordt gespind door Galapagos en Onno is een regelrechte middelvinger naar de aandeelhouders’, post MadsinAv. ‘Ik ben zeer sceptisch over het bestuur. Die jubeltonen over hun pijplijn en producten. Hadden naar buiten veel realistischer mogen zijn’, meldt Toddemij.

Biotech is op de beurs synoniem voor casinofonds, dat wil zeggen dat beleggers grote risico’s nemen. De kans dat een kandidaat-medicijn daadwerkelijk slaagt is immers 10 procent.

De grote jongens weten dat, maar voor amateurbeleggers is het verlies vaak een hard gelag. En juist Galapagos trok door de optredens van Van de Stolpe in de reguliere media, veel amateurs. Wiegveld op Iex.nl: ‘In de continue goed nieuwsshow van vd Stolpe moet een hele grote leugen zitten want anders prikt de FDA daar niet zo doorheen.’

Van de Stolpe spreekt in zijn blog van ‘een nieuw hoofdstuk’. Zelf heeft hij zijn schaapjes op het droge. De hele directie van Galapagos, inclusief Van de Stolpe en een toezichthouder van het bedrijf, verkocht dit jaar een recordaantal aandelen via verzilverde warrants(verkregen opties). In maart cashte het bestuur voor 8,7 miljoen euro aan Galapagos-aandelen, eind mei voor 68,3 miljoen euro. Dat was dus nog voor het belangrijke FDA-besluit.