Interview / De bazen van het nieuwe Rijks

Om de Nachtwacht van Rembrandt bouwde architect Pierre Cuypers in 1885 aan de rand van toenmalig Amsterdam een kathedraal voor de Nederlandse kunst. Niet eerder werd een schilderij zo op een voetstuk gezet, zo gepropageerd als symbool van een natie. Iedereen in aanbidding op zijn knieën voor de kunst. Schaamteloze, onversneden nationalistische propaganda was het. Cuypers’ vriend Georg Sturm blies de liefde voor het vaderland verder op met glas-in-loodramen en wandschilderingen waarin de Nederlandse helden en hun daden werden vereerd.

Honderd jaar later was het Rijksmuseum totaal van karakter veranderd. De binnenhoven waren bebouwd, vele plafonds verlaagd, de wandschilderingen van Sturm verwijderd, de decoraties van Cuypers en de wanden van de zalen wit gesausd. Zo was de katholieke kathedraal in de loop der jaren veranderd in een protestantse kerk. Tijd dus voor veranderingen, want niet alleen het gebouw, ook de presentatie van de...