Column

Had ik niet beter boer kunnen worden? Ik vroeg het me af toen ik laatst las over AgriMatching, een datingapp voor jonge plattelanders. Allerlei romantische scenario’s drongen zich aan me op, ik zag mezelf gulzig afgelebberd worden in de zuipkeet en met mijn crush zwieren op Zanger Rinus. Enig, die akkerromantiek. Maar helaas, geen AgriMatching voor mij. Van het platteland weet ik niks af.
Op het internet krioelt het van de platforms die een specifieke groep singles bedienen. Zo zijn er dating-apps voor hoogopgeleiden, welgestelden en allerlei groepen gelovigen. Doordat ze zich toespitsen op een nichepubliek, sluiten dit soort apps ook mensen uit. Vrij onschuldig – tot het over afkomst gaat. Een datingplatform speciaal voor personen met een bepaalde huidskleur of etniciteit wekt bij mij veel meer ongemak. En ik ben lang niet de enige die er zo over denkt.
Neem Wherewhitepeoplemeet.com, een datingsite voor witte mensen. Vlak nadat de site in 2016 gelanceerd werd, klommen foeterende twitteraars en opiniemakers in de pen. Grootste kritiek: het platform was racistisch en schiep sociale bubbels. Vanwege de commotie ging Wherewhitepeoplemeet snel op zwart.
Maar ook grotere datingapps waren niet vies van een potje moderne rassensegregatie. Tot 2020 konden gebruikers van Grindr en Scruff profielen filteren op basis van etniciteit. Huidskleur als 
menukeuze. Pas in het licht van de Black Lives Matter-gedachte gingen app-ontwikkelaars over tot verwijdering.
Datingplatforms met een niet-etnische focus zijn minder controversieel. AgriMatching werd in de Volkskrant zelfs omarmd door communicatie-wetenschapper Tess van der Zanden. Ze stelt dat we het makkelijkst klikken met mensen die onze interesses en hobby’s delen, mensen die op ons lijken. Soort zoekt soort.
Op basis van dat argument zou Wherewhitepeoplemeet ook bestaansrecht hebben. Personen van kleur en witte mensen houden er namelijk uiteenlopende voorkeuren op na. Opgewonden worden we het meest van mensen met dezelfde huidskleur, blijkt uit een studie in de European Sociological Review. Daarnaast hebben personen van kleur vaak een niet-westerse migratieachtergrond. Dit maakt dat hun politieke en culturele opvattingen gemiddeld anders zijn dan die van witte mensen. Huidskleur bestaat uit meer dan pigment.
En toch voelt een datingplatform dat op deze etnische verschillen inspeelt kwaadaardig. We schieten in een kramp als mensen worden buitengesloten vanwege afkomst, terwijl we instemmend knikken wanneer uitsluiting is gebaseerd op andere kenmerken.
Dat is niet zo consistent, want elk bezwaar waarmee Wherewhitepeoplemeet werd vermorzeld, is van toepassing op andere niche-datingapps. Hoogopgeleiden die een partner zoeken om gezellig mee te keuvelen over de interpunctie van Marcel Proust zonderen zich net zo goed af van de samenleving.
Maar waarom is uitsluiting op basis van huidskleur dan zoveel meer beladen? Vermoedelijk hebben de gevoelige verhoudingen tussen etnische groepen hier veel mee te maken, evenals het verleden, dat doorspekt is met racistische episodes. De vraag is alleen of het daarom werkelijk een groter onrecht is om zwarte mensen te weren dan laag-opgeleiden; dan minderbedeelden; dan niet-boeren.
Hoewel ik geneigd ben met ja te antwoorden, voelt dat wrang. Als linksig deugschepsel zou ik elke vorm van uitsluiting even verwerpelijk moeten vinden. Toch reageer ik geprikkelder op Wherewhitepeoplemeet dan op een datingsite die laagopgeleiden weert. Tegenstrijdig? Zeker. Ongemakkelijk? Sowieso, maar volgens mij zou het alarmerender zijn als denken over discriminatie dat niet was.