De Europese verkiezingen in Spanje zullen Spaanser zijn dan ooit

De omstreden amnestiewet, Catalonië, corruptie, het wel of niet standhouden van de regering van premier Pedro Sánchez: in Spanje gaan de Europese verkiezingen vooral over Spanje zelf. Van de Europese prioriteiten zijn alleen landbouw en migratie een thema. Zowel het uiterst rechtse Vox als de conservatieve Partido Popular (PP) zetten de plattelandsprotesten en de groene agenda van de Europese Commissie tegen elkaar af. Daarnaast pleit de rechterzijde van de Spaanse politiek voor een ijzerenvuistbeleid op migratiegebied en staat daarmee lijnrecht tegenover de links-progressieve regering, die juist ageert tegen het harde migratiebeleid van EU-buitenlandchef Josep Borrell, het toenemend militarisme onder invloed van de oorlog in Oekraïne en een mogelijke terugkeer van Donald Trump in het Witte Huis.

Kiezers mobiliseert de linkse regering door te wijzen op het conservatisme dat de machtsverhoudingen in het Europees Parlement bedreigt. Traditionele en uiterst rechtse partijen zullen vasthouden aan hun favoriete issues: bangmakerij over het uiteenvallen van Spanje en een ineenstorting van de grondwet. Daarbij gebruikt de rechtse oppositie het concept Sanchismo (naar de premier) om uitdrukking te geven aan alles dat er mis zou zijn met de coalitieregering, waar ook communisten aan deelnemen en dat wordt gesteund door de onafhankelijkheidsbewegingen van Baskenland en Catalonië. De regering-Sanchéz is grotendeels het gevolg van het onvermogen van PP-leider Alberto Núñez Feijóo om een meerderheid bijeen te brengen, ook al won zijn partij veruit de meeste stemmen en de meeste zetels bij de parlementsverkiezingen op 23 juli afgelopen jaar.

Feijóo – die verwachtte dat hij premier zou worden – trekt nu openlijk de legitimiteit van de regering in twijfel. In de tussentijd krijgt de regering op wetgevend gebied weinig klaargespeeld en wordt het geteisterd door corruptieschandalen die op zowel de PP als de socialistische partij betrekking hebben.

Zal een Europees gezinde retoriek het winnen van het betoog dat Spanje uiteenvalt en de nationale hete hangijzers overstijgen? Het lijkt onwaarschijnlijk.