Dankzij Blendle kun je deze column ook beluisteren.

Privé-beveiligers van een politicus die met geweld een vreedzame demonstrant tegen de grond werken omdat-ie in de weg loopt bij het maken van een filmpje van de grote leider: het is een tafereel dat je tot voorkort zou hebben geassocieerd met types als de Wit-Russische dictator Aleksandr Loekasjenko, maar in Nederland gebeurt het tegenwoordig gewoon.

Het voorval vond begin juni plaats in het centrum van Den Bosch, waar Thierry Baudet aan het flyeren was. Toine Heijmans, verslaggever van de Volkskrant, noteerde wat er toen gebeurde.

Het vreemdste is nog: er ontstond nauwelijks publieke ophef.

Na afloop van het flyeren wilde de privé-filmploeg nog wat beelden van de Forum-leider maken tegen de achtergrond van de Sint-Jan, maar een eenzame demonstrant – de kunstenaar Jasper van den Elshout – wilde niet aan de kant gaan en werd vervolgens naar de zijkant van het plein gesleurd door twee voor de gelegenheid ingehuurde privé-beveiligers en eerst met zijn gezicht tegen de muur, vervolgens een kwartier lang naar adem snakkend tegen de grond gedrukt, totdat het filmen klaar was. Inmiddels heeft het slachtoffer aangifte gedaan.

straatgeweld namens een politieke partij

Nu zou je natuurlijk kunnen zeggen: die beveiligers waren wat overijverig, ze handelden niet direct in opdracht van Baudet, er zijn geen klappen gevallen en niemand is gewond geraakt, stom, stom, zal niet meer gebeuren.

Maar zelfs dat laatste heeft Baudet nog niet verklaard. En het vreemdste is nog: er ontstond nauwelijks publieke ophef. Geen boze stukken in de media, geen rumoer in de politiek over straatgeweld door privé-beveiligers, over eigenrichting onder verantwoordelijkheid van een volksvertegenwoordiger, over het geschonden aanzien van de politiek.

Toen de beveiligers van de Turkse leider Erdogan een paar jaar geleden in Washington een paar vreedzame demonstranten te lijf gingen was het land ook hier te klein, nu de privé-beveiligers van Baudet geweld plegen tegen een demonstrant halen we collectief de schouders op. Zo snel raken we kennelijk gewend aan opschuivende grenzen.

Misschien heeft het gebrek aan belangstelling voor het geweld van de lijfwachten ook te maken met de oververhitting van het publieke debat in deze weken, na maanden van corona: de rel rond Johan Derksen bij Veronica Inside en de uit de hand gelopen demonstratie tegen de coronaregels op het Malieveld en eisten alle aandacht in de media op, en rond het Binnenhof zijn ze druk bezig met de nieuwe kandidaat-lijsttrekkers, de door Mark Rutte aangekondigde versoepelingen van de maatregelen en de stampvolle Kameragenda vlak voor de zomer.

Maar daardoor verdwijnt uit het zicht dat hier wel degelijk een grens is overschreden: straatgeweld namens een politieke partij, waarbij ook nog eens het recht op demonstratie werd geschonden.

Welbeschouwd is wat hier gebeurde bijna net zo omineus als het Aziatische jongetje dat van de week door leeftijdgenoten in Zaandam tegen zijn hoofd werd geschopt en ‘sorry baas’ moest zeggen. Nederland is in rap tempo een grimmig land aan het worden – en geen haan die ernaar kraait.