Deze column is ook te beluisteren, met dank aan Blendle.

Wat hebben antivaxers, Poetin-lovers, woedende boeren, immigrantenvrezers, complotdenkers, klimaatverandering-ontkenners en linkse-elitehaters met elkaar gemeen? Op het eerste gezicht lijken het willekeurige onderwerpen in het nieuws, die succesvol worden gekaapt door radicaal-rechtse politici. Als je langer kijkt, zie je dat het steeds opnieuw uitlopers zijn van dezelfde knop. Om de vruchtbare bron te vinden, is het handig één zo’n uitloper onder de loep te nemen.

Voor mijn jongste boek, Eigen welzijn eerst, deed ik onderzoek naar gewone burgers uit de middenklasse die redelijk makkelijk vatbaar bleken voor radicale ideologieën en complottheorieën. Gedurende het hoogtepunt van de covid-pandemie vonden zij het aannemelijk dat het ‘verzinnen’ van een virus en de ‘gedwongen’ vaccinatie van de bevolking onderdeel waren van een groter complot, waarin burgers door een nieuwe wereldorde zouden worden geregeerd....