Het is niet mijn gewoonte om andere media de maat te nemen, maar voor de krant van wakker Nederland maak ik graag een uitzondering. Deze week publiceerde de Telegraaf een column waarin Annemarie van Gaal van leer trekt tegen asielzoekers. Op basis van een eigen berekening stelt ze dat de opvang van asielzoekers dit jaar misschien wel vier miljard euro gaat kosten.
In het tweede deel van haar column beschrijft ze een jonge Nederlandse vrouw, met een agressieve vorm van borstkanker. Er is, volgens de columnist, voor 50 duizend euro een medicijn beschikbaar dat haar leven tot negen maanden kan rekken. Dit geneesmiddel wordt momenteel niet vergoed. Van Gaal suggereert dat we ons belastinggeld nu verspillen aan de opvang van asielzoekers, terwijl we geen geld hebben om het leven van zieke patiënten te rekken.
De gesuggereerde oplossing?
Onorthodoxe maatregelen om de instroom drastisch te reduceren.
Binnen de journalistiek woedt momenteel een hevig debat over de vraag hoe we ons teweer moeten stellen tegen misleidende informatie die wordt verspreid via buitenlandse techplatforms. Tenslotte, alleen goed geïnformeerde kiezers zijn in het stemhokje in staat tot een afgewogen keuze. Desinformatie helpt daarentegen demagogen in het zadel.
Voor de goede orde, ik maak mij ook grote zorgen over desinformatie op social media. Maar laten we onze ogen evenmin sluiten voor de stemmingmakerij en misleidende beweringen die steeds vaker de boventoon voeren in de traditionele media, zoals in de column van Van Gaal in de Telegraaf.
De oplopende kosten van de asielopvang hebben namelijk weinig te maken met de instroom, en alles met beleid. De reguliere opvang van een asielzoeker kost 30 duizend euro per jaar, maar sinds de kabinetten-Rutte fors sneed in de reguliere opvang, moet het COA vaker uitwijken naar noodopvangplekken die gemiddeld 70 duizend euro kosten.
De instroom van het aantal asielzoekers is relatief stabiel, maar het zijn de beleidskeuzes van de VVD die ertoe hebben geleid dat de kosten van de asielopvang in Nederland zijn gestegen van 1,6 miljard euro in 2022 naar 2,7 miljard in 2023. De oplossing voor de hoge kosten ligt dan ook voor de hand. Voer de spreidingswet uit en organiseer door het hele land kleinschalige reguliere opvanglocaties. Dit is goedkoper en efficiënter.
Minstens zo belangrijk is het om vast te stellen dat de asielopvang geen relatie heeft met de zorgkosten. De asielopvang wordt betaald uit de schatkist terwijl geneesmiddelen worden vergoed door private zorgverzekeraars. Dus zelfs als we de kosten van de asielopvang tot nul euro reduceren, is er niet plots meer geld beschikbaar voor zeldzame medicijnen. Wie suggereert dat dit wel het geval is, misleidt het publiek en zet lezers nodeloos op tegen vluchtelingen.
In het belang van de geloofwaardigheid van de journalistiek als geheel, zou het de Telegraaf sieren als de krant openlijk kleur bekent. Is de krant nog voornemens om de zittende macht te controleren en lezers in staat te stellen om de politiek op zijn merites te beoordelen? Of scharen ze zich definitief bij de nihilistische online media die via stemmingmakerij en misleidende berichtgeving de zittende radicaal- en extreemrechtse partijen nog verder in het zadel helpen?
Voor ons als Vrij Nederland is het helder waar we in dit debat staan. Het zou ons ongetwijfeld tienduizenden clicks opleveren als ik zo nu en dan een column de wereld in slinger waarin ik het lot van een terminale patiënt zou uitspelen tegen de vier miljard euro die het kabinet uitdeelt aan de rijkste Nederlanders. Maar als ik dat zou doen, zou ik stemming maken over de ruggen van kwetsbare miljonairs. En dat zou natuurlijk smakeloos zijn.