Toen ik in mei 2011 met mijn gezin in Londen kwam wonen, stond ik niet eens stil bij een werk- of verblijfsvergunning. We vonden snel een lokale lagere school – gratis. Na een paar e-mails waren we – opnieuw gratis – verzekerd en nog een paar ‘administratieve handelingen’ verder hadden we stemrecht bij de komende gemeenteraads- en burgemeestersverkiezingen. Wat ging dit soepel en wat een enorm verschil met eerdere verhuizingen naar Amerika, Egypte, Libanon en Israël/Palestina! Maar ja, dit keer gingen we inwonen bij Europese neven, toch? De enige echte bureaucratische horde in die ongewoon warme zomer ging over een parkeervergunning.

Ik dacht er destijds niet over na, maar terugkijkend trad ik de Britten destijds tegemoet als een ‘mede-Europeaan’. Bij terugkeer deze zomer naar Nederland was dat goed voorbij. Nu was ik in het grootste deel van de Britse publieke opinie een buitenlander of een immigrant – de soort mensen die worden getolereerd zolang ze zich...