Wat is er nog liberaal aan de VVD?

Columns van de week

Amber Wiznitzer en Chard van den Berg

Korte update

Dit weekend is op de website <a href="https://www.geenstijl.nl/5156116/sorry-nikki-maar-het-begint-heel-erg-op-te-vallen/" target="_blank" rel="noopener noreferrer">GeenStijl</a> de integriteit van onze journalist Nikki Sterkenburg in twijfel getrokken. Vrij Nederland beschouwt deze aantijgingen als ongegrond en heeft geen enkele reden om te twijfelen aan haar integriteit. Sterkenburg is intern en extern altijd open geweest over eventuele nevenwerkzaamheden. Zo heeft zij weliswaar in 2019 een workshop gegeven bij de gemeente Den Haag over rechts-extremisme, maar staat dit los van het verhaal dat ze in 2020 maakte over jongeren in de Schilderswijk.
Wat betreft het interview met David Kenning heeft zij uitvoerig diens achtergrond gecontroleerd en nagebeld. Kenning droeg ooit bij de gemeente Amsterdam het idee van de Grijze Campagne aan, maar was niet betrokken bij de dagelijkse uitvoering ervan – vandaar de gekozen woorden &#8216;zijdelings betrokken&#8217;.
Verder is onduidelijk wat er volgens GeenStijl precies mis is met het interview, waarin Sterkenburg juist aan Kenning voorlegt dat zijn reputatie (en die van zijn voormalige werkgever Bell Pottinger) onder terrorismewetenschappers niet onomstreden is.
Omdat Sterkenburg op 1 september 2020 aan een nieuwe baan is begonnen bij het ministerie van Justitie en Veiligheid, heeft zij in overleg in de zomer van 2020 alle nog te verschijnen artikelen ingeleverd.

Ward Wijndelts

Reactie op GeenStijl

Worstel je ’s avonds met die MBA die je zo nodig moest doen? Stamp je lijdzaam nautische termen of vinificatiemethodes? Of knap je juist enorm op van het verbreden van jouw horizon? Schrijf ons over je leven dat dankzij een opleiding tot bierbrouwer een compleet andere wending nam, over het geworstel met de Franse grammatica, over de rijkdom van nieuwe inzichten. Maximaal 800 woorden, uiterlijk 15 juli binnen op <a href="mailto:redactie@vn.nl" target="_blank" rel="noopener noreferrer">redactie@vn.nl</a> (o.v.v. ‘Lezersoproep’).
Vergeet niet je huisadres en telefoonnummer te vermelden. Een jury van VN-redacteuren beoordeelt de inzendingen. De beste worden geplaatst in een special die eind augustus verschijnt, en gehonoreerd met een boekenbon van vijftig euro.

Altijd blijven leren

<div class="info-box">
<h5>Update 6 mei 2019</h5>
Een onderzoekscommissie onder leiding van oud-rechter Frans Bauduin heeft vastgesteld dat er jarenlang sprake is geweest van ‘seksueel ontoelaatbare en seksueel strafbare gedragingen’. <a href="https://www.vn.nl/seksueel-misbruik-castrum-peregrini-vastgesteld">Lees er hier meer over.</a>
</div>
Vrij Nederland publiceerde in de zomer van 2017 <a href="https://www.vn.nl/in-de-schaduw-van-de-meester-seksueel-misbruik-in-de-kring-van-wolfgang-frommel/" target="_blank" rel="noopener">een eerste verhaal</a> over de misstanden bij kunstinstelling Castrum Peregrini, van de hand van Frank Ligtvoet. Daarop kwam een vervolg op 24 februari van dit jaar, geschreven door Harm Ede Botje en Sander Donkers, getiteld <a href="https://www.vn.nl/misbruik-castrumperegrini/" target="_blank" rel="noopener">‘Kindermisbruik binnen de kringen van kunstgenootschap Castrum Peregrini’</a>. Naar aanleiding van dit verhaal plaatste de directie van Castrum Peregrini verschillende reacties op haar website. In <a href="http://castrumperegrini.org/2018/02/27/reactie-op-de-reconstructie-misbruik-in-naam-van-het-hogere-vrij-nederland-22-februari-2018/">een daarvan</a> wordt Vrij Nederland een aantal ernstige verwijten gemaakt, die kant noch wal raken. We voelen ons genoodzaakt daarop te reageren.
&#8211; Vrij Nederland zou onvoldoende wederhoor hebben gepleegd. Dit is onjuist. We hebben een gesprek gevoerd met Castrum-vertegenwoordiger Frans Damman, van zijn verweer is een zo getrouw mogelijke weergave gedaan in het artikel. Zoals gebruikelijk hebben we Damman ruim de tijd gegeven om de passage in het stuk waarin hij aan het woord komt te lezen, en heeft hij de kans gekregen feitelijke onjuistheden recht te zetten. Het klopt dat de directie van Castrum Peregrini niet op voorhand de rest van het stuk heeft gelezen. Dat is in de journalistiek niet ongebruikelijk. Ook de andere geïnterviewden kregen vooraf alleen inzage in de delen van het stuk waarin zij aan het woord komen.
&#8211; Vrij Nederland wordt verweten dat van een bepaalde scene niet duidelijk is aangegeven dat deze niet in het Castrum-huis plaatsvond. Dit is een onzinnig verwijt. In het verhaal staat duidelijk dat Frank Ligtvoet indertijd elders woonde.
&#8211;  De directie verwijt Vrij Nederland dat in het artikel ten onrechte de suggestie wordt gewekt dat de kostscholen van Beverweerd en Eerde verbonden waren met Castrum Peregrini. VN heeft nooit beweerd dat er een formele band heeft bestaan. Wel dat mensen die nauw met Wolfgang Frommel verbonden waren bij de kostscholen werkten. Verder is het opvallend dat tal van Castrum Peregrini-leden er leerling waren en daar in contact zijn gekomen met Wolfgang Frommel.
&#8211; Vrij Nederland heeft gezocht naar voormalige directieleden van Beverweerd, maar die niet meer kunnen vinden. De ‘Engelse leraar’ die in het stuk voorkomt is wel opgespoord en benaderd, maar heeft niet gereageerd op verzoeken om commentaar.
&#8211; Vrij Nederland heeft nooit gesuggereerd dat de school en Castrum Peregrini ‘identiek’ zijn en het verwijt dat we ons schuldig maken aan ‘guilty by association’ werpen we ver van ons. William Hilsley was voor de oorlog de ‘jongere vriend’ van Wolfgang Frommel, en de contacten bleven tot in de jaren tachtig bestaan, zie de verklaringen en de brief van slachtoffer Paul Visser over een verjaardagsbezoek van Hilsley aan Frommel.
&#8211; Het waren niet redacteuren van Vrij Nederland, maar getuigen die verklaarden dat de huidige Castrum Peregrini-directeur Michael Defuster ‘van de hoed en de rand’ moeten hebben geweten omdat hij al sinds 1984 bij de organisatie betrokken is en een relatie had met Wolf van Cassel, die de misbruiker was van een van de getuigen die in het stuk aan het woord komen. Vrij Nederland heeft de directie van Castrum Peregrini herhaaldelijk verzocht om een gesprek met Defuster, maar daarop is nooit een reactie gekomen.
&#8211; De directie ontkent dat haar directeur Michael Defuster in 1984 volwaardig lid was van de ‘Kring’ en benadrukt dat Wolfgang Frommel in die periode al dementerend was. Dit komt overeen met het weerwoord van Castrum-directielid Frans Damman in het stuk: ‘Michael Defuster heeft nooit iets geweten van seksueel misbruik dat onlosmakelijk zou behoren tot de kring rondom Frommel. En dat is tot op heden ook nooit gebleken. Ik wil benadrukken dat Michael degene is geweest die als eerste de ommezwaai naar een nieuw Castrum Peregrini in gang heeft gezet.’ Desgevraagd blijft Frank Ligtvoet bij zijn bewering dat Defuster wel degelijk een volwaardig lid was. Deze twee meningen blijven dus tegenover elkaar staan.
&#8211; Het verweer van de directie dat misbruik-gevallen elders plaatsvonden, en niet op de Herengacht, lijkt een poging onwelgevallige feiten weg te moffelen. Ten eerste vertelt Christiane Kuby over haar ervaringen met Wolfgang Frommel op de Herengracht, net als de anonieme getuige ‘Lodewijk’. Verder was het andere pand, aan de Oudezijdsvoorburgwal, waar Wolf van Cassel (en ook Michael Defuster) jarenlang woonden, altijd integraal onderdeel geweest van de Castrum-wereld. Daar werden bijvoorbeeld de jaarlijkse herfstfeesten gehouden, en het pand werd bewoond door Castrum-leden.
&#8211; Door de directie wordt de indruk gewekt dat de getuigen die in het verhaal aan het woord komen, wel erg laat met hun verhaal komen. Immers: ze ‘hebben in al die tussenliggende decennia niet onder woorden kunnen brengen wat hen is overkomen’. Ons inziens getuigt deze zin van een gebrek aan empathie met de slachtoffers, die vaak jaren in therapie zijn geweest en nu eindelijk de stap hebben genomen om hun verhaal te vertellen.
&#8211; Verder stelt de directie: ‘Niemand heeft zich ooit bij ons gemeld’. De directie van Castrum Peregrini heeft een vertrouwenspersoon aangesteld, waar zich blijkbaar nooit iemand heeft gemeld. Frank Ligtvoet verwoordde in het artikel heel adequaat het waarom: ‘Ik wil helemaal niet naar een vertrouwenspersoon die ze eenzijdig hebben aangesteld, zonder overleg met de slachtoffers. Dat vind ik onacceptabel. Het ging niet om individuele gevallen, maar om ideologisch bepaald en systematisch misbruik.’

Waarom Vrij Nederland de bezwaren van de Castrum Peregrini-directie verwerpt

Het afgelopen jaar heeft de redactie ideeën van lezers verzameld en bedacht hoe we onszelf en jullie kunnen uitdagen om vrij van geest te blijven. Vanaf nu is onze ambitie eenvoudig samen te vatten: elk artikel, elke podcast en elke video gaat in essentie over de grote maatschappelijke en technologische veranderingen van deze tijd.
Incidenten, brandjes, gebeurtenissen van alledag mogen aanleiding vormen, maar in wat we schrijven, opnemen en filmen streven we ernaar om grote, onderliggende stromen bloot te leggen. Waarbij we ons afvragen: wie zetten de veranderingen in of wie houden ze tegen? Hoe wordt de macht gecontroleerd? Wordt de vrijheid van zwakkere groepen door de veranderingen beknot?
<figure>
<div class="video"><iframe width="500" height="375" src="https://www.youtube-nocookie.com/embed/qR2Zxh_lOb8?feature=oembed" frameborder="0" allow="autoplay; encrypted-media" allowfullscreen></iframe></div>
</figure>
Vrij Nederland schrijft met grote betrokkenheid bij die verworven (en nog te verwerven) vrijheden. Belangrijk in deze tijd is dat we inhoudelijk volledig autonoom zijn. We gaan te rade bij onze lezers, maar blijven altijd onafhankelijk van adverteerders, geldschieters of andere belanghebbenden.
We bieden een vooruitstrevend, verhelderend en vrij perspectief in een wereld van verandering. Daarbij erkennen we dat méér niet per se béter is: daarom introduceren we per direct <a href="https://www.vn.nl/service/word-lid/">een nieuwe digitale abonnementsvorm</a>, waarbij je (per e-mail of <a href="https://www.vn.nl/whatsapp/">WhatsApp</a>) 1 artikel daags ontvangt. Waarbij het ‘artikel’ uiteraard tekst kan bevatten, maar ook een podcast of een video kan zijn. Het idee erachter: laten we minder lezen, maar beter. Om vrij van geest te blijven.
Aanmelden voor de WhatsApp-service is bedrieglijk eenvoudig: Voeg 06 5790 8180 toe aan je contactpersonen en app eenmalig VN AAN. Binnen 24 uur ontvang je dan het eerste bericht.

Reactie op GeenStijl

Altijd blijven leren

Waarom Vrij Nederland de bezwaren van de Castrum Peregrini-directie verwerpt

Een scherpere koers, een nieuwe jas: de vrije geest van Vrij Nederland