Sinds de moordaanslag op de redactie van Charlie Hebdo in Parijs op woensdag 7 januari breekt één boek alle verkooprecords in Frankrijk: Traité sur la tolérance van Voltaire uit 1763. Als Verhandeling over de verdraagzaamheid is het nu ook in het Nederlands verschenen.

De aanleiding voor het schrijven van het traktaat was het radbraken van Jean Calas. De koopman uit Toulouse zou in 1761 zijn zoon Marc-Antoine hebben vermoord omdat hij katholiek zou zijn geworden. Daar was geen sprake van, Marc-Antoine had zelfmoord gepleegd. Dat wilde de familie aanvankelijk niet weten omdat zelfmoord onder katholieken ondenkbaar was. De rechtbank besloot dat zijn vader hem had vermoord. Door de bemoeienis van Voltaire werd de vader uiteindelijk gerehabiliteerd.

Voltaire. Portret door Nicolas de Largillière (1656-1746)
Voltaire. Portret door Nicolas de Largillière (1656-1746)

Voor Voltaire kwam in het proces in Toulouse tegen Jean Calas al het onverdraaglijke van Frankrijk bij elkaar: de arrogantie van de macht, de zelfgenoegzaamheid van de...