Het was iets uit de middeleeuwen, maar in Mozarts opera Le nozze di Figaro (1786) komt het nog voor: het ‘herenrecht’ dat de graaf Almaviva wil verzilveren door te eisen de eerste nacht te mogen doorbrengen met Susanne, de vrouw van zijn bediende Figaro. In de middeleeuwen lukte het nog, maar in de opera van Mozart gaat de vlieger niet meer op en beleeft de graaf een beschamende afgang.

Ook al is dit herenrecht uitgestorven, achter deze feodale traditie zat wel het vanzelfsprekende idee dat het gewoon was voor mannen om van vrouwen altijd meegaandheid te verwachten. Dat vrouwen zelf zoiets zouden eisen was ondenkbaar: de gravin Almaviva die het recht opeist de eerste nacht door te brengen met de kersverse man van haar kleedster. Dat kan hoogstens als een spelletje.

Het is misschien minder aan het worden, maar in de hoofden van nog heel veel mannen zit nog dat vrouwen geen ‘nee’ in hun woordenschat hebben. Martha Nussbaum permitteert zich in haar boek over de morele,...