<div class="lead">
Het groepje demonstranten tegen media-ondernemer Derk Sauer was klein. Maar het klimaat in Moskou verslechtert rap.
</div>
‘Weg met Derk Sauer’ en ‘Russische media, Russische directeur’, stond volgens de Engelstalige krant The Moscow Times op de borden die zo’n honderdvijftig demonstranten afgelopen dinsdag met zich meedroegen. De Nederlandse mediatycoon, in 1992 oprichter van diezelfde Moscow Times, ligt  in Rusland opeens onder vuur.
Tien jaar geleden verkochten hijzelf en zijn mede-aandeelhouders hun belang in de door Sauer opgerichte uitgeverij al voor 142 miljoen aan het Finse mediabedrijf Sanoma. Sinds anderhalf jaar is hij president van het nieuwsagentschap RBK, actief op het gebied van televisie en internet en eigendom van de Russische miljardair Michail Prochorov. Daarnaast heeft hij in Rusland samen met zijn vrouw Ellen Verbeek nog het populaire tijdschrift Yoga Journal.
Een deel van het jaar woont de media-ondernemer in zijn datsja in de omgeving van Moskou maar hij bezit ook elders huizen – onder andere in het Zeeuwse Domburg waar Sauer en zijn vrouw ook het yogaretraitecentrum Yogabee hebben geopend. De demonstraties tegen zijn rol in de Russische media zullen hem niet hard raken. Ze zijn wel een nieuw voorbeeld van de toenemende druk op buitenlanders in Rusland, met name die uit het Westen, om het land te verlaten of zich in ieder geval heel erg koest te houden.
Deels is die pressie vastgelegd in wetten die westerse invloed in Rusland moeten beperken. Er is de Wet Buitenlandse Agenten, die sinds kort is uitgebreid met de Wet Ongewenste Organisaties. Maar al eerder, eind 2014, nam het Russische parlement een wet aan die het buitenlandse aandeel in mediabedrijven in de komende anderhalf jaar moet beperken tot maximaal twintig procent. Onder druk van die wet verkocht Sanoma eerder dit jaar The Moscow Times, een aantal tijdschriften en haar bezit van eenderde van de aandelen in de zakenkrant Vedomosti aan de oud-journalist en media-ondernemer Damian Koedrjavtsev.
De uitgeverijen Financial Times Group en News Corp, eigenaren van de rest van de aandelen van Vedomosti, hebben verklaard dat ze de gevolgen van Poetins mediawet in de gaten houden. Sauer zelf zei in een interview dat hij niet gelooft dat de maatregelen van Poetin specifiek gericht waren tegen kritische nieuwsmedia. ‘Het begon allemaal met discussies in de Doema over de glossy Cosmopolitan die een typisch voorbeeld zou zijn van westerse decadentie.’
Wie er achter de demonstraties tegen Derk Sauer zit, is niet duidelijk. Maar zeker is dat het protest van harte wordt ondersteund door de populistische politicus Vladimir Zjirinovski. Hij is de leider van de extreem-rechtse Liberaal-Democratische Partij van Rusland die het beleid van Poetin loyaal steunt. Zjirinovski kondigde aan dat hij aan de Doema zal voorstellen om Derk Sauer af te zetten als president van RBK. ‘Sauer heeft de afgelopen vijfentwintig jaar in ons land geleefd. Je vraagt je af: waarom woont iemand in het buitenland? Ik zou het in Nederland nog geen vijf dagen uithouden.’

Gerelateerd