<div class="lead">Kromme komkommers, te brede paprika’s, overtollige aardappelen: die moeten efficiënt hun weg van de agrariër naar de Voedselbanken kunnen vinden. Daar gaat de app van SUR+ voor zorgen.</div>
Op de parkeerplaats van de grootste komkommerteler van Nederland staat standaard een container voor de 27.000 komkommers die wekelijks worden weggegooid. Omdat er een plekje op zit, of omdat de kromming meer bedraagt dan de tien procent die Europese regelgeving voor eersteklaskomkommers voorschrijft.
Misschien zitten die komkommers straks wel in de pakketten van de Nederlandse voedselbanken. SUR+ biedt een digitale oplossing die moet zorgen dat voedseloverschotten uit de agrarische sector aan de ruim 150 lokale voedselbanken kan worden aangeboden. Het team, waarin onder meer applicatiebouwers en industrieel vormgevers zitten, heeft een systeem ontworpen waarmee een samenwerking tussen telers van groente en fruit en voedselbanken efficiënt kan worden geautomatiseerd. Het idee won de eerste prijs tijdens de Food Waste Hackathon 2014, en kon dankzij een subsidie van de Europese Unie op poten worden gezet.
Er wordt jaarlijks in Nederland voor 4,6 miljard euro aan eten weggegooid; 2,6 miljard door de consument, en nog eens voor 2 miljard door de voedselindustrie. Tegelijk leven er 1,4 miljoen Nederlanders onder de armoedegrens. Degenen die naar de voedselbank gaan, een kleine 100.000 mensen, krijgen te weinig groenten en fruit binnen omdat communicatie tussen telers en voedselbanken lastig te organiseren is.
Ook telers gooien heel veel weg, omdat hun producten niet aan de Europese regelgeving voldoen (voor paprika bestaat een vaste hoogte-breedteverhouding), omdat een supermarkt ineens zijn bestelling halveert, of omdat het warmer weer wordt dan verwacht en de groenten en fruit eerder dan gedacht geoogst moeten worden. Dat overschot kan dus per week verschillen. Een deel gaat de vergistingsoven in, een deel wordt varkensvoer, een ander deel staat simpelweg buiten weg te rotten.
Telers kunnen straks op de app Ik heb SUR+ aangeven wat voor groenten of fruit ze over hebben, hoeveel en tot wanneer dat houdbaar is. Dan gaat er een melding naar de dichtstbijzijnde voedselbank die de hoeveelheid aankan. Er zijn heel veel kleine voedselbanken met maar een capaciteit van 80 pakketten die drie pallets met overtollige aardappelen niet kunnen verwerken. In het verleden bedankten zij voor zo’n incidenteel aanbod van een vriendelijke teler, die op zijn beurt niet verder ging zoeken en het overschot alsnog vernietigde. Daarom ‘kijkt’ het systeem eerst naar een lokale bank die die hoeveelheid wel aankan. Wil die hem niet, dan komt de restpartij in het openbare systeem te staan en is hij voor iedereen beschikbaar. Het is aan de vrijwilligers van de voedselbank om de voorraad te gaan ophalen, maar in de toekomst wil SUR+ ook transportbedrijven in het digitale systeem opnemen. ‘Er rijden vaak lege vrachtwagens op de weg die net iets hebben afgeleverd en een vrachtje groenten of fruit zouden kunnen meenemen,’ zegt Fiona Jongejans, een van de oprichters van SUR+. Een andere ‘punt op de horizon’ voor de applicatie is de samenwerking met organisaties die op bedrijfsuitjes werknemers willen inzetten om de restoogst te rapen, dat zijn de producten op het land die door de oogstmachines niet zijn meegenomen. Ook dat is een potentiële bron van verswaar voor voedselbanken.
Deze winter is een succesvolle pilot gehouden in Noord-Brabant met kleine hoeveelheden aardappels, wortels, uien en appels. Werken met de app kostte wel even wat oefening, merkte Jongejans, omdat zowel vrijwilligers van de voedselbank als telers niet zo digitaal georiënteerd zijn.
Dit jaar wil SUR+ voor heel Nederland ‘live’ gaan.

Gerelateerd